Zamek krzyżacki w Nidzicy. Fot. PAP/J. Ochoński
Archeolodzy z Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku rozpoczną w maju prace przy zamku krzyżackim w Nidzicy. Będą szukać zabytków związanych z funkcjonowaniem prokuratorskiego zamku Zakonu oraz wcześniejszym osadnictwem w tym miejscu.
Jak poinformował PAP archeolog dr Piotr A. Nowakowski z Muzeum Bitwy pod Grunwaldem, na Wzgórzu Zamkowym w Nidzicy planowane są inwestycje. "Zawsze, zanim inwestor rozpocznie jakiekolwiek prace, należy sprawdzić teren pod względem archeologicznym. Stanowisko to jest wpisane do ewidencji zabytków i jest objęte opieką konserwatorską, dlatego wszelkie działania poprzedzone muszą być badaniami archeologicznymi"- dodał dr Nowakowski.
Poinformował, że poszukiwania prowadzone będą za pomocą wykrywaczy metali. "Specjaliści szukać będą miejsc, gdzie mogą znajdować się skupiska zabytków archeologicznych, co może sugerować, że pod ziemią mogą znajdować obiekty związane z funkcjonowaniem zamku, albo i wcześniejszym osadnictwem na tym terenie"- wyjaśnił.
Dodał, że w najbliższych dniach przeprowadzony zostanie rekonesans terenowy i jeśli warunki na to pozwolą użyty zostanie georadar.
Dr Nowakowski podkreślił, że na ewentualne prace wykopaliskowe trzeba uzyskać zgodę konserwatora zabytków, więc znaleziska będą jedynie rejestrowane i pozostawione w miejscu odkrycia do czasu uzyskania takiego pozwolenia.
Paweł Bukowski, dyrektor Nidzickiego Ośrodka Kultury, mającego siedzibę na zamku krzyżackim, powiedział PAP, że miasto planuje zagospodarować Wzgórze Zamkowe oraz przeprowadzić rewitalizację samej budowli. Szacunkowy koszt inwestycji rozłożonej na kolejne lata wynosi 4,5 mln zł.
"Planujemy wykonać zabezpieczenia przeciwpożarowe zamku, remont dachu z wymianą stolarki; chcemy też wyremontować salę rycerską, widokową i wystawową, zainstalować windę dla niepełnosprawnych. Na Wzgórzu Zamkowym trzeba m.in. wymienić nawierzchnię drogi, wykonać odwodnienie, wyremontować studnię na dziedzińcu i schody"- powiedział dyrektor Bukowski.
Nidzicki zamek krzyżacki to jedna z najlepiej zachowanych budowli tego typu. Jak podają autorzy książki "Zamki Państwa Krzyżackiego w dawnych Prusach" Małgorzata Jackiewicz Garniec i Mirosław Garniec, zamek krzyżacki w Nidzicy usytuowany na wysokim wzgórzu i położone po jego zachodniej stronie miasto, to założenie zamkowo - miejskie nie mające odpowiednika w dawnym państwie krzyżackim.
Jak oceniają jest wyjątkowe pod względem rozplanowania, położenia, walorów obronnych, jak i stanu zachowania. Zamek zaczęto wznosić po 1370 r., a ukończono około 1400 r. W 1389 r. zamek był już gotowy na tyle, że mogło się tu odbyć spotkanie dyplomatyczne przedstawicieli Zakonu, Polski i Litwy, jedno z wielu, które i tak nie zapobiegły nadciągającej wojnie. W XIX w. zamek był siedzibą sądu i więzienia. Krzyżackiej warowni i miastu wielkie zniszczenia przyniosła II wojna światowa. Odbudowę obiektu przeprowadzono w latach 1959-65 i w latach 90. XX w.
Obecnie zamek jest siedzibą Nidzickiego Ośrodka Kultury, mieści się w nim biblioteka, Muzeum Ziemi Nidzickiej, pracownia rzeźby, restauracja i hotel. Działa w nim także Bractwo Rycerskie Komturii Nidzickiej. (PAP)
ali/ agz/
