Budynek Muzeum Getta Warszawskiego przy ul. Siennej 60 w Warszawie. Źródło: www.1943.pl
11 osób, m.in. Michael Schudrich, Artur Hofman, Małgorzata Naimska, odebrało we wtorek z rąk dyrektora Muzeum Getta Warszawskiego Alberta Stankowskiego oraz wiceministra kultury Jarosława Sellina noty nominacyjne do Rady Muzeum Getta Warszawskiego. Kadencja członków Rady trwa cztery lata.
Muzeum ma mieć swoją siedzibę w budynku dawnego szpitala dziecięcego Bersohnów i Baumanów przy ul. Siennej 60. Otwarcie wystawy stałej planowane jest na kwiecień 2023 r. - w 80. rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim.
Podczas uroczystości, która odbyła się w Warszawie, prezentującej członków rady muzeum uczestniczyli także m.in. zastępca dyrektora ds. naukowych i wystaw dr Hanna Węgrzynek, zastępca dyrektora ds. ekonomiczno-organizacyjnych i inwestycji Aleksandra Skibniewska oraz prof. Daniel Blatman, główny historyk wystawy stałej MGW.
76 lat temu Niemcy stworzyli w Birkenau obóz rodzinny dla Żydów
"W czasie wojny Niemcy utworzyli ponad 600 gett, wiele tych miejsc nie ma żadnych form upamiętnienia, nie ma żadnej informacji o ludziach, którzy zostali poddani Zagładzie. Mam nadzieję, że nasze muzeum dzięki pomocy naszego organizatora Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, i państwa tę idee zrealizuje" - powiedział dyrektor Stankowski. "Dzisiaj jest także bardzo ważny dzień, ponieważ odbywa się spotkanie Rady Muzeum Getta Warszawskiego. W tym szanownym gronie, które zgodziło się przyjąć moje zaproszenie do reprezentowania Muzeum, znalazły się bardzo szczególne osoby" - dodał.
Jak mówił, "są tam świadkowie tych tragicznych wydarzeń, tej straszliwej tragedii, którzy brali w tym wszystkim udział, od których mamy jeszcze szansę dowiedzieć się czy wiedza, którą chcemy zaprezentować w muzeum jest zgodna z rzeczywistością, z tym jak to wyglądało".
Dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego poinformował, że muzeum ogłasza także konkurs na swoje logo. W I etapie jury na podstawie nadesłanych portfolio wybierze pięciu autorów (studia graficzne, indywidualni twórcy), których zakwalifikuje do II etapu. W mim na podstawie dostarczonych projektów wstępnych, kapituła konkursu wyłoni zwycięzcę. Stankowski poinformował, że zgłoszenie będzie można kierować do 11 października. Konkurs jest realizowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Twórców Grafiki Użytkowej. W konkursie przewidziano nagrodę 35 tys. zł.
„Warszawa w trzech odsłonach” – od niedzieli wystawa plenerowa Muzeum Getta Warszawskiego
Wiceminister kultury Jarosław Sellin podkreślił, że "państwo polskie stara się dbać o pamięć o życiu Żydów w Polsce, życiu, które trwa od 1000 lat". "Robimy to w różnych formach wspierając inicjatywy, które są czynione przez społeczności lokalne, przez organizacje pozarządowe, ale też instytucje. Od kilkunastu już lat mamy działające Muzeum Historii Żydów POLIN w Warszawie, którego właśnie głównym celem jest opowiadanie o wspaniałym, bogatym, fascynującym, w sensie kulturowym, cywilizacyjnym, religijnym życiu Żydów w Polsce, przez pewien czas głównej ojczyzny Żydów, w szeroko rozumianej diasporze" - zaznaczył wiceszef MKiDN.
