Popyt na historię w filmie polskim w 2010 roku

(Na zdjęciu: plan filmowy filmu Jerzego Hoffmana "Bitwa Warszawska 1920" na ulicach starówki w Piotrkowie Trybunalskim. Fot PAP/G.Michałowski)

STYCZEŃ

- W Nadarzynie k. Warszawy zmarł w wieku 55 lat Marian Terlecki, znany dziennikarz, reżyser oraz producent telewizyjny i filmowy. Był producentem m.in. serialu "Złotopolscy" oraz redaktorem naczelnym Agencji Telewizyjnej "Solidarność".

- Minister kultury Bogdan Zdrojewski uhonorował pracowników warszawskiej Wytwórni Filmów Dokumentalnych i Fabularnych, świętującej jubileusz 60-lecia. Dyrektor wytwórni Włodzimierz Niderhaus otrzymał Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".

LUTY

- "Królik po berlińsku" w reżyserii Bartka Konopki otrzymał nominację do Oscara w kategorii najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny.

- W Warszawie, w wieku 76 lat, zmarł Jerzy Turek, jeden z najbardziej lubianych polskich aktorów. Zagrał m.in. w filmach: "Miś", "Krzyż Walecznych", "Kwiecień", "Gdzie jest generał...", "Nie lubię poniedziałku", "Rozmowy kontrolowane", "Ryś", a także w serialach "Alternatywy 4", "Złotopolscy", "Barbara i Jan", "Kapitan Sowa na tropie", "Czterej pancerni i pies".

- Agata Buzek odebrała w Berlinie wyróżnienie programu "Shooting Stars" dla najbardziej obiecujących młodych aktorów europejskich.

- W Konstancinie, w wieku 80 lat, zmarł aktor Witold Skaruch, znany m.in. z ról w filmach "Celuloza", "Pociąg", "Jak być kochaną", "Pan Wołodyjowski". Jako aktor teatralny, był związany m.in. z teatrami Warszawy: Polskim, Dramatycznym, Narodowym, Na Woli.

- Szef Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Plus Camerimage Marek Żydowicz podjął decyzję o zaprzestaniu organizowania tego festiwalu w Łodzi.

- Roman Polański, za film "Autor Widmo", został uhonorowany Srebrnym Niedźwiedziem dla najlepszego reżysera na 60. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie.

MARZEC

- W Warszawie wręczono statuetki Orłów 2010, nagrody przyznawane przez Polską Akademię Filmową. Orła dla najlepszego polskiego filmu zdobyła czarna komedia "Rewers" Borysa Lankosza. Lankosz triumfował także w kategorii Odkrycie Roku. Za najlepszego reżysera uznano Wojciecha Smarzowskiego - twórcę filmu "Dom zły". Statuetki dla najlepszych aktorów powędrowały w ręce Agaty Buzek (za rolę w "Rewersie") i Borysa Szyca (za rolę w "Wojnie polsko-ruskiej" Xawerego Żuławskiego). Orła 2010 za Osiągnięcia Życia odebrał wybitny scenarzysta filmowy Jerzy Stefan Stawiński.

- W Warszawie wręczono nagrody polskich krytyków filmowych Złote Taśmy za 2009 rok. Za najlepszy film polski pokazywany w naszych kinach w 2009 r. krytycy uznali "Dom zły", a za najlepszy film zagraniczny - "Białą wstążkę" Michaela Hanekego.

- Do polskich kin trafił film fabularny "Mistyfikacja", poświęcony Stanisławowi Ignacemu Witkiewiczowi - z Jerzym Stuhrem, Ewą Błaszczyk i Maciejem Stuhrem w obsadzie.

KWIECIEŃ

- Rosyjska telewizja państwowa Rossija zaprezentowała, w kanale tematycznym Kultura, film "Katyń" Andrzeja Wajdy.

- Dzień po tragedii pod Smoleńskiem telewizja Rossija zaprezentowała po raz drugi, w najlepszym czasie antenowym, film "Katyń" Andrzeja Wajdy.

- W wyniku obrażeń odniesionych w wypadku samochodowym w okolicach Sochaczewa zmarł Wojciech Siemion, jeden z najwybitniejszych polskich aktorów teatralnych i filmowych. Miał 81 lat.

MAJ

- Jeden z najwybitniejszych polskich dokumentalistów, wychowawca kilku pokoleń filmowców reżyser Kazimierz Karabasz odsłonił w Łodzi w Alei Gwiazd swoją gwiazdę. Karabasz (ur. 1930) jest uznawany za twórcę polskiej szkoły dokumentu.

- "Różyczka" Jana Kidawy-Błońskiego zdobyła Złote Lwy dla najlepszego polskiego filmu na 35. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni. W kategorii reżyser triumfował Feliks Falk, twórca filmu "Joanna". Wśród nagrodzonych aktorów znaleźli się Magdalena Boczarska (za rolę w "Różyczce") oraz Tomasz Schuchardt i Wojciech Zieliński (obaj za role w filmie "Chrzest" Marcina Wrony).

CZERWIEC

- W Warszawie zaprezentowano film dokumentalny o Johnie Demjaniuku, ukraińskim strażniku z niemieckiego obozu zagłady Żydów w Sobiborze. Demjaniuk jest oskarżony o to, że w 1943 r. przyczynił się do zamordowania ok. 28 tys. Żydów. Film, zatytułowany "Ścigam Iwana Groźnego", wyreżyserował Piotr Mielech.

