32 młodych ekspertów zajmujących się ochroną dziedzictwa z 21 krajów tworzących Komitet Światowego Dziedzictwa oraz m.in. z Białorusi, Czech, Egiptu, Federacji Rosyjskiej i Indii weźmie udział w Forum Młodych UNESCO, które rozpocznie się w niedzielę w Warszawie.
World Heritage Young Professionals Forum to impreza towarzysząca 41. sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO w Krakowie. Polska po raz pierwszy będzie gospodarzem sesji. W wydarzeniu zaplanowanym na okres od 2 do 12 lipca ma uczestniczyć ok. 2 tys. osób.
Tegoroczne Forum Młodych jest przygotowywane przez Polski Komitet ds. UNESCO oraz Międzynarodowe Centrum Kultury, pod patronatem Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Fora Młodych towarzyszą sesjom komitetu UNESCO od kilku lat. Tegoroczni uczestnicy to osoby pomiędzy 22 a 32 rokiem życia, wybrane w procedurze konkursowej, które reprezentują różne dziedziny wiedzy związanej z ochroną dziedzictwa kulturowego. "Forum będzie dla nich okazją do poszerzenia wiedzy z zakresu wdrażania Konwencji Światowego Dziedzictwa, metod pracy Komitetu Światowego Dziedzictwa, szans i wyzwań związanych z ochroną, konserwacją, renowacją wybranych miejsc wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, posiadających uniwersalną wartość" - napisano w informacji prasowej Międzynarodowego Centrum Kultury (MCK)
W Forum weźmie udział 32 młodych ekspertów zajmujących się ochroną dziedzictwa z 21 krajów tworzących Komitet Światowego Dziedzictwa (Azerbejdżan, Burkina Faso, Chorwacja, Filipiny, Finlandia, Indonezja, Jamajka, Kazachstan, Korea Południowa, Kuba, Liban, Peru, Polska, Portugalia, Tanzania, Tunezja, Wietnam i Republika Zimbabwe) oraz z Białorusi, Czech, Egiptu, Federacji Rosyjskiej, Indii, Iraku, Litwy, Mali, Niemiec, Słowacji, Syrii, Turcji, Ukrainy i Węgier.
Prof. Jacek Purchla: Chcemy podzielić się doświadczeniem Warszawy, jako miasta zniszczonego i odbudowanego po wojnie, pokazać potęgę polskiej szkoły konserwatorskiej. Druga część tego spotkania odbędzie się w Krakowie, gdzie będziemy pokazywać nasze sukcesy i nasze problemy związane z zarządzaniem tak wielkim historycznym zespołem urbanistycznym w dobie mcdonaldyzacji i disneylandyzacji. A jest się czym chwalić – by wymienić choćby dokonania Społecznego Komitetu Ochrony Zabytków Krakowa i zapisy o Parku Kulturowym.
Tematem Forum Młodych jest problem dziedzictwa utraconego i przywróconego, z tego powodu rozpoczyna się ono w Warszawie. Jak powiedział, cytowany w informacji prasowej, dyrektor MCK i przewodniczący 41. sesji prof. Jacek Purchla: "Chcemy podzielić się doświadczeniem Warszawy, jako miasta zniszczonego i odbudowanego po wojnie, pokazać potęgę polskiej szkoły konserwatorskiej. Druga część tego spotkania odbędzie się w Krakowie, gdzie będziemy pokazywać nasze sukcesy i nasze problemy związane z zarządzaniem tak wielkim historycznym zespołem urbanistycznym w dobie mcdonaldyzacji i disneylandyzacji. A jest się czym chwalić – by wymienić choćby dokonania Społecznego Komitetu Ochrony Zabytków Krakowa i zapisy o Parku Kulturowym".
MCK podało, że odbudowa powojennej Warszawy stała się ostatnio tematem niezwykle aktualnym i powróciła na forum międzynarodowe w związku z trwającą wojną w Syrii. "Syryjskie Aleppo – miasto znajdujące się na Liście światowego dziedzictwa UNESCO – zostało w dużej mierze zniszczone, co przywołało pytania o sposób odbudowy miejsc dziedzictwa. Dylematy z przeszłości okazały się ważne dla teraźniejszości" - przekonuje Międzynarodowe Centrum Kultury.
Inicjator wpisania Zamku Królewskiego i Starego Miasta w Warszawie na listę UNESCO, prof. Krzysztof Pawłowski, powiedział, że gdyby Warszawa nie została zburzona, to nie zostałaby wyróżniona wpisem. To dzięki rekonstrukcji stała się symbolem determinacji narodu i to właśnie ten akt woli doceniło UNESCO. Wojny i kataklizmy niosą wciąż nowe wyzwania i pytania o konieczność przeformułowania doktryn konserwatorskich UNESCO.
Polska, jako gospodarz Forum Młodych, będzie dzielić się ze społecznością międzynarodową swoim doświadczeniem w rekonstrukcji zniszczonych zabytków. Inauguracja Forum Młodych, z udziałem wiceminister kultury, generalnego konserwatora zabytków Magdaleny Gawin odbędzie się wieczorem 25 czerwca na Zamku Królewskim w Warszawie. Przez pierwsze 4 dni (25–28.06) uczestnicy będą realizować program w stolicy, gdzie odwiedzą: Zamek Królewski, Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Warszawy oraz Muzeum Łazienki Królewskie. Dyskutowane będą wówczas kwestie związane z destrukcją miast, głównie w wyniku konfliktów zbrojnych, a także problemy ich odbudowy oraz granic rekonstrukcji. Istotnym punktem warszawskiego programu, zdaniem organizatorów, będą także warsztaty, podczas których omawiane będą sprawy dotyczące symbolicznego znaczenia odbudowy i rekonstrukcji miast, a także problem kultury, jako obiektu celowego niszczenia.
W kolejnym etapie Forum Młodych przenosi się do Krakowa (28.06–3.07), gdzie będzie zajmować się kwestiami związanymi ze współczesnymi zagrożeniami dla miast historycznych, takimi jak masowa turystyka, suburbanizacja, gentryfikacja (zmiana charakteru części miasta) czy niekontrolowana rozbudowa miast. Organizator imprezy poinformował, że uczestnicy forum będą mogli poznawać i badać te problemy na przykładzie Krakowa w obrębie jego wpisu na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO (Stare Miasto i Kazimierz). Pojadą także do Tyńca, stanowiącego przykład zniszczonego dziedzictwa, które, dzięki umiejętnie przeprowadzonej rekonstrukcji, zachowało swoją tożsamość i funkcję. Natomiast podczas wizyty w Kopalni Soli w Wieliczce omawiane będą wyzwania związane z masową turystyką. Na zakończenie programu grupa uda się do Ojcowskiego Parku Narodowego, gdzie będzie mogła zapoznać się ze sposobami ochrony krajobrazu przyrodniczo-kulturowego w Polsce.
W trakcie wykładów i warsztatów uczestnicy będą również prezentować kwestie związane z tematyką forum na przykładach z własnych krajów. "Dla Polski, tak ciężko doświadczonej w wyniku działań II wojny światowej, tematy omawiane podczas forum będą wyjątkowo istotne i aktualne" - podkreśla w komunikacie MCK.
Forum Młodych zakończy przyjęcie Deklaracji, która stanowić będzie przesłanie na temat tego, co robić wobec zjawiska niszczenia miast, skierowane do wszystkich uczestników 41. Sesji Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO.
World Heritage Young Professionals Forum jest finansowane przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Katarzyna Krzykowska (PAP)
ksi/ pat/