Hala Stulecia we Wrocławiu 2016 r. Fot. PAP/M. Kulczyński
13 lipca mija 10 lat od wpisania wrocławskiej Hali Stulecia na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Żelazobetonowy obiekt jest uważany za jeden z punktów zwrotnych w historii wykorzystania stali dla wzmacniania struktur budowli.
Wrocławska Hala Stulecia, po wojnie znana jako Hala Ludowa, wybudowana została w 1913 roku pod kierunkiem znanego architekta Maxa Berga, który był głównym architektem Wrocławia w latach 1908-1925. Hala z kopułą żelbetową o rozpiętości 67 metrów w momencie powstania była obiektem wyjątkowym; większe rozmiary osiągały wówczas tylko nieliczne konstrukcje stalowe.
Obiekt liczy 42 metrów wysokości, maksymalna szerokość wnętrza Hali wynosi 95 metrów, a dostępna powierzchnia - 14 tys. metrów kw. Prócz samej centralnej hali, w budynku znajduje się jeszcze 56 innych pomieszczeń wystawienniczych, ma obszerne okrążające główną salę kuluary, a całość może pomieścić na widowni 10 tys. osób.
Hala Stulecia powstała w początku XX wieku dla uczenia 100. rocznicy wydania we Wrocławiu przez króla Fryderyka Wilhelma III odezwy wzywającej do powszechnego oporu przeciw Napoleonowi.
Przed II wojną światową obiekt był bardzo intensywnie wykorzystywany, m.in. w 1917 roku zorganizowano tam pierwsze targi przemysłowe, a trzy lata później - wielką wystawę sztuki współczesnej. W Hali wielokrotnie przemawiał Adolf Hitler.
Po wojnie do ważniejszych wydarzeń w Hali należały w 1948 r. Wystawa Ziem Odzyskanych i Kongres Intelektualistów z udziałem m.in. Pabla Picassa i Ireny Joliot-Curie. W 1966 roku gościła tam Marlena Dietrich. W 1997 roku w hali odbył się, z udziałem papieża Jana Pawła II, pierwszy w Polsce Kongres Eucharystyczny.
W obiekcie odbywają się regularnie mecze koszykówki i piłki ręcznej. Grano w nim również spektakle operowe oraz koncerty muzyczne. W ostatnich latach hala często wykorzystywana jest do przeprowadzania imprez targowych.
W latach 2009-2011 na gruntowny remont hali wydano ponad 100 mln zł. Wymieniono m.in. całą stolarkę okienną i odrestaurowano elewację budynku. Kolejnym etapem było wybudowanie nowego Regionalnego Centrum Turystyki Biznesowej i Wrocławskiego Centrum Kongresowego. Realizacja budowy w zabytkowym miejscu była możliwa dzięki zachowanym, a niezrealizowanym planom rozbudowy autorstwa Maxa Berga.
Sąsiadujący z Halą Stulecia Pawilon Czterech Kopuł wybudowano w latach 1912-1913. Modernistyczny budynek zaprojektował niemiecki architekt Hans Poelzig. Po II wojnie światowej pomieszczenia Pawilonu Czterech Kopuł były wykorzystywane przez filmowców z Wytwórni Filmów Fabularnych we Wrocławiu.
Wykonany w ostatnich latach remont Pawilonu Czterech Kopuł kosztował ponad 80 mln zł. Dzięki remontowi oraz na skutek zadaszenia dziedzińca pomiędzy kopułami pozyskano 6 tys. metrów kw. powierzchni wystawienniczej. Muzeum Narodowe we Wrocławiu w czerwcu 2016 r. otworzyło w Pawilonie Muzeum Sztuki Współczesnej.
13 lipca 2006 r. podczas odbywającej się w Wilnie 30. Konwencji Dziedzictwa Kultury UNESCO wrocławska Hala Stulecia wraz z Pawilonem Czterech Kopuł została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako pionierskie osiągnięcie inżynierii i architektury XX stulecia. Obiekt uznany został za twórczy i innowacyjny przykład rozwoju technik budowlanych w dużych konstrukcjach zbrojonych, wyznaczający jeden z punktów zwrotnych w historii wykorzystywania stali do wzmocnienia struktur budowlanych.(PAP)
ros/ ls/