- W Warszawie zmarł wybitny scenarzysta filmowy Jerzy Stefan Stawiński. Miał 88 lat. Był autorem tekstów, na podstawie których powstały m.in. "Kanał" Andrzeja Wajdy oraz "Eroica" i "Zezowate szczęście" Andrzeja Munka. Walczył w Powstaniu Warszawskim, odpowiadał za łączność pułku "Baszta". 27 września wraz z innymi powstańcami ewakuował się kanałami z Mokotowa do Śródmieścia. Na bazie wspomnień o tych chwilach napisał później scenariusz filmu "Kanał".

- Reżyser Krzysztof Zanussi odebrał medal "Per Artem ad Deum" (Przez sztukę do Boga), przyznany przez Papieską Radę ds. Kultury. Zanussi został uhonorowany za "poszukiwanie drogi poznania prawdy o świecie, o sobie, o sensie ludzkiej egzystencji, ścieżki prowadzącej do miłości bliźniego".

- W Nowym Jorku, w wieku 72 lat, zmarła Elżbieta Czyżewska, artystka filmowa i teatralna. W latach 60. była jedną z najpopularniejszych polskich aktorek.

- Jan Kidawa-Błoński otrzymał nagrodę dla najlepszego reżysera na 32. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie za film "Różyczka". Film "Rewers" Borysa Lankosza wygrał z kolei konkurs kina autorskiego "Perspektywy", zorganizowany w ramach festiwalu.

- Na terenie Twierdzy Modlin k. Warszawy rozpoczęły się zdjęcia do nowego filmu Jerzego Hoffmana, "Bitwa Warszawska 1920". W obsadzie znaleźli się m.in. Borys Szyc, Natasza Urbańska i Daniel Olbrychski.

LIPIEC

- Roman Polański został zwolniony z aresztu domowego w szwajcarskim Gstaad. Władze Szwajcarii zdecydowały, że nie wydadzą Polańskiego Stanom Zjednoczonym, które domagały się jego ekstradycji w związku ze sprawą sprzed ponad 30 lat, dotyczącą seksu z nieletnią.

- Prezydent Bydgoszczy i prezes fundacji "Tumult" Marek Żydowicz podpisali list intencyjny określający warunki współpracy przy organizowaniu w Bydgoszczy trzech kolejnych edycji Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Plus Camerimage, począwszy od 2010 r.

- Agnieszka Odorowicz została ponownie dyrektorem Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej. Na pięcioletnią kadencję Odorowicz wybrano po raz drugi, w otwartym konkursie.

SIERPIEŃ

- Na ekrany polskich kin trafił amerykański thriller "Salt", w którym obok Angeliny Jolie wystąpił Daniel Olbrychski, który zagrał rosyjskiego tajnego agenta.

WRZESIEŃ

- Thriller "Essential Killing" w reżyserii Jerzego Skolimowskiego uhonorowano Nagrodą Specjalną Jury na 67. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.

- Dramat "Lincz" w reż. Krzysztofa Łukaszewicza zdobył główną nagrodę, Wielkiego Jantara 2010, na 29. Koszalińskim Festiwalu Debiutów Filmowych "Młodzi i Film". Jego scenariusz był inspirowany prawdziwymi zdarzeniami - linczem we Włodowie.

PAŹDZIERNIK

- Do kin trafiła filmowa adaptacja "Ślubów panieńskich" w realizacji Filipa Bajona. W obsadzie znaleźli się m.in. Marta Żmuda Trzebiatowska i Borys Szyc.

- W Warszawie, w wieku 84 lat, zmarł Andrzej Konic, reżyser popularnych seriali telewizyjnych "Stawka większa niż życie", "Czarne chmury", "Pogranicze w ogniu". W reżyserskim dorobku miał też m.in. filmy: "Motodrama", "W te dni przedwiosenne", "Życie na gorąco", "Szczęśliwy brzeg", "Na wolność".

- We Wrocławiu zmarł reżyser i scenarzysta filmowy Stanisław Lenartowicz, jeden z twórców polskiej szkoły filmowej, autor m.in. filmów: "Giuseppe w Warszawie", "Pamiętnik pani Hanki", "Cała naprzód". Miał 89 lat.

LISTOPAD

- Otwarcie w Warszawie 4. Festiwalu Filmów Rosyjskich "Sputnik nad Polską". Uczestników powitali prezydenci Polski i Rosji, Bronisław Komorowski i Dmitrij Miedwiediew.

- Aktor Mateusz Kościukiewicz za rolę w "Matce Teresie od kotów" Pawła Sali zdobył Nagrodę im. Zbyszka Cybulskiego 2010.

- W Warszawie, w wieku 58 lat, zmarła Gabriela Kownacka, aktorka Teatru Narodowego, odtwórczyni pamiętnej roli Anity w komedii muzycznej "Hallo Szpicbródka", telewizyjnej publiczności znana m.in. jako Anka Kwiatkowska z serialu "Rodzina zastępcza".

GRUDZIEŃ

- Film Romana Polańskiego "Autor Widmo" uhonorowano Europejskimi Nagrodami Filmowymi 2010 w sześciu kategoriach.

- Arthur Reinhart, operator filmu "Wenecja" Jana Jakuba Kolskiego, otrzymał główną nagrodę - Złotą Żabę - na 18. Międzynarodowym Festiwalu Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Plus Camerimage w Bydgoszczy.

- W Hali Sportowo-Widowiskowej w Gdyni odbył się pokaz przedpremierowy filmu fabularnego "Czarny czwartek" o tragicznych wydarzeniach Grudnia'70. (PAP)

jp/ ls/