Nowy Nikiszowiec w konkursie Nagrody Unii Europejskiej w dziedzinie architektuy

Przygotowany w pracowni 22Architekci projekt Nowego Nikiszowca to ponad pół tysiąca mieszkań, które powstają w pobliżu jednego z najbardziej rozpoznawalnych zabytkowych osiedli robotniczych w kraju - ponad 100-letniego Nikiszowca, na blisko 5,5-hektarowej działce przy ul. Górniczego Dorobku. Inwestycja powstaje w ramach rządowego programu mieszkaniowego.

Nagroda Unii Europejskiej w konkursie architektury współczesnej została ufundowana przez Komisję Europejską i Fundację Miesa van der Rohe. Pierwszy raz przyznano ją ponad 30 lat temu, odtąd trafia do architektów co dwa lata. Nominacje są zgłaszane przez ekspertów z Europy, krajowe stowarzyszenia zrzeszone w ramach Rady Architektów Europy oraz komitet doradczy nagrody.

„Można powiedzieć, że jest to taki architektoniczny Oskar dla europejskich projektantów. Zawsze marzyliśmy o takim zaszczycie. Dlatego sama nominacja, nawet jeżeli jeszcze to długa droga do otrzymania tej nagrody, napawa nas ogromną duma i satysfakcją. Nasza praca została doceniona” – ocenił cytowany przez PFRN wspólnik w pracowni 22Architekci Aleksander Drzewiecki.

Inspiracją dla autorów nominowanego projektu były układ kwartałów zabytkowego Nikiszowca, jego zielone podwórka, kolor elewacji czy ozdobne detale. Nowy Nikiszowiec nawiązuje do sąsiedniego osiedla skalą i wysokością. Architekci rozrysowali niskie, czterokondygnacyjne budynki tak, by tworzyły trzy kwartały z wewnętrznymi zielonymi dziedzińcami, na których powstać mają m.in. ogródki społeczne.

„Nie lubię osiedli, które są odgrodzone od miasta, dlatego podoba mi się ten podział między przestrzenią ogólnodostępną i półpubliczną. Plac i droga pomiędzy poszczególnymi kwartałami to takie miejsce, do którego może przyjść każdy” – powiedziała Karolina Bielonko z nominowanej pracowni.

„Z kolei do klatek schodowych wchodzimy bezpośrednio z kwartałów wydzielonych przez bramy, dlatego stanowią część, z której będą korzystać głównie mieszkańcy. Dodatkowo dziedzińce tworzące sąsiedzki, społeczny klimat wydają mi się bardzo atrakcyjnym rozwiązaniem, które zostało zaczerpnięte ze starego Nikiszowca” – dodała architektka.

Do tradycji Nikiszowca nawiązuje też m.in. kolorystyka elewacji. Fasadom nadano kilka ceglanych odcieni, które układają się w charakterystyczny wzór. Efekt uzyskano dzięki zastosowaniu tynku z cząstkami kwarcu i miki.

„Dwie rzeczy, pomiędzy którymi staraliśmy się znaleźć balans, to efekty estetyczne, ale jednocześnie bardzo duża funkcjonalność, żeby nie poświęcać się w całości estetyce. Chcieliśmy, by to osiedle było dostępne, by było łatwo się po nim poruszać, by te mieszkania były wygodne do mieszkania, by były jasne, by były przestronne i jednocześnie funkcjonalne, by po prostu dobrze się tam mieszkało” – zaznaczyła Weronika Misiak z pracowni 22Architekci.

Nowy Nikiszowiec to największa inwestycja realizowana w ramach rynkowej części rządowego programu mieszkaniowego. Budowa osiedla dobiega końca. Z końcem stycznia zakończył się nabór wniosków osób zainteresowanych najmem powstających mieszkań. W trzy tygodnie wpłynęło 2116 zgłoszeń potencjalnych najemców; pierwsze umowy najmu mają zostać podpisane w maju br.

Nikiszowiec (nazywany lokalnie Nikiszem) jest uważany za jedno z najciekawszych miejsc Katowic - to najbardziej malownicze, najlepiej zachowane i zamieszkane do dziś osiedle robotnicze sprzed stu lat. Tworzy je kompleks dziewięciu budynków z charakterystycznej czerwonej cegły z wewnętrznymi dziedzińcami, rozmieszczonych wokół centralnego placu z neobarokowym kościołem św. Anny.

Zabytkowy Nikiszowiec, choć uważany za główną turystyczną atrakcję Katowic, jeszcze dekadę temu był zaniedbany. Miasto jednak odnowiło rynek i ulice. W dawnym osiedlowym maglu powstał poświęcony dzielnicy oddział Muzeum Historii Katowic, działa Centrum Informacji Turystycznej. Zaczęły funkcjonować lokale gastronomiczne i inne integrujące ludzi miejsca.

Osiedle Nowy Nikiszowiec realizuje spółka celowa MDR Katowice z siedzibą w Warszawie, utworzona przez PFR Nieruchomości oraz Katowickie Towarzystwo Budownictwa Społecznego.

Program Mieszkanie Plus został oficjalnie zainaugurowany 12 października 2016 r. w Katowicach jako jeden z filarów Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju.

Spółka PFRN, realizując rynkową część rządowego programu mieszkaniowego, działa na zasadach komercyjnych. Inwestycje powstają w całym kraju jako alternatywa dla zakupu mieszkania na kredyt. PFRN deklaruje, że to propozycja dla osób, które rozpoczynają karierę zawodową, młodych rodzin, a także dla nieposiadających zdolności kredytowej lub niezainteresowanych kupnem mieszkania.(PAP)

autor: Mateusz Babak

mtb/ pad/