Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie prof. Wojciech Fałkowski (L) podczas konferencji prasowej nt. m.in. jubileuszu 50-lecia odbudowy Zamku Królewskiego oraz planów na 2022. Fot. PAP/R. Pietruszka
Trzy wystawy jubileuszowe „Bernardo Bellotto 300”, „Splendor i wiedza. Biblioteka Królewska Stanisława Augusta”, „Jan Piotr Norblin – kronikarz ciekawych czasów”, konferencje naukowe i debaty, cykl „Arcydzieła na Zamku” oraz 2. Festiwal Muzyki Barokowej - m.in. zaplanował Zamek Królewski w Warszawie na 2022 r.
Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie prof. Wojciech Fałkowski podkreślił na poniedziałkowej konferencji prasowej, że "Zamek tętni życiem, zabiega o publiczność, kreuje nową przestrzeń kulturalną, zarówno co, do skali, jak i co do środków docierania do publiczności, zarówno sposobu pokazywania sztuki, również debat, dyskusji i prelekcji na jej temat, z drugiej strony bardzo wyraźnie stara się to czynić, tak, żeby to docierało do szerokiej publiczności". "Żebyśmy mieli tę przyjemność obcowania z widownią, z gośćmi, z tymi wszystkimi, którzy przychodzą do nas i coraz liczniej odwiedzają zarówno stałą ekspozycję, jak i wystawy czasowe" - dodał.
Zaznaczył, że "nic z tego by się nie udało, gdyby nie rzeczywiście zwarte i bardzo sprawne działanie całego personelu zamkowego".
Ocenił, że rok 2022 będzie dla Zamku Królewskiego nie mniej intensywny, niż poprzedni. "Będziemy mieć trzy wystawy, których łącznikiem jest stwierdzenie, że to są wystawy zamkowe. W tym znaczeniu, że wywodzą się z Zamku, ze środowiska XVIII-wiecznej sztuki, grona intelektualistów i króla, który ich tu zbierał" - wskazał dyrektor Fałkowski. Według niego, Zamek był wtedy centrum kulturalnym i jednocześnie miejscem spotkań i owocnych inspiracji dla artystów, których dokonania były tak znamienne, że "chcemy do tego wracać, że chcemy to pokazywać, chcemy do tego nawiązywać".
"Traktujemy te wystawy nie tylko, jako ważny element działalności kulturalnej w tym roku, ale również, jako element tożsamości zamkowej" - dodał. Jak mówił, "to jest ta część historii Zamku, która jest dalej atrakcyjna - jest ważna dla dziedzictwa kulturowego Polski i jest atrakcyjna w skali międzynarodowej, w skali całej Europy".
W maju w Zamku Królewskim w Warszawie zostanie otwarta wystawa "Splendor i wiedza. Biblioteka Królewska Stanisława Augusta". Po raz pierwszy od ponad dwustu zostanie zaprezentowana część księgozbioru ostatniego króla Polski, który - zachowany prawie w całości - znajduje się obecnie w zbiorach Biblioteki Narodowej Ukrainy im. W. I. Wernadskiego w Kijowie. "Wystawa podejmie temat historycznej biblioteki królewskiej Stanisława Augusta jako pracowni wyróżniającej się wysokim poziomem warsztatu naukowego i artystycznego. Księgozbiór stanowi jedną z nielicznych dużych kolekcji pozostałych po Stanisławie Auguście. Na wystawie zostanie pokazanych 100 pozycji bibliograficznych w 120 woluminach, a także monety, mapy, obrazy i inne artefakty. Cennym uzupełnieniem będą królewskie zbiory grafiki i rysunku z drugiego dużego zbioru króla, wypożyczone z Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie, który jest partnerem wystawy" - poinformowano w informacji prasowej.
Kolejna z zaplanowanych na Zamku ekspozycji - prezentowana we wrześniu - będzie poświęcona postaci Jana Piotra Norblina.
Wystawa będzie premierowym pokazem prac jednego z czołowych artystów epoki stanisławowskiej, uważanego za ojca polskiego malarstwa rodzajowego. Na ekspozycji pokazanych zostanie ponad 100 prac Jana Piotra Norblina, pochodzących z kolekcji Zamku Królewskiego w Warszawie, wśród nich kompozycje przez wiele lat uznawane za zaginione, dotychczas nieprezentowane szerokiej publiczności – m.in. "Autoportret" oraz "Odpust na Bielanach pod Warszawą w drugi dzień Zielonych Świątek".
