Georg Wolfgang Knorr. Źródło: Wikimedia Commons
Unikatowe rękopisy, stare druki oraz zbiory graficzne z XV-XVIII wieku, których motywem przewodnim są kwiaty i rośliny lecznicze, pokazane zostaną w PAN Bibliotece Gdańskiej w najbliższą sobotę podczas Europejskiej Nocy Muzeów.
Program tegorocznej Nocy Muzeów w województwie pomorskim przedstawiono we wtorek na konferencji prasowej w Instytucie Kultury Miejskiej w Gdańsku.
PAN Biblioteka Gdańska zaproponuje zwiedzającym pokaz historycznych książek botanicznych oraz rękopisów pod hasłem „Herbaria i florilegia”.
Herbaria to inaczej zielniki, a florilegia zawierały zasuszone kwiaty lub ich artystyczne odwzorowanie, wykonane różnymi technikami (m.in. rysunek, drzeworyt, miedzioryt) z towarzyszącymi im opisami. Temin florilegium wywodzi się z połączenia dwóch łacińskich słów: flore i legere, oznaczających odpowiednio: kwiaty i zbierać.
„Jednym z najcenniejszych i najpiękniejszych dzieł, jakie pokażemy, będzie +Thesaurus Rei Herbaria+ Georga Wolfganga Knorra. To jedno z najokazalszych zachowanych florilegiów z XVIII wieku” – powiedziała PAP starszy kustosz w PAN Bibliotece Gdańskiej, Urszula Szybowska.
„Jednym z najcenniejszych i najpiękniejszych dzieł, jakie pokażemy, będzie +Thesaurus Rei Herbaria+ Georga Wolfganga Knorra. To jedno z najokazalszych zachowanych florilegiów z XVIII wieku” – powiedziała PAP starszy kustosz w PAN Bibliotece Gdańskiej, Urszula Szybowska. Dzieło to zawiera ok. 300 kolorowanych ręcznie miedziorytów. Zostało zainicjowane przez Knorra w 1750 r., a zakończone w 1772 r. już po jego śmierci.
Dzieło to zawiera ok. 300 kolorowanych ręcznie miedziorytów. Zostało zainicjowane przez Knorra w 1750 r., a zakończone w 1772 r. już po jego śmierci. Georg Wolfgang Knorr (1705-1761) był niemieckim miedziorytnikiem, malarzem, rysownikiem i przyrodnikiem. Większość życia spędził w Norymberdze.
Wybrane ryciny, które pokazane zostaną zwiedzającym, przedstawiają różne gatunki tulipanów. Kwiat ten, na punkcie którego XVII-wieczna Europa, a w szczególności Holandia wręcz oszalała, był motywem często wykorzystywanym w malarstwie.
„Oprócz wartości wizualnych i estetycznych, dzieło to ma również znaczenie naukowe, ponieważ florilegia stanowiły kiedyś katalogi handlowe” – dodała Szybowiska.
Na określenie zjawiska olbrzymiej mody na tulipany oraz ogromnego wzrostu cen ich cebulek, które miało miejsce w Holandii w XVII w., powstał nawet termin tulipomanii.
Tulipomania należy do najstarszej tzw. bańki giełdowej, polegającej na spekulacji cenami cebulek tulipanów. Podczas tych operacji finansowych część osób robiła wielkie fortuny, a inni stawali się bankrutami, ponieważ na zakup tulipanów zaciągnęli kredyty, których po krachu nie byli w stanie spłacić.
„Thesaurus Rei Herbaria” był dawniej własnością gdańskiego kupca, bibliofila, miłośnika sztuki oraz filantropa Jakuba Kabruna (1759–1814).
Prezentacji książek botanicznych sprzed wieków towarzyszyć będzie m.in. koncert muzyki dawnej, podczas którego Joanna Orzeł wraz z założoną przez siebie w 1995 r. w Gdańsku Kapelą Mariacką, wykona kilka XII-wiecznych pieśni chorałowych mniszki Hildegardy z Bingen.
Zdaniem Szybowskiej, będzie to prawdopodobnie pierwsza w Polsce prezentacja utworów muzycznych tej niemieckiej zakonnicy.
W trakcie sobotniej Nocy Muzeów w PAN Bibliotece Gdańskiej zaplanowano także spotkanie z Krzysztofem Kowalskim i ekspozycję jego malarstwa botanicznego, inspirowanego twórczością niemieckiej entomolog i przyrodniczki Marii Sibylli Merian (1647-1717).
Wykład o tym, jak wyglądały średniowieczne ogrody, przedstawi dr hab. Katarzyna Rozmarynowska z Politechniki Gdańskiej. W PAN Bibliotece Gdańskiej nie zabraknie także żywych roślin, które udostępni Centrum Ogrodnicze Justyny Kalety.
W tegoroczną Europejską Noc Muzeów zaangażowanych będzie w Pomorskiem ponad 70 placówek muzealnych, instytucji kulturalnych oraz uczelni. Oprócz Trójmiasta, specjalny program dla zwiedzających na sobotni wieczór i noc przygotowano m.in. w Będominie, Gniewie, Helu, Malborku, Tczewie, Waplewie Wielkim, Wejherowie i Żukowie.(PAP)
rop/ gma/