Przypomniał, że "ziemia Polska jest też naznaczona tą największą tragedią, która Żydów w ich całej historii spotkała, czyli dokonanym tutaj na naszych ziemiach przez Niemców nazistowskich - Holokaustem". W jego ocenie "zróżnicowanie członków Rady Muzeum Getta Warszawskiego spowoduje konfrontacje różnych wrażliwości". Zwrócił uwagę, że w Radzie są Żydzi i Polacy, mieszkańcy pięciu państw: Polski, Niemiec, Izraela, USA i Australii, są również ocaleni i ich potomkowie, niosący pamięć rodzinną o historii getta warszawskiego. "To na pewno spowoduje, że będziemy mieli opowieść prawdziwą i bardzo przejmującą" - podkreślił Sellin.
Kadencja członków rady muzeum trwa cztery lata. Na lata 2019-2023 w skład rady zostało powołanych 14 osób; we wtorek powołanie odebrało 11 - Colette Avital, Michael Schudrich, Małgorzata Naimska, Artur Hofman, dr Jan Kutnik, Irene Kronhill-Pletka, Anna Stupnicka-Bando, Gideon Nissenbaum, Barbara Blumenthal, Marian Turski i Wacław Kornblum. Do rady powołani zostali również - Adam Struzik, Abraham Foxman, bp Mieczysław Cisło, a także dodatkowo - decyzją rady - wiceminister Sellin. We wtorek członkowie rady wybrali na jej przewodniczącego Schudricha, a na jego zastępczynię Naimską.
Członkini rady, Sprawiedliwa Wśród Narodów Świata Anna Stupnicka-Bando opowiadała, że jako młoda dziewczyna chodziła z mamą do getta warszawskiego. "Zabierała mnie ze sobą po to tylko, żebym przenosiła w szkolnej teczce bochenek chleba i trochę marmolady z buraków, którą dawałyśmy bardzo biednej żydowskiej rodzinie, wielodzietnej. Do dzisiejszego dnia pamiętam te straszne widoki, te dzieci siedzące na krawężnikach - chude, strasznie chude, umierające z głodu. To były naprawdę widoki przerażające. Dobrze, że powstanie to muzeum, bo będzie zachowana pamięć tego strasznego czasu, który nie może być zapomniany nigdy" - podkreśliła.
Ocalony z Zagłady Wacław Kornblum powiedział, że getto warszawskie "to jest część jego życia". "Ja tam byłem, żyłem, jako 16-letni chłopiec, bardzo dorosły, bo w getcie młodzi ludzie bardzo szybko stawali się dorosłymi ludźmi, mogę powiedzieć, że znam to na własnej skórze. W budynku, gdzie muzeum ma powstać, urodził się mój brat, ja mieszkałem na ulicy Śliskiej, vis a vis budynku przyszłego muzeum. To jest część mojego życia" - podkreślił.
Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich podkreślił, że getto warszawskie „to jest symbol – nie tylko tutaj, nie tylko w Izraelu, ale na całym świecie”.
Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich podkreślił, że getto warszawskie "to jest symbol - nie tylko tutaj, nie tylko w Izraelu, ale na całym świecie".
Colette Avital to dyplomatka i polityk izraelski, ocalona z Zagłady. W latach 1999-2009 w Knesecie była posłanką Partii Pracy i Jednego Izraela.
Bp Mieczysław Cisło to duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii, rektor Wyższego Seminarium Duchownego w Lublinie, od 1998 r. lubelski biskup pomocniczy. Za zaangażowanie w dialog katolicko-żydowski i działania na rzecz zachowania dziedzictwa polskich Żydów otrzymał Laur Pamięci, przyznany przez Ambasadę Izraela w Polsce.
Michael Schudrich to amerykańsko-polski religioznawca i historyk, od 2004 Naczelny Rabin Polski. W roku 2000 został rabinem Warszawy i Łodzi. Bierze aktywny udział w dialogu polsko-żydowskim i chrześcijańsko żydowskim.