Dla uczczenia jubileuszu 300. rocznicy urodzin Bernarda Bellotta, zwanego Canalettem, Staatliche Kunstsammlungen w Dreźnie oraz Zamek Królewski w Warszawie – dwie placówki muzealne, które posiadają w swoich kolekcjach najwięcej dzieł artysty – wspólnie organizują wystawę przedstawiającą drogę twórczą i dorobek malarza.
Odsłony wystawy, która zostanie pokazana najpierw w Gemäldegalerie w Dreźnie (od maja do sierpnia 2022 r.), a później w Zamku Królewskim w Warszawie (od września 2022 do stycznia 2023 r.), będą różniły się zawartością, jakkolwiek przygotowany został wybór dzieł, które zostaną pokazane w obu muzeach.
Na wystawie znajdą się obrazy, grafiki i rysunki najbardziej charakterystyczne dla poszczególnych okresów twórczości Canaletta. Pierwszą ich część stanowić będą prace z czasu młodości spędzonej w Wenecji i z okresu podróży do innych miast włoskich: Florencji, Mediolanu, Rzymu, Werony. Druga poświęcona będzie pobytowi artysty w Dreźnie, gdzie pracował dla dworu Wettinów ponad dwadzieścia lat – z przerwą, kiedy po wybuchu wojny siedmioletniej w Europie musiał szukać zatrudnienia w Wiedniu i Monachium. Ostatni okres życia i twórczości malarza przypadł na Warszawę, gdzie artysta pracował dla króla Stanisława Augusta i przedstawicieli arystokracji. W Zamku Królewskim w Warszawie, w sali zaprojektowanej na zamówienie polskiego króla, do dzisiaj można podziwiać zespół 22 wedut Warszawy i okolic, stanowiący największą istniejącą serię obrazów Bellotta.
Zamek Królewski w 2022 roku będzie także kontynuował zapoczątkowany w ubiegłym roku cykl "Arcydzieła na Zamku". W jego ramach od wtorku będzie można podziwiać perłę z kręgu sztuki włoskiej – "Madonnę z Dzieciątkiem" Paola Uccella. Obrazowi towarzyszyć będą inne Madonny z zamkowej kolekcji, których autorami są: Taddeo Gaddi, Rossello di Jacopo Franchi, Pietro Lorenzetti, Andrea di Nerio oraz Rossello di Jacopo Franchi. "Ten niezwykły pokaz wczesnej sztuki włoskiej będzie przez rok atrakcją Galerii Arcydzieł – osobnej trasy prowadzącej przez zamkowe sale na parterze" - zapowiada Zamek.
W marcu zaprezentowana zostanie z kolei "Kornelia, matka Grakchów" Angeliki Kauffman. Dzieło będzie eksponowane na pierwszym piętrze Zamku na Trasie Królewskiej.
2022 rok to także wystawy czasowe prezentowane na trasie zwiedzania Zamku. "Chcemy tym spowodować, żeby osoby odwiedzające Zamek miały powód, żeby przyjść do niego ponownie" - wyjaśnił dyr. Fałkowski.
Jedną z takich wystaw będzie ekspozycja "Pejzaże na porcelanie", przygotowana w ramach obchodów 300. rocznicy urodzin Bernarda Bellotta. Motywem przewodnim ekspozycji będą przedstawienia krajobrazowe i weduty ukazane na porcelanie, wzorowane na malarstwie i grafikach, z którymi obiekty będą zestawione, w szczególności na pracach Bernarda Bellotta.
Inna z wystaw, która będzie prezentowana w kwietniu i maju, pn. "Stanisław Małachowski. Bohater – mit –symbol – symbol" poświęcona została jednemu z twórców Konstytucji 3 Maja. "Postać marszałka, jego zasługi oraz reprezentowane wartości zostaną przedstawione za pośrednictwem bogatej w symbole ikonografii. Dzięki obszernym materiałom źródłowym oraz ikonograficznym powstała wystawa, która jest hołdem dla jednego z ostatnich obrońców niepodległości, określanego dumnie mianem polskiego Arystydesa. Wybrane zabytki są świadectwem oddziaływania tradycji wizualnej antyku w klasycystycznej Polsce. Przybliżają także antyczne dziedzictwo, którego motywy w bardzo bezpośredni i zarazem poetycki sposób posłużyły do mitologizacji sylwetki Małachowskiego – jednego z bohaterów walki o suwerenność Rzeczypospolitej" - napisano w informacji prasowej Zamku.
