Od 3 stycznia mieszkańcy Rzeszowa i turyści będą mogli zwiedzać odnowioną Podziemną Trasę Turystyczną. Liczy ona niemal 400 m i jest jedną z najdłuższych w kraju. Koszt modernizacji, w tym zakup urządzeń multimedialnych, wyniósł niemal 19 mln zł.
Jak poinformował PAP Artur Gernand z kancelarii prezydenta Rzeszowa, Podziemna Trasa Turystyczna po modernizacji zmieniła nie tylko swój wygląd, ale też swoją nazwę i nazywa się obecnie „Rzeszowskie piwnice”.
„Już od poniedziałku mieszkańcy Rzeszowa i turyści będą mogli poznać sekrety historii miasta w multimedialnej formie. Na zwiedzających czeka mnóstwo atrakcji” – dodał.
Jak podkreślił Gernand, Rzeszowskie piwnice to instytucja kultury zgodna z najnowszymi trendami w muzealnictwie, polegającymi na interdyscyplinarnym sposobie przedstawiania zbiorów.
„Koncepcja Rzeszowskich piwnic znacząco wykracza poza dotychczas stosowane w Polsce rozwiązania multimedialne, poprzez nieszablonowość i nowatorskie spojrzenie na opowieść o sztuce, tradycji oraz historii miasta i regionu” – wyjaśnił.
Utworzenie Rzeszowskich Piwnic jest wynikiem realizacji projektu „Rzeszowskie Piwnice – interaktywna instytucja kultury”. Budżet projektu wyniósł niemal 19 mln zł, znaczna część pieniędzy pochodziła z budżetu UE. W ramach tej inwestycji zakupiony został m.in. sprzęt i wyposażenie, który pozwoliły na połączenie aspektów historycznych z nowoczesnymi technikami.
Dostępne są dwie ścieżki zwiedzania Rzeszowskich piwnic. Pierwsza to „Interaktywna legenda”, która, jak przekazuje magistrat, to „multisensoryczna, angażująca ścieżka zwiedzania, w której zwiedzający z biernych uczestników narracji stają się aktywnymi bohaterami snutej opowieści”.
„Scenariusz tego wariantu wystawy obejmuje interaktywne stanowiska, na których na uczestników czekają specjalne zadania do wykonania. Zadania zostały zaprojektowane w ten sposób, by angażowały intelektualnie, manualnie oraz emocjonalnie. Goście Rzeszowskich piwnic tworzą drużynę, której zadaniem jest odkrycie skarbu Rzeszowa. Do dyspozycji zwiedzających udostępniany jest zestaw podróżnika – przedmioty, które pomogą uczestnikom przygody rozwiązywać niektóre z zadań” – można przeczytać w informacji.
Druga ścieżka zwiedzania - zatytułowana „Obrazy historii” - przeznaczona jest dla osób, które cenią sobie tradycyjny sposób zwiedzania.
Scenariusz tego wariantu, jak podaje rzeszowski magistrat, w większym stopniu wyczerpuje wiedzę historyczną oraz kładzie nacisk na opowieść o samych piwnicach. Ten wariant zakłada wykorzystanie multimediów do przedstawienia historii i dziedzictwa Rzeszowa. Zaprezentowana zostanie m.in. militarna historia Rzeszowa, a zwiedzający poznają topograficzne walory obronne miasta, poznają też historię zamku rzeszowskiego oraz wybitnych rzeszowian.
Historia rzeszowskich piwnic sięga średniowiecza, kiedy w lokowanym w 1354 r. przez króla Kazimierza Wielkiego mieście kwitł handel i rzemiosło. Rolę magazynów handlowych oraz tzw. „sklepów ziemnych” pełniły piwnice, budowane pod kamienicami, placem rynkowym, a także pod przyległymi ulicami, tworząc nieregularną sieć komór i korytarzy na różnych głębokościach, dochodzących nawet do dziesięciu metrów.
Podziemne magazyny zapewniały towarom odpowiednią temperaturę przechowywania, chroniły przed złodziejami i pożarami. W czasach zagrożeń – wojen, najazdów tatarskich i kataklizmów – piwnice zapewniały mieszkańcom miasta schronienie. Rozkwit miasta trwał do XVIII w. Po tym okresie handel zaczął upadać, a piwnice nie były już tak bardzo potrzebne. Część z nich zasypano i zamurowano.
W latach sześćdziesiątych XX wieku z powodu przedostawania się do podłoża wód opadowych skała lessowa traciła swoją stabilność, powodując zagrożenie dla Rynku i kamienic.
Następowało zapadanie się powierzchni i osiadanie kamienic. Podjęto wówczas decyzję o ratowaniu rzeszowskiej Starówki. Od lat 70-tych trwały prace nad zabezpieczeniem piwnic i fundamentów kamienic. Odpowiednio zabezpieczone i odrestaurowane piwnice oraz korytarze posłużyły do utworzenia Podziemnej Trasy Turystycznej. (PAP)
Autor: Wojciech Huk
huk/ pat/