Greckokatolicka cerkiew Przemienienia Pańskiego w Jarosławiu. Fot. PAP/D. Delmanowicz
Pierwsza pielgrzymka Kościoła greckokatolickiego metropolii przemysko-warszawskiej ma przybyć w piątek do sanktuarium Matki Bożej "Brama Miłosierdzia" w Jarosławiu na Podkarpaciu. Wydarzenie zgromadzi wiernych z całej Polski. Będą się modlić przed ikoną Matki Bożej koronowaną przez Jana Pawła II w 1996 r.
Sanktuarium Maryjne "Brama Miłosierdzia" ("Myłoserdia Dweri") znajdujące się w cerkwi greckokatolickiej pw. Przemienienia Pańskiego w Jarosławiu jest głównym ośrodkiem pielgrzymkowym dla wiernych Kościoła greckokatolickiego w Polsce.
Jak powiedział PAP proboszcz tej parafii ks. Paweł Szady, zdecydowana większość wiernych przybędzie do Jarosławia z archidiecezji przemysko-warszawskiej, ale będą także przedstawiciele pozostałych diecezji wchodzących w skład metropolii przemysko-warszawskiej, czyli wierni z diecezji: wrocławsko–koszalińskiej i olsztyńsko-gdańskiej.
"Pielgrzymka celowo ma obejmować całą Polskę. To jest pierwsza taka pielgrzymka po II wojnie światowej, dlatego spodziewamy się, że najwięcej wiernych przybędzie z naszej archidiecezji. Wiemy, że z pozostałych dwóch diecezji także przyjadą, ale będą to jednak znacznie mniej liczebne grupy" – ocenił ks. Szady.
Wyjaśnił, że na razie trudno jest oszacować, ilu wiernych weźmie udział w pielgrzymce. Przekazał, że dotychczas potwierdzonych jest około 700 osób, ale są to grupy zorganizowane. Oprócz nich w uroczystościach wezmą udział także wierni, którzy przyjadą indywidualnie, w tym również z Ukrainy. Do Jarosławia przybędzie także piesza pielgrzymka z Przemyśla.
Jak zaznaczył ks. Szady, pielgrzymka do sanktuarium Matki Bożej "Brama Miłosierdzia" w Jarosławiu jest próbą odnowienia przedwojennej tradycji pielgrzymowania do tego sanktuarium i z założenia ma być cykliczna.
Dodał, że przed II wojną światową pielgrzymi przybywali do Jarosławia z okazji Święta Przemienienia Pańskiego, a także do cudownej ikony jarosławskiej. Jednak Święto Przemienienia Pańskiego jest przypisane do daty w kalendarzu, a nie do dnia tygodnia, zatem może wypaść w dzień roboczy. Dlatego ustalono, że pielgrzymka odbywać się będzie w trzecią sobotę maja.
Tegoroczne uroczystości zostały zaplanowane na dwa dni. W piątek wieczorem rozpoczną je nieszpory, po których odbędzie się nabożeństwo maryjne i liturgia odprawiona w nocy z homilią skierowaną do młodzieży. Później będzie nocne czuwanie. W sobotę pierwszym nabożeństwem będzie jutrznia, a następnie modlitwy prowadzone przez siostry zakonne, nabożeństwo maryjne oraz liturgia. Wtedy też prawdopodobnie wierni z daleka będą już wyjeżdżać. Zaś dla tych, którzy pozostaną w Jarosławiu, po południu odbędzie się jeszcze nabożeństwo zamykające pielgrzymkę.
Śpiewy w czasie dwudniowych uroczystości prowadzić będą cerkiewni śpiewacy z Jarosławia i Przemyśla oraz wybitny śpiewak ze Lwowa - Andrij Szkrabiuk.
Jarosławskie sanktuarium to najważniejszy ośrodek kultu maryjnego Kościoła greckokatolickiego w Polsce. Znajdująca się w cerkwi pw. Przemienienia Pańskiego cudowna ikona Matki Bożej "Brama Miłosierdzia", ukoronowana papieskimi koronami 18 sierpnia 1996 r., jest czczona zarówno przez katolików obrządków wschodnich, jak i zachodnich. Obecnie należy ona do zbiorów Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich, ale w cerkwi przebywa jako bezterminowy depozyt.
Jak przekazała PAP dr Elżbieta Sieradzka-Burghardt z jarosławskiego muzeum, ikona o nietypowym, ośmiokątnym kształcie, przedstawia Matkę Bożą trzymającą na ręku Jezusa. Ikona powstała prawdopodobnie w 1. połowie XVII wieku, a od 1747 roku znajduje się w bocznym ołtarzu cerkwi pw. Przemienienia Pańskiego. "Ikona została oficjalnie uznana za cudowną bullą papieża Piusa VI w 1779 roku. 100 lat później, 8 września 1879 roku, jarosławska Madonna została ukoronowana przez greckokatolickiego biskupa przemyskiego Jana Saturnina Stupnickiego" – powiedziała dr Sieradzka-Burghardt.
Dodała, że po II wojnie światowej jarosławscy grekokatolicy zostali przymusowo przesiedleni na tereny sowieckiej Ukrainy oraz do północnej i zachodniej Polski, a w cerkwi pw. Przemienienia Pańskiego przez pewien czas odbywały się msze w obrządku rzymskokatolickim.
"W latach 60. i 70. XX w. opuszczona świątynia ulegała dewastacji. Jej ocalałe wyposażenie trafiło do muzeów w Jarosławiu, Przemyślu i Łańcucie. Dopiero pod koniec lat 80. społeczność grekokatolicka była w stanie podjąć się remontu cerkwi i zadania przywrócenia jej funkcji kultowych. Ponowna konsekracja świątyni miała miejsce w 1993 roku" – przekazała muzealniczka. Zaś ikona Matki Bożej "Brama Miłosierdzia" w 1977 roku została przekazana do zbiorów jarosławskiego muzeum. W latach 80. dzieło przeszło kompleksową konserwację, w trakcie której przywrócono oryginalny wygląd oblicza Matki Bożej i Dzieciątka.
Od ponownej konsekracji cerkwi pw. Przemienienia Pańskiego w 1993 r. ikona przebywa w świątyni jako bezterminowy depozyt; pod względem prawnym w dalszym ciągu pozostaje zabytkiem muzealnym. "18 sierpnia 1996 r., w obecności tysięcy wiernych z Polski i z zagranicy, ikona została ukoronowana koronami poświęconymi przez papieża Jana Pawła II. W 2015 roku ikona podróżowała do Watykanu na specjalne życzenie papieża Franciszka. 8 grudnia 2015 r. została wystawiona na ołtarzu głównym podczas inauguracji Nadzwyczajnego Roku Miłosierdzia na placu św. Piotra" – poinformowała dr Sieradzka-Burghardt.(PAP)
Autorka: Agnieszka Pipała
api/ jann/ jra/
