Źródło: Polin.pl
Program poświęcony dziedzictwu żydowskich twórców, myślicieli i działaczy z Polski, którzy zmieniali oblicza sztuki, nauki, gospodarki czy polityki - w pełnych niepewności i zmian wiekach XIX i XX rozpoczyna w niedzielę 17 stycznia Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
"Przywołane zostaną niezwykłe biografie, w których odbicie znajduje wiele burzliwych wydarzeń historycznych – zaznaczyła w rozmowie z PAP Marta Dziewulska, rzeczniczka prasowa POLIN - Już wkrótce, gdy tylko pozwoli na to sytuacja związana z pandemią, otworzymy także nową część wystawy stałej Muzeum POLIN - galerię +Dziedzictwo+” - powiedziała.
Niedzielna wirtualna debata, która odbędzie się z udziałem prof. Barbary Kirshenblatt-Gimblett, prof. Dariusza Stoli i dr Tamary Sztymy, zainauguruje całoroczny cykl wydarzeń.
Punktem kulminacyjnym programu, gdy tylko sytuacja epidemiologiczna na to pozwoli – zaznaczają muzealnicy z POLIN - będzie otwarcie nowej części wystawy stałej Muzeum POLIN „1000 lat historii Żydów polskich” – galerii „Dziedzictwo”.
"Rok 2020 przyzwyczaił nas do niespodzianek i niepewności. Nie mogliśmy przypuszczać, że te okoliczności zbliżą nas do historii i doświadczeń polskich Żydów, których fascynujące losy i dorobek planowaliśmy zaprezentować w 2021 roku" – mówi Marta Dziewulska. "Bohaterami programu +Dziedzictwo+, który właśnie rozpoczynamy, są żydowscy twórcy, myśliciele i działacze z Polski, którzy zmieniali oblicza sztuki, nauki, gospodarki czy polityki w XIX i XX wieku".
Jak podkreśla, ich dorobek jest ważny dla cywilizacji światowej, polskiej lub żydowskiej. "Choć wielu z nich porzuciło świat tradycji lub wyjechało z Polski, jednak fakt wychowania w świecie polsko-żydowskich wartości nie pozostawał bez wpływu na ich życiowe wybory" – dodaje Dziewulska.
Program i nowa galeria „Dziedzictwo” będą poświęcone kulturowemu dorobkowi polskich Żydów. Ich dokonania stały się dziedzictwem kolejnych pokoleń i nas dzisiaj. Pokazane zostaną niezwykłe biografie, w których odbicie znajduje wiele burzliwych wydarzeń historycznych. Wybór prezentowanych postaci – w galerii będzie ich dwadzieścia sześć – nie był, według muzealników, prosty.
"O naszym wyborze nie myśleliśmy jak o liście nazwisk, lecz o pewnej konstelacji, zbiorowym portrecie" – wyjaśnia prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, główna kuratorka wystawy stałej Muzeum POLIN. "Chcieliśmy przesunąć punkt ciężkości z +listy+ na pokazanie, jak życie i kariera tych osób wzbogacają historię polskich Żydów, i jak ta historia wpływała na ich życiowe losy. Naszym celem było zaangażowanie zwiedzających w szerzej pojętą historię Żydów polskich".
"Ta konstelacja bohaterów" - jak mówi kuratorka - "tworzy zbiorowy portret polskich Żydów, w całej jego różnorodności, widziany poprzez życie i osiągnięcia jednostek, które są jednocześnie wyjątkowe i reprezentatywne. Ich losy rozgrywały się na styku wielu kultur, cechowało je otwarcie na świat".
Wśród nich znajdą się m.in.: Ida Kamińska, aktorka, reżyserka, dyrektorka teatrów żydowskich; Arnold Szyfman, dyrektor i założyciel Teatru Polskiego, reżyser i dramaturg; Artur Rubinstein, pianista; Samuel Goldwyn Meyer, hollywoodzki producent filmowy; Aleksander Ford, reżyser i filmowiec; I. B. Singer, pisarz, jeden z najwybitniejszych pisarzy tworzących w języku jidysz, laureat literackiej nagrody Nobla; Bruno Schulz, pisarz i rysownik; Róża Luksemburg, działaczka socjalistyczna; Henryk Berlewi, malarz, grafik; Dawid Ben Gurion, izraelski polityk, pierwszy premier Izraela; Leopold Kronenberg, przemysłowiec i filantrop, „ojciec” kolei w Królestwie Polskim; Helena Rubinstein, twórczyni imperium kosmetycznego; Janusz Korczak, pedagog, lekarz; Józef Rotblat, fizyk, działacz ruchu na rzecz pokoju, laureat pokojowej nagrody Nobla oraz Ludwik Zamenhoff, lingwista, twórca esperanto.
17 stycznia o godz. 14. w serwisie YouTube oraz na facebookowym profilu Muzeum POLIN pokazany będzie pierwszy z cyklu filmów, który jest zapisem rozmów na temat uniwersalnych prawd poruszanych w galerii „Dziedzictwo”. W tym materiale dziennikarka i reportażystka Hanna Rydlewska rozmawia o odwadze z Joanną Fikus, kierowniczką działu wystaw Muzeum POLIN. W kolejnych wywiadach usłyszymy Dariusza Stolę, Andrzeja Ledera oraz Wojciecha Eichelbergera.
17 stycznia o godz. 20. odbędzie się dyskusja „Czyje jest to dziedzictwo?”. Rozmowę z prof. Barbarą Kirshenblatt-Gimblett, prof. Dariuszem Stolą i dr Tamarą Sztymą poprowadzi Jacek Żakowski. Uczestnicy debaty – osoby zaangażowane w powstanie nowej galerii Muzeum POLIN – opowiedzą o procesie tworzenia tej przestrzeni, o tym, dlaczego galeria powstała dopiero teraz i dlaczego jest ona tak ważna dla ukazania pełniejszego obrazu historii polskich Żydów.
Transmisja na żywo z tłumaczeniem na język polski: Facebook Muzeum POLIN. Transmisja na żywo w języku angielskim: Facebook Friends of POLIN Museum.
W całorocznym programie „Dziedzictwo” – zaznacza rzeczniczka POLIN - widzowie i słuchaczy znajdą także: festiwal muzyczny, spotkania online z potomkami bohaterów galerii w ramach cyklu „Meet the Family”, filmy, które prezentują wybitnych artystów i artystki, oprowadzania kuratorskie po wystawie, spacery śladami wybitnych polskich Żydów, warsztaty dla dzieci i opiekunów, spotkania autorskie i dyskusje.
"Chcemy, aby losy polskich Żydów były dowodem na to, że nawet w niepewnych czasach można pokonywać ograniczenia, że warto dążyć do celu, brać odpowiedzialność za życie swoje i innych. Dziedzictwo może być zachętą oraz inspiracją także dla nas. Okazją do postawienia sobie pytań o własne korzenie, cele czy aspiracje” – zapowiadają organizatorzy z muzeum POLIN.
Więcej o galerii "Dziedzictwo": www.polin.pl/pl/galeria-dziedzictwo (PAP)
autorka: Anna Bernat
abe/ dki/