„Relacje o pomocy udzielanej Żydom przez Polaków w latach 1939–1945”
Adam Struzik to lekarz, samorządowiec, społecznik i parlamentarzysta. Marszałek Senatu w latach 1993-1997, senator II, III i IV kadencji, od 2001 roku Marszałek Województwa Mazowieckiego. W październiku 2018, w imieniu samorządu województwa mazowieckiego, podpisał akt dzierżawy Szpitala Bersohnów i Baumanów na rzecz Muzeum Getta Warszawskiego na 30 lat.
Małgorzata Naimska przez wiele lat pracowała w Polskim PEN Clubie, a także w organizacjach pozarządowych. Uczestniczyła w Gabinecie Politycznym ministra spraw zagranicznych Władysława Bartoszewskiego. Od wielu lat pracuje w stołecznym samorządzie, pełniąc funkcję dyrektora, następnie zastępcy dyrektora Biura Kultury Urzędu m.st. Warszawy.
Artur Hofman to prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, aktor, reżyser i dziennikarz, działacz społeczności żydowskiej w Polsce, redaktor naczelny "Słowa Żydowskiego".
dr Jan Kutnik to członek zarządu Stowarzyszenia "Studnia Pamięci", zajmującej się dokumentacją historii i kultury lubelskich Żydów.
Irene Kronhill-Pletka prowadzi fundację poświęconą pamięci swoich rodziców, która wspiera żydowskie projekty kulturalne i edukacyjne oraz działania promujące sprawiedliwość społeczną na całym świecie. Jest także członkiem Rady Dyrektorów YIVO Institute for Jewish Research, Center for Jewish History oraz organizacji JOINT (JDC), która pomogła jej rodzinie i wielu innym w najtrudniejszym dla nich czasie wojny i okresu powojennego.
A. Duda dla izraelskiego dziennika: Holokaust to część naszej narodowej pamięci
Anna Stupnicka-Bando jest Sprawiedliwą Wśród Narodów Świata i prezesem Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata.
Gideon Nissenbaum to prezes zarządu Fundacji Nissenbaumów, syn jej założyciela Sigmunda Nissenbauma. Fundacja założona w Warszawie w 1983 roku od przeszło 30 lat ratuje ślady kultury żydowskiej na ziemiach polskich i upamiętnia miejsca walk i męczeństwa Żydów podczas II wojny światowej a także popularyzuje na świecie wiedzę o najlepszych tradycjach wspólnych dziejów Polaków i Żydów.
Barbara Blumenthal to zasłużona dla ratowania dziedzictwa kultury żydowskiej, fundatorka działań konserwatorskich na rzecz zabytków, córka ocalałego z Holokaustu, urodzonego w Warszawie, inżyniera Leona Joselzona vel Jonsona, który sfinansował i przekazał Yad Vashem odlew pomnika Bohaterów Getta wg. oryginalnego projektu Natana Rapaporta oraz ufundował statuę Janusza Korczaka w Wielkiej Synagodze na Manhattanie.
Abraham Foxman to syn polsko-żydowskiej pary, Heleny i Józefa Foxmanów, urodzony w Baranowiczach. W 1950 r. wyemigrował razem z rodzicami do Stanów Zjednoczonych. Od marca 2016 r. stoi na czele Centrum Studiów nad Antysemityzmem przy Muzeum Dziedzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku.
Marian Turski to historyk i dziennikarz. Więzień obozów koncentracyjnych Auschwitz i Buchenwald. Przewodniczący Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, redaktor tygodnika "Polityka".
Wacław Kornblum ocalony z Zagłady, świadek historii, urodzony w Paryżu, w rodzinie żydowskiej, pod koniec lat 20-tych przeniósł się do Warszawy. W 1943 roku z Umschlagplatzu został wykupiony przez wuja, od tego czasu ukrywał się. Przeżył wojnę i w 1957 roku wyjechał do Izraela. Po trzydziestu latach wrócił do Warszawy, mieszka na Saskiej Kępie.
Zarządzenie ministra kultury i dziedzictwa narodowego ws. powołania członków Rady Muzeum przy Muzeum Getta Warszawskiego zostało wydane 10 czerwca 2019. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ itm/
