Orneta, 19.11.2020. Montaż barokowego ołtarza głównego w kościele pw. św. Jana Chrzciciela. Fot. PAP/T. Waszczuk
W kościele św. Jana Chrzciciela w Ornecie (warmińsko-mazurskie) można podziwiać odnowiony ołtarz główny, który przez kilka lat był konserwowany. Ołtarz ten należy do najlepszych i najbardziej wartościowych przykładów sztuki barokowej na Warmii.
Urząd Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (WKZ) w Olsztynie poinformował, że trwające kilka lat prace konserwatorskie wymagały rozłożenia całej konstrukcji na części i przewiezienia ich do pracowni. Tam przeprowadzono prace stolarskie i wykonano liczne uzupełnienia w elementach rzeźbionych. Usunięto też wtórne powłoki i odtworzono pierwotną kolorystykę wraz ze złoceniami i partiami marmoryzacji (tj. imitacja marmuru).
WKZ poinformował, że ołtarz z kościoła św. Jana Chrzciciela w Ornecie należy do najlepszych i najbardziej wartościowych przykładów sztuki barokowej na Warmii. Ukończono go w 1744 roku w warsztacie Jana Chrystiana Schmidta z Reszla.
Jak napisała w piśmie "Renowacje i Zabytki" Kinga Długa (tekst "Głowni artyści warmińscy i ich dorobek rzeźbiarski w XVIII w."), Jan Chryzostom Schmidt był znanym i cenionym na Warmii rzeźbiarzem cieszącym się popularnością wśród zamawiających. Swoje pierwsze praktyki pobierał najprawdopodobniej u teścia, cenionego rzeźbiarza Krzysztofa Peuckera, a w następnej kolejności, po usamodzielnieniu się, około lat 30 XVIII wieku, otworzył własną pracownię artystyczno-rzeźbiarską. "Jego rzeźby prezentowały formy statyczne, o charakterystycznej, zwartej i ciężkiej kompozycji. Posiadały także bardzo usztywnione fałdowania szat" - napisała Długa. W ołtarzach Schmidt wstawiał wielokolumnowe nadstawy ołtarzowe (trend ten zapoczątkował jego teść).
Schmidt wykonał ołtarze dla kościołów Andrzeja Apostoła w Barczewie, św. Bartłomieja w Jezioranach i Andrzeja Apostoła i św. Rocha w Ramsowie.
Warmia w XVIII wieku stanowiła jeden z najważniejszych ośrodków kulturowych i artystycznych Rzeczypospolitej, a główną rolę fundatorów dzieł sztuki pełnili biskupi, kanonicy i jezuici. "W owym czasie nastąpiły szczególne transformacje wnętrz kościołów związane z wymianą wyposażenia ich wnętrz na nowe. (…) Nowe, rokowe, barokowe i klasycystyczne trendy do Warmińskich kościołów nanosili artyści z Gdańska Królewca i Warszawy" - napisała Długa.
Sam kościół św. Jana Chrzciciela w Ornecie zbudowano w XIV w. Konsekracja świątyni odbyła się pod przewodnictwem biskupa warmińskiego Henryka III Sorboma w 1379 roku. Od XVI wieku wygląd zewnętrzny nie ulegał zmianie. W 1730 kościół spłonął, podczas odbudowy świątynia otrzymała barokowy wystrój wnętrza. (PAP)
Autorka: Joanna Kiewisz-Wojciechowska
jwo/ aszw/