W 2022 r. w drugiej połowie czerwca Zamek Królewski w Warszawie po raz drugi zorganizuje Festiwal Muzyki Barokowej. Poprzedni w całości poświęcony został twórczości Antonia Vivaldiego. Tegoroczny skupiony będzie wokół, wciąż jeszcze mało znanej w Polsce, postaci innego kompozytora włoskiego – Alessandra Stradelli oraz kręgu jego bliskich przyjaciół, takich jak Carlo Ambrogio Lonati, Francesco Cavallii i inni. Stradella (1639–82), ważny kompozytor włoski epoki środkowego baroku, pozostawił po sobie ponad kilkaset utworów, wśród których znalazły się m.in. opery, oratoria oraz kantaty. Kompozytor był w swoich czasach bardzo popularny, a wpływy jego twórczości można odnaleźć w dziełach artystów mu współczesnych, a także następców m.in. u Antonia Vivaldiego.
Dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie zapowiedział również organizację we wrześniu w 20. rocznicę śmierci prof. Karoliny Lanckorońskiej konferencji
pn. "Nobless oblige. W służbie nauki i edukacji". "Karolina Lanckorońska jest osobą, o której Zamek ma obowiązek pamiętać i której zasługi my chcemy podkreślać na stałe. Ta konferencja, którą zorganizujemy we wrześniu będzie takim kolejnym nawiązaniem do tego i przypomnieniem postaci i działalności, tych dokonań, za które Zamek jest wdzięczny" - powiedział Fałkowski.
Kierownik Działu Edukacji Zamku Królewskiego w Warszawie Michał Sobieraj zapewnił, że rok 2022 będzie na Zamku "bardzo atrakcyjny". "Kalendarz wystaw czasowych zamierzamy wzbogacić programami edukacyjnymi. Nie zabraknie także spotkań z publicznością na ekspozycji stałej przy naszych nowych zamkowych nabytkach. Już niedługo, na początku drugiego semestru, startują kolejne programy - dla uczniów szkół podstawowych ogłosimy konkurs plastyczny +Zamek w dziecięcej wyobraźni+, dzięki niemu poznamy wizje dziecięce Zamku Królewskiego, a niebawem na naszej stałej trasie apartamentów królewskich spotkacie państwo wolontariuszy z programem +Opowiadam+" - mówił Sobieraj. Zapowiedział zajęcia online i stacjonarne nawiązujące do wystawy stałej dla młodzieży w czasie przerwy zimowej w szkołach i "Ferie z Caravaggiem" - dla rodzin.
Paweł Tyszka, kierownik Działu Projektów Naukowych i Muzealnych Zamku Królewskiego w Warszawie podkreślił, że "Zamek Królewski to także ważny ośrodek naukowy, który prowadzi na co dzień badania nad dziejami i historią warszawskiej rezydencji królewskiej, jej kolekcjami, biografistyką polskich władców i ich małżonek, ceremoniałem dworskim oraz patronatem artystycznym kolejnych polskich władców".
Zapowiedział m.in. organizację w październiku, w ramach Jubileuszu Zamku Królewskiego, konferencji "Odbudowa, restytucja, trwała ruina – +drugie życie+ rezydencji królewsko-magnackich". "Chcemy, by jubileusz stał się forum dyskusji nad różnymi koncepcjami związanymi z odbudową dawnych siedzib królewskich i magnackich, a także ukazania bardzo trudnego procesu, jakim jest taki zamierzenie, zaczynając od odnalezienia źródeł, przygotowania badań archeologicznych, poprzez zastanowienie się nad tym, jaką funkcję dany obiekt ma pełnić" - wyjaśnił.
"W tym roku chcemy państwa zaprosić na szereg debat filozoficznych, związanych również z naukami społecznymi, kulturą i historią. Debaty w pierwszym kwartale będą poświęcone twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, Jarosława Iwaszkiewicza, filozofii Stanisława Brzozowskiego oraz zagadnieniu urbanistyki" - powiedział Tyszka.
Od 14 lutego do 6 marca w Zamku Królewskim w Warszawie będą trwały prace konserwatorskie. W tym okresie stałe trasy zwiedzania będą czasowo zamykane. W weekendy Zamek będzie zawsze otwarty dla zwiedzających. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ pat/
