W ramach międzynarodowej operacji PANDORA wymierzonej w zwalczanie kradzieży i nielegalny handel dobrami kultury, zabezpieczono ponad 3,5 tys. dóbr kultury, z których blisko połowa to zabytki archeologiczne. W operacji uczestniczyło 18 państw europejskich.
Jak poinformował we wtorek rzecznik Komendanta Głównego Policji mł. insp. Mariusz Ciarka, w wyniku operacji PANDORA (przeprowadzonej w październiku i listopadzie 2016 r.) zatrzymano 75 osób i wszczęto 92 postępowania. Większość działań przeprowadzono we współpracy z różnymi służbami i instytucjami m.in. służbą celną, Ministerstwem Kultury, Kościołem.
Podano, że w operacji uczestniczyło 18 państw, m.in. Austria, Cypr, Chorwacja, Niemcy, Włochy, Holandia, Polska, Rumunia i Wielka Brytania. Łącznie zabezpieczono 3 561 dóbr kultury, z których blisko połowa to zabytki archeologiczne. Skontrolowano 48,6 tys. osób, 29,3 tys. pojazdów i 50 statków.
Hiszpańska Guardia Civil zabezpieczyła ponad 500 obiektów archeologicznych w Murcji, w tym 19 obiektów pochodzących z kradzieży dokonanej w 2014 r. w tamtejszym Muzeum Archeologicznym. Hiszpańskie służby monitorowały także ogłoszenia i oferty zamieszczane w internecie - w efekcie zabezpieczono ponad 400 monet nieustalonego pochodzenia. Natomiast grecka policja zabezpieczyła część marmurowego osmańskiego nagrobka, obrazek z XVIII wieku oraz dwa bizantyjskie artefakty.
W operacji PANDORA uczestniczyła także polska policja. Policjanci Komendy Wojewódzkiej Policji w Poznaniu, wspólnie z archeologiem, przeszukali miejsce zamieszkania Łukasza W., który bez zezwolenia prowadził poszukiwania z użyciem wykrywacza metali. W efekcie zabezpieczono ok. tysiąc różnych przedmiotów, m.in. 5 bardzo cennych fibul rzymskich z czasów Cesarstwa Rzymskiego, elementy ceramiki nowożytnej oraz ok. 600 monet pochodzących z XVIII-XX w. Ustalono, że mężczyzna część nielegalnie pozyskanych przedmiotów sprzedawał na jednym z portali aukcyjnych.
Funkcjonariusze KWP w Poznaniu w trakcie kontroli tzw. giełdy staroci "Stara Rzeźnia" zabezpieczyli zabytkowe XVIII-wieczne epitafium wpisane do ewidencji Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Z kolei policjanci z KWP w Łodzi ustalili 11 osób dokonujących nielegalnych poszukiwań zabytków. W wyniku przeszukań zabezpieczono szereg zabytkowych przedmiotów z różnych okresów historycznych (od średniowiecza do czasów nowożytnych), m.in.: 650 zabytkowych monet, zabytkową broń białą, ok. 20 hełmów i dwa kartacze. Zabezpieczono też 12 sztuk zabytkowej broni palnej, np. karabinów maszynowych i pistoletów. Policjanci znaleźli też ok. 800 sztuk amunicji do broni palnej, pocisk rakietowy "Nebelwerfel", amunicję artyleryjską, granatniki przeciwpancerne i wyrzutnie rakiet.
Z ustaleń śledczych wynika, że osoby te prowadziły poszukiwania na stanowiskach archeologicznych i polach bitewnych. Pozyskane w ten sposób przedmioty oferowali do sprzedaży wśród kolekcjonerów lub włączali je do swoich prywatnych kolekcji.
Funkcjonariusze z Łodzi dokonali też przeszukania u mieszkańca Kamieńska (powiat radomszczański), w wyniku czego zabezpieczono m.in. karabin, amunicję oraz inne zabytki pochodzące z nielegalnych wykopalisk. Tego samego dnia przeszukano mieszkania kolejnych dwóch osób, w których również zabezpieczono amunicję i zabytkowe przedmioty.
Z kolei Wydział Kryminalny KWP w Bydgoszczy otrzymał informacje o osobie, która na jednym z portali aukcyjnych wystawia na sprzedaż monety mogące być zabytkami archeologicznymi. Policjanci ustalili, że sprzedającym jest 35-letni Marek K., mieszkaniec powiatu włocławskiego. Kryminalni z Bydgoszczy wspólnie z policjantami z Brześcia Kujawskiego oraz pracownikiem włocławskiej delegatury Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu udali się do mieszkania podejrzanego mężczyzny. Marek K. przyznał się do zarzucanych mu czynów oraz wskazał miejsce przechowywania monet. W trakcie przeszukania wskazanej przez mężczyznę piwnicy ujawniono m.in. monety, a także przedmiot przypominający kabłąk "Fibuli rzymskiej".
Podczas całej operacji EUROPOL zapewniał wsparcie operacyjne i analityczne wszystkim zaangażowanym w działania ekspertom, m.in. w zakresie weryfikacji pochodzenia kwestionowanych w trakcie prowadzonych kontroli i sprawdzeń dóbr kultury w międzynarodowej bazie danych "Skradzione Dzieła Sztuki" Sekretariatu Generalnego Interpolu w Lyonie. Światowa Organizacja Celna była zaangażowana w bieżącą wymianę informacji pomiędzy wszystkimi uczestniczącymi w działaniach służbami celnymi, zapewniając ścisłą współpracę i komplementarne wsparcie działań policji. Natomiast UNESCO zapewniło materiały szkoleniowe oraz doradztwo krajom uczestniczącym w działaniach.(PAP)
ozk/ wkt/
