W Krakowie podpisano w piątek pięć umów dotyczących inwestycji w ochronę i promocję zabytków oraz walorów przyrodniczych na polsko-słowackim pograniczu. Dzięki dofinansowaniu z UE powstanie m.in. Muzeum Torfowisk, ścieżki rowerowe oraz piesze szlaki turystyczne.
Umowy zostały podpisane przez sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju Adama Hamryszczaka i partnerów wiodących każdego z projektów. W wydarzeniu uczestniczyli wojewoda małopolski Józef Pilch oraz konsul generalny Słowacji w Krakowie Ivan Skorupa.
"Łączna wartość dofinansowania podpisywanych dzisiaj umów to 4,1 miliona euro środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego" - mówił wiceminister Hamryszczak. Dodał, że umowy te dotyczą pierwszych pięciu z 19 projektów rekomendowanych do wsparcia w obszarze ochrony, promocji i rozwoju zabytków kultury i natury w lutym tego roku na posiedzeniu Komitetu Monitorującego.
Przypomniał, że na polsko-słowackim pograniczu znajdują się aż 23 z 35 obiektów z Polski i Słowacji wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a parki narodowe i parki krajobrazowe stanowią ponad 1/4 tego obszaru. "Dlatego to właśnie na ten cel przeznaczono blisko 77 milionów euro, czyli więcej niż połowę budżetu Programu Współpracy Transgranicznej Interreg Polska-Słowacja" - powiedział Hamryszczak.
Jak mówił, odbiorcami atrakcji turystycznych i przyrodniczych, które powstaną w efekcie realizacji projektów przygotowanych przez partnerów z Polski i Słowacji będą mieszkańcy pogranicza oraz turyści. "Wierzę, że te inwestycje pobudzą rozwój gospodarczy pogranicza polsko-słowackiego" - mówił wiceminister rozwoju.
Wojewoda małopolski Józef Pilch podkreślił, że granice między Polską a Słowacją dawno się już zatarły i trzeba kontynuować współpracę, a realne efekty podpisanych w piątek umów będzie można zobaczyć już pod koniec przyszłego roku.
Jedna z podpisanych umów dotyczy powstania dwóch muzeów przyrodniczych w Chochołowie i na Zamku Orawskim z multimedialnymi ekspozycjami o torfowiskach. Dodatkowo gmina Czarny Dunajec wykona liczące ponad 3,5 km ścieżki pieszo-rowerowe do torfowisk z dwoma miejscami do odpoczynku, z których jedno zostanie urządzone w zabytkowym stuletnim wagonie kolejki wąskotorowej (dofinansowanie ponad 1 mln euro).
W ramach współpracy województwa żylińskiego i gminy Strumień przewidziano remont budynku gospodarczego na zamku w Budatinie, gdzie ma powstać ekspozycja rzemiosła druciarskiego oraz remont ratusza w Strumieniu, który zyska salę multimedialną (dofinansowanie 1,1 mln euro).
W Lipnicy Wielkiej powstanie Centrum Produktu Lokalnego z amfiteatrem, trybunami i stoiskami wystawienniczymi, zaś w Bobrowie leżącym w słowackiej części Orawy otwarte zostanie muzeum przybliżające historię i dziedzictwo tego regionu (dofinansowanie 586 tys. euro).
Partnerzy kolejnego projektu chcą odrestaurować kościół w Dolnym Kubinie, a w kościele w Cieszynie zająć się konserwacją płyt nagrobnych, adaptacją pomieszczeń na bibliotekę i modernizacją Muzeum Protestantyzmu. Będą też organizować wycieczki tematyczne do "leśnych kościołów", czyli miejsc, w których na przełomie XVII i XVIII wieku polscy i słowaccy duchowni sprawowali tajne nabożeństwa (dofinansowanie 736 tys. euro).
Stowarzyszenia Euroregion Karpacki Polska i Euroregion Karpacki Słowacja Północ dostaną środki na inwentaryzację szklaków pieszych, atrakcji przyrodniczych, turystycznych, stworzenie aplikacji mobilnej oraz nakręcenie serialu promującego wędrówki piesze (558 tys. euro).
Wszystkie projekty mają być zrealizowane do końca października 2018 r.
Budżet Program Współpracy Transgranicznej Interreg Polska-Słowacja 2014-20 wynosi 155 mln euro (w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), z czego 77 mln euro jest przeznaczone na dofinansowanie przedsięwzięć w dziedzinie ochrony kulturowej i przyrodniczej, 12 mln euro na projekty edukacyjne w szkolnictwie zawodowym, a ok. 56 mln euro na lokalne inwestycje drogowe oraz usprawnienie transportu publicznego. (PAP)
wos/ maro/
