Uroczystości z okazji 20-lecia objęcia przez metropolitę Sawę (C) zwierzchnictwa w polskiej Cerkwi. Fot. PAP/A. Reszko
20-lecie objęcia urzędu i 80. urodziny świętował w niedzielę w Supraślu k. Białegostoku metropolita Sawa - zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Z tej okazji przewodniczył uroczystej liturgii w głównej cerkwi supraskiego monasteru.
W jubileuszowych uroczystościach wzięli udział m.in. hierarchowie z kraju i zagranicy, w tym delegacja patriarchatu ekumenicznego i patriarchatu moskiewskiego, przedstawiciele Kościoła katolickiego, Polskiej Rady Ekumenicznej, władz państwowych i samorządowych, świata nauki. Byli też dyplomaci i służby mundurowe.
W swoim wystąpieniu abp Sawa nawiązał do - przypadającej w tym roku - setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. "W ten okres historyczny wpisuje się życie polskiej Cerkwi prawosławnej i moje, jako jej zwierzchnika" - mówił hierarcha na zakończenie liturgii. Dodał, że świętując 80. urodziny i 20 lat kierowania Polskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym (PAKP) chwalić się może tylko swoimi "słabościami i niedoskonałościami".
"Jeżeli cokolwiek dobrego udało mi się dokonać, uczyniłem to dzięki woli i pomocy Bożej, wsparciu hierarchów, duchowieństwa i wiernych" - mówił abp Sawa dodając, że wybrał służbę Bogu, ludziom i ojczyźnie. "Wszyscy razem pokonujemy fobię lat powojennych, poczynając od 1918 roku, poprzez II wojnę i skutki jej tragedii i ukazujemy dzisiejszemu polskiemu społeczeństwu piękno i pożyteczność prawosławia" - mówił metropolita.
Powołując się na doświadczenia swojej wieloletniej pracy duszpasterskiej, wcześniej w dwóch diecezjach, a obecnie jako zwierzchnika Cerkwi w Polsce dodał, że "wierzący lud naszej Cerkwi jest wierny swojej tożsamości religijnej i narodowej".
Dziękował władzom państwowym i samorządowym zarówno za obecność na uroczystości, i za współpracę. "Niezależnie od opcji politycznej udawało się nam dochodzić do porozumienia dla dobra wspólnego. Z perspektywy czasu widać dzisiaj, że wzajemne zrozumienie zawsze jest pożyteczne (...). Ufam, że współpraca nasza i w przyszłości będzie owocna" - mówił abp Sawa. Wspominał również o współpracy międzynarodowej polskiej Cerkwi.
List gratulacyjny z życzeniami skierował do niego prezydent RP Andrzej Duda. Napisał w nim, że dokonania metropolity, biorąc pod uwagę m.in. jego działalność duszpasterską, wiedzę teologiczną, dorobek naukowy oraz doświadczenie w pełnieniu wielu funkcji kościelnych uznać można za "osobny rozdział powojennej historii polskiego prawosławia". "Składam na ręce księdza arcybiskupa pozdrowienia i wyrazy szacunku wszystkim moim rodakom, którym eminencja przewodzi na drogach wiary" - napisał prezydent. List gratulacyjny przesłał Sawie również m.in. prezydent Ukrainy.
Występujący w imieniu soboru biskupów PAKP arcybiskup lubelsko-chełmski Abel mówił, że wszyscy polscy prawosławni hierarchowie oraz 95 proc. duchowieństwa, to wychowankowie metropolity. W kontekście dokonań jubilata wspominał też sobotnią uroczystość w Warszawie, gdzie odbyła się pierwsza, historyczna liturgia w budowanej w stolicy cerkwi Hagia Sophia. "To pomnik tych zmagań minionego stulecia" - dodał Abel.
Życzenia składał też katolicki biskup drohiczyński Tadeusz Pikus, również politycy, samorządowcy i dyplomaci.
W imieniu parlamentu życzenia złożył lider PO Grzegorz Schetyna. Wręczył jubilatowi reprint Konstytucji 3 Maja. Mówił, że to symbol Rzeczpospolitej tolerancyjnej, wielu wyznań, "takiej, w której wszyscy chcielibyśmy mieszkać i żyć". "Eminencja był, jest i życzę, aby jak najdłużej był, dobrym siewcą służącym Cerkwi prawosławnej i naszej ojczyźnie" - mówił wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, nawiązując do życiorysu jubilata i przypowieści biblijnej o dobrym siewcy. Od samorządu województwa podlaskiego abp Sawa otrzymał honorową odznakę regionu.
Metropolita Sawa (Michał Hrycuniak) urodził się 15 kwietnia 1938 r. w Śniatyczach w dawnym województwie zamojskim. W 1957 r. wstąpił do Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Odbył również studia na Prawosławnym Fakultecie Teologicznym Uniwersytetu w Belgradzie, gdzie uzyskał stopień naukowy doktora teologii.
Święcenia diakońskie otrzymał w 1964 r. Dwa lata później w Belgradzie otrzymał śluby zakonne i przyjął imię zakonne Sawa. W tym samym roku otrzymał święcenia kapłańskie, zaś w 1979 roku - święcenia biskupie. Najpierw był ordynariuszem prawosławnej diecezji łódzko-poznańskiej, potem białostocko-gdańskiej. Od 1994 roku do wyboru na metropolitę, był też pierwszym prawosławnym ordynariuszem polowym WP.
Od 1990 roku ma tytuł profesora nauk teologicznych. W latach 1984-1990 był rektorem CHAT, był też pierwszym kierownikiem katedry teologii prawosławnej Uniwersytetu w Białymstoku. Ma tytuły doctora honoris causa uczelni w kraju i za granicą, a także liczne odznaczenia m.in. za działalność na rzecz prawosławia i dialogu ekumenicznego.
12 maja 1998 roku przez sobór biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego wybrany został na metropolitę Warszawy i całej Polski, czyli na zwierzchnika polskiej Cerkwi. Objął funkcję po zmarłym trzy miesiące wcześniej metropolicie Bazylim.
Uroczysta intronizacja metropolity Sawy odbyła się 31 maja 1998 roku.(PAP)
autor: Sylwia Wieczeryńska, Robert Fiłończuk
swi/ rof/ agz/
