MKiDN przekaże 1,5 mln zł na remont synagogi w Chęcinach

Parlamentarzysta zaznaczył, że gmina Chęciny otrzymała finansowe wsparcie na realizację prac restauracyjnych i wyposażenie zabytkowego budynku synagogi w ramach programu Promesa dla Kultury.

„Wsparcie finansowa z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zostało skierowane na prace remontowe i wyposażenie ważnego obiektu w Chęcinach związanego z kulturą żydowską i polską. 1,5 mln zł to znacząca pomoc finansowa, która zapewni gminie Chęciny zabezpieczenie wkładu własnego na realizację tej inwestycji. To kolejne potwierdzenie, że mecenat państwa nad dziedzictwem kulturowym jest znaczący” – powiedział w czwartek PAP poseł Krzysztof Lipiec.

Synagogę wybudowano około 1640 roku. Po wojnie budynek służył mieszkańcom między innymi jako kino miejskie, biblioteka, a w kolejnych latach był siedzibą Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury, w którym odbywały się różnego rodzaju wydarzenia. Potem budynek opustoszał, ale miasto zabiegało o remont i uregulowanie stanu prawnego nieruchomości. To trwało około 10 lat, jednocześnie gminie udało się też pozyskać pieniądze na prace renowacyjne m.in. z regionalnego programu operacyjnego woj. świętokrzyskiego.

Wnętrza synagogi zostaną zaaranżowane i dostosowane do potrzeb kulturalno-edukacyjnych. W obiekcie powstanie Centrum Pamięci i Kultury Żydowskiej. „Ma to być miejsce uczące tolerancji i szacunku wobec innych religii i kultur. Będą się tutaj odbywać wydarzenia kulturalne, koncerty muzyki klezmerskiej, różnego rodzaju spotkania, konferencje. Przygotowana zostanie multimedialna wystawa opowiadająca o historii miasta i jego mieszkańcach” – mówił w styczniu PAP burmistrz Chęcin Robert Jaworski.

„Chęciny kojarzą się przede wszystkim z górującym nad miastem zamkiem i średniowieczną historią. Tymczasem integralną częścią naszej tożsamości są czterowiekowe dzieje Żydów chęcińskich. Ci ludzie tu się rodzili, tutaj żyli, pracowali i tu umierali. Pozostała po nich synagoga i cmentarz, ale chcemy przypomnieć ich historię” – przypominał.

Synagoga zyska nowy dach, elewację, schody i podłogi. Posadzki zostaną przywrócone do oryginalnego poziomu. Wymienione będą też wszystkie instalacje wewnętrzne i zewnętrzne. Przeprowadzone będą również prace budowlane ujęte w programie prac konserwatorskich, a teren na zewnątrz budynku zostanie zagospodarowany.

Koszt inwestycji to 7,9 mln zł, z czego blisko 5,2 milionów złotych będzie stanowić unijne dofinansowanie pozyskane przez władze gminy. Prace remontowe mają potrwać do końca 2023 roku.

Chęcińską synagogę wybudowano po 1638 roku. Na budowę dwuizbowego domu modlitwy zezwolił Żydom król Władysław IV Waza, wydając przywilej. Przez blisko 400 lat synagoga była miejscem modlitwy. W czasie okupacji hitlerowscy okupanci założyli w Chęcinach getto dla czterech tysięcy osób, a w 1942 roku Niemcy skupili Żydów wokół synagogi, skąd wywieźli ich do obozu zagłady w Treblince. W ten sposób zakończyła się historia obecności Żydów w Chęcinach. (PAP)

Autor: Wiktor Dziarmaga

wdz/ pat/