Widok na bazylikę Mariacką w Gdańsku. Fot. PAP/A. Warżawa
Ponad 18 mln zł z UE zostanie przeznaczone na odnowę najsłynniejszej gdańskiej świątyni - Bazyliki Mariackiej. Dzięki dofinansowaniu odnowione zostaną: elewacja, dachy kościoła, posadzka i ołtarz główny. Na prace ma być wydane 21,3 mln zł.
To największe - po przeprowadzonym już remoncie wieży - prace, jakie przejdzie zabytek od czasu odbudowy z wojennych zniszczeń. Prace już się rozpoczęły, mają potrwać kilka lat. W tym czasie obiekt będzie udostępniony zwiedzającym.
W niedzielę po południu w Bazylice Mariackiej w Gdańsku wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, Jarosław Sellin uroczyście przekazał proboszczowi Bazyliki, ks. prałatowi Ireneuszowi Bradtke decyzję o przyznaniu dofinansowania na rewitalizację świątyni. 2,5 mln zł na odnowę świątyni przekazano też z budżetu Gdańska, a ok. 1 mln zł przekazały Towarzystwo Przyjaciół Bazyliki Mariackiej i wspólnota parafialna.
„My dziś stajemy tak naprawdę niemalże w dniu startu do najpoważniejszej renowacji tego największego zabytku Gdańska” – zaznaczył podczas uroczystości proboszcz świątyni ks. prałat Ireneusz Bradtke. Przyznał, że w najgorszym stanie są: konstrukcja i pokrycie dachu oraz sypiąca się elewacja.
Koordynator projektu, Lucyna Maternicka wyjaśniła, że dzięki dofinansowaniu uda się przede wszystkim wyremontować dach, przeprowadzić prace konserwatorskie elewacji, posadzki, części okien, ołtarza głównego oraz adaptować podziemną kotłownię znajdującą się obok świątyni na multimedialną salę wystawienniczą.
„My dziś stajemy tak naprawdę niemalże w dniu startu do najpoważniejszej renowacji tego największego zabytku Gdańska” – zaznaczył podczas uroczystości proboszcz świątyni ks. prałat Ireneusz Bradtke. Przyznał, że w najgorszym stanie są: konstrukcja i pokrycie dachu oraz sypiąca się elewacja.
Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego, Jarosław Sellin podkreślił, że „dzięki staraniom księdza proboszcza wypełniony został znakomicie wniosek o dofinansowanie z funduszy UE na rewitalizację i renowację istotnych części Bazyliki Mariackiej”. „Ten kościół jest koroną miasta Gdańska" - podkreślił.
Pełnomocnik proboszcza ds. ochrony zabytków Bazyliki Mariackiej, Anna Kriegseisen zaznaczyła, że planowane prace są w historii Bazyliki Mariackiej trzecim tak dużym przedsięwzięciem. Powiedziała, że będą to pierwsze po odbudowie ze zniszczeń powojennych na tak dużą skalę badania i prace w Bazylice. Po raz pierwszy mają być przeprowadzone prace konserwatorskie posadzki.
Proboszcz zapowiedział, że rewolucyjne zmiany w Bazylice spowoduje zlikwidowanie podniesienia o wysokości ok. 1,8 m, na którym obecnie znajduje się główny ołtarz świątyni. „Ołtarz, na którym sprawowana jest msza święta będzie posadowiony na trochę niższym poziomie, na podwyższeniu, które nie będzie naruszało struktury posadzki Bazyliki” – wyjaśnił. Powiedział, że ołtarz główny, który w tym roku obchodził 500-lecie wprowadzenia do Bazyliki, zostanie przywrócony do pierwotnego kształtu. „Ołtarz zostanie obniżony i uruchomiony, co oznacza, że wszystkie skrzydła będzie można otwierać i zamykać” – dodał.
Ks. Bradtke podkreślił, że gruntownej konserwacji poddana zostanie posadzka świątyni, na którą składa się około 500 płyt nagrobnych. „Te płyty w dużej mierze są zniszczone, nie tylko przez czas, ale też podczas wojny, kiedy na posadzkę spadło całe sklepienie Bazyliki” – wyjaśnił.
Kapitalny remont dachów obejmie wymianę całego - liczącego około hektara - pokrycia dachowego bazyliki, a także naprawę wieżyczek zdobiących zadaszenie świątyni. "Na skrzyżowaniu transeptu z nawą główną odbudowana zostanie również wieżyczka, która nie została odbudowana po II wojnie światowej" – powiedział ks. Bradtke.
Przed kilkoma laty gospodarzom bazyliki udało się pozyskać prawie 13 mln zł z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (2 mln zł na tzw. wkład własny dołożyło miasto Gdańsk), dzięki którym to środkom wyremontowano liczącą 82 metry wieżę świątyni wraz z jej dachem.
Bazylika Mariacka to największy ceglany kościół na świecie. Kamień węgielny pod jej budowę położono w 1343 r. Wznoszono ją etapami przez 159 lat - do 1502 roku. Jej wnętrze, liczące ponad 6,7 tys. m kw., może pomieścić ok. 20 tys. ludzi. W murach świątyni znajduje się 37 olbrzymich okien. Do wnętrza prowadzi siedem bram, każda z innej uliczki.
Wśród największych skarbów bazyliki są m.in. wykonana z kamienia wapiennego rzeźba "Pieta gdańska" powstała ok. 1410 r., kopia słynnego - wykonanego w drugiej połowie XV wieku - tryptyku "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga oraz - pochodzący także z drugiej połowy XV wieku, wysoki na 14 metrów zegar astronomiczny Hansa Duringera, pokazujący m.in. rok, godzinę i minuty, znaki Zodiaku, kalendarz świąt kościelnych i fazy księżyca.(PAP)
bls/ mhr/
