Od godz. 10 na dziedzińcu olsztyńskiego zamku rozpocznie się bezpłatny festyn historyczny połączony z inscenizacją przyjazdu Mikołaja Kopernika do tej warowni.
Kopernik mieszkał w Olsztynie, z krótkimi przerwami, 5 lat i w krużganku zamkowym pozostawił po sobie niezwykły prezent – tablicę astronomiczną.
Festyn "Przyjazd Mikołaja Kopernika do olsztyńskiego zamku" rozpocznie się o godz. 10 i potrwa do godz. 14.
Dr Sebastian Mierzyński z Muzeum Warmii i Mazur, które organizuje tę zabawę poinformował PAP, że podczas festynu będzie można spotkać Mikołaja Kopernika, rycerzy z działdowskiego Bractwa Rycerskiego i Konwentu św. Piotra z Olsztynka, zobaczyć kramy rzemieślnicze, spróbować sił w grach i zabawach średniowiecznych oraz posmakować specjałów przygotowanych w stylu czasów Kopernika. Wstęp na festyn będzie bezpłatny,
Mikołaj Kopernik przybył do olsztyńskiego zamku z Fromborka w listopadzie 1516 roku, by objąć tu urząd administratora dóbr kapituły warmińskiej. Kopernik był kanonikiem warmińskim, a Olsztyn - obok Pieniężna i Fromborka - był miastem, którym zarządzała właśnie kapituła warmińska złożona z kanoników.
W tutejszym zamku Kopernik, z niewielkimi przerwami, rezydował w latach 1516-21. W trakcie swojego pobytu w krużganku zamkowym astronom wykonał istniejącą do dzisiaj tablicę, która służyła między innymi do obliczeń związanych z długością roku astronomicznego. "Tablica stanowi unikatowy eksponat w naszym muzeum i jedyny na świecie oryginalny, ocalały przyrząd astronomiczny słynnego uczonego" - podkreślił dr Mierzyński. Wyliczenia, jakie poczynił Kopernik przy użyciu tej tablicy już po śmierci astronoma zostały wykorzystane przy reformie kalendarza.
W trakcie pobytu w olsztyńskim zamku Kopernik zajmował się także problemami monetarnymi pieniądza kruszcowego, a co za tym idzie, kwestią jakości monet. Jako administrator, był żywo zainteresowany, by kapituła otrzymywała czynsze w "dobrej" monecie. Pracując w Olsztynie Kopernik opracował prawo nazwane później prawem Kopernika-Greshama o tym, że gorszy pieniądz wypiera z obiegu lepszy pieniądz.
Do podstawowych zadań Kopernika w Olsztynie należało lokowanie chłopów na opuszczonych gospodarstwach. Kopernik jeździł do warmińskich wsi i osadzał na opuszczonych gospodarstwach chłopów wskazując im przy tym zasady, na jakich przyznaje im je. Każdą wizytę astronom skrupulatnie spisywał, przez co dziś mamy jego ręką opracowaną "Lokację łanów opuszczonych". W Olsztynie Kopernik zajmował się też wyliczeniem "taksy chlebowej". W 1521 roku Kopernik przygotował obronę olsztyńskiego zamku przed Krzyżakami.
"Największym skarbem Biblioteki Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie jest kopernikowski inkunabuł medyczny. Jest to jedyna, zachowana w zbiorach polskich, książka z biblioteki uczonego. We wspólnej oprawie znajdują się dwa dzieła medyczne: +Brewiarz praktyki medycznej+ (Breviarium pra[c]tice exelentissimi, A. de Villa Nova, Padwa 1485) i +Kanony o stanach gorączkowych+ (Canonica de febribus, M. Savonarola, Bolonia 1487). Dzieło pierwsze jest kompendium całej ówczesnej wiedzy medycznej, natomiast dzieło Savonaroli skupia się na stanach chorobowych objawiających się gorączką" - poinformował dr Mierzyński.
Olsztyn od wielu lat stara się przywracać pamięć o tym, że Kopernik tu mieszkał i pracował, a na Warmii spędził większość życia. Tu też, we Fromborskiej katedrze, astronom jest pochowany. W Olsztynie Kopernikowi poświęcone jest m.in. planetarium, a przed zamkiem stoi ławeczka z podobizną astronoma - turyści łapią go za nos, wierząc, że to przynosi szczęście. (PAP)
Autorka: Joanna Kiewisz-Wojciechowska
jwo/ pat/