Zasady postępowania duszpasterzy katolickich w odniesieniu do ochrzczonych niekatolików, którzy proszą o udzielenie sakramentów świętych, sakramentaliów lub odprawienie pogrzebu – przypomina pro memoria wydane przez Episkopat Polski w związku z rosnącą w naszym kraju liczbą uchodźców.
Dokument przygotowała rada prawna i rada ds. ekumenizmu Konferencji Episkopatu Polski.
W pro memoria zwrócono uwagę, że wierni Kościołów wschodnich są w pełnej jedności wiary, sakramentów i hierarchii z Kościołem katolickim.
Zaznaczono, że "udzielenie sakramentu lub innych posług religijnych ochrzczonym niekatolikom nie powoduje zmiany ich wyznania i nie wolno wykorzystywać takiej sytuacji do działań, które miałyby znamiona prozelityzmu".
"Posługa katolickich szafarzy jest niesieniem pomocy duchowej, w związku z tym należy uprzednio upewnić się, czy w konkretnym Kościele niekatolickim nie jest to zabronione" – wskazano w dokumencie.
Wyjaśniono, że "przy udzielaniu sakramentów pokuty, eucharystii i namaszczenia chorych wiernym Kościołów wschodnich, np. prawosławnym, szafarz katolicki ma obowiązek kierowania się zasadami doktryny i dyscypliny katolickiej, co oznacza na przykład, że nie może udzielić Komunii Świętej wiernemu niekatolickiego Kościoła wschodniego, który jest rozwiedziony i żyje w nowym związku, nawet jeśli może on ją przyjmować w swoim Kościele".
"Dobrą okazją do oceny dyspozycji proszącego może być sakramentalna spowiedź" – czytamy w dokumencie. Przypomniano jednocześnie, że "wiele Kościołów wschodnich wymaga od swoich wiernych sakramentu pokuty przed każdorazowym przyjęciem Eucharystii".
Podkreślono, że "zabronione jest koncelebrowanie eucharystii z kapłanami prawosławnymi".
Wskazano, że w przypadku chrztu świętego szafarz katolicki nie włącza dziecka do Kościoła katolickiego. W związku z tym kapłan powinien odnotować w księgach, że dziecko należy do innego Kościoła, niemającego jedności z Kościołem katolickim.
"W przypadku chrztu osoby powyżej czternastego roku życia należy przestrzegać przepisów dotyczących chrztu dorosłych, natomiast w przypadku dzieci powyżej siódmego roku życia, także one winny wyrazić wolę przyjęcia chrztu" – czytamy w dokumencie.
Wyjaśniono, że "osoby wyznania prawosławnego mogą pełnić funkcję chrzestnego w Kościele katolickim, ale zawsze razem z chrzestnym katolikiem, o czym wspomina kan. 685 § 1, n. 2 i 687 § 3 Kodeks kanonów Kościołów Wschodnich (KKKW).
Zwrócono uwagę, że proboszcz nie ma uprawnień do pobłogosławienia małżeństwa dwojga niekatolików. "Gdy do kapłana katolickiego zgłosi się dwoje prawosławnych, wyrażających wolę zawarcia małżeństwa, o upoważnienie do pobłogosławienia tego małżeństwa należy zwrócić się do ordynariusza miejsca".
Przypomniano, że zgodnie z kan. 844 § 4 KPK i 671 § 4 KKKW, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo śmierci albo inna nagła, poważna potrzeba, szafarze katoliccy godziwie udzielają sakramentów pozostałym chrześcijanom, niemającym pełnej wspólnoty z Kościołem katolickim, którzy nie mogą się udać do szafarza swojej wspólnoty".
Zaznaczono, że zgodnie z kan. 1183 § 3 KPK i kan. 876 § 1 KKKW "ochrzczonym należącym do jakiegoś Kościoła albo wspólnoty kościelnej niekatolickiej można urządzić pogrzeb kościelny według roztropnego uznania ordynariusza miejsca, jeżeli nie stwierdziłoby się, iż mieli przeciwną wolę, i jeżeli ich własny szafarz nie mógłby być obecny".(PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ joz/
