Prezydent Andrzej Duda wpisał w środę 10 nowych obiektów na listę Pomników Historii. Znalazły się wśród nich m.in. Radiostacja w Gliwicach, żelazny łańcuchowy most wiszący na rzece Mała Panew w Ozimku, zespół opactwa benedyktynów w Tyńcu.
Rozporządzenia w sprawie ogłoszenia nowych Pomników Historii zostały ogłoszone przez prezydenta Andrzeja Dudę podczas środowej uroczystości w Pałacu Prezydenckim.
"Każdy z tych obiektów jest elementem bezcennym, każdy niesie w sobie wielką historię, każdy jest w jakimś sensie perłą i myśli technicznej i architektury, dziełem inżynierskim a także z całą pewnością można powiedzieć, również przejawem twórczości artystycznej. W każdym z tych obiektów jest artyzm, są wśród nich obiekty starsze, które mają tyle lat swojej historii, że widziały całe w zasadzie dzieje Rzeczypospolitej, 1050 lat naszej historii poczynając od Chrztu Polski, poprzez te, które są znacznie, znacznie młodsze, nie mniej jednak są wielkim świadectwem dziejów, ważnych dla naszej historii wydarzeń i nie tylko dla społeczności lokalnych, ale myślę, że dla całej Polski symbolem tego, co w naszych dziejach się wydarzyło, a co istotne" - powiedział prezydent.
Prezydent wyraził radość, że mógł przyznać, akurat tym obiektom status Pomników Historii: Ten status ma przede wszystkim charakter symboliczny, jednak również i ta symbolika jest niezwykle istotna, bo ona pokazuje, że te właśnie obiekty są szczególnie cenne, zasługują na szczególną uwagę; to te miejsca, które warto odwiedzić, z którymi warto się zapoznać, które stanowią swoiste wzorce właśnie architektoniczne, kulturowe na mapie naszej ojczyzny.
Duda wyraził radość, że mógł przyznać, akurat tym obiektom status Pomników Historii. "Ten status ma przede wszystkim charakter symboliczny, jednak również i ta symbolika jest niezwykle istotna, bo ona pokazuje,(...) że te właśnie obiekty są szczególnie cenne, zasługują na szczególną uwagę; to te miejsca, które warto odwiedzić, z którymi warto się zapoznać, które stanowią swoiste wzorce właśnie architektoniczne, kulturowe na mapie naszej ojczyzny" - podkreślił prezydent.
W jego ocenie jest to wskazanie dla młodzieży, pedagogów, wycieczek szkolnych, że to są te miejsca, które warto zobaczyć. "Ale myślę, że to także wskazanie dla artystów, to wskazanie dla młodych ludzi, którzy mają ambicje artystyczne, bo to przecież wielki wzór dla twórców (...), żeby popatrzeć na to, co w twórczości architektonicznej, inżynierskiej, artystycznej, najpiękniejsze. Co stanowi element nie tylko historii tych ziem, historii Rzeczypospolitej, ale także można powiedzieć historii świata, bo przecież są wśród nich obiekty wpisane na listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO" - zauważył Duda.
"To obiekty ważne, także z innego względu, to bardzo często także obiekty kultu religijnego, w których jest nie tylko wielka siła tradycji, wielka siła historii, ale także i wielka siła ducha. Obiekty, które bardzo często dawały, czy też przywracały nadzieję" - zwrócił uwagę prezydent.
Duda ucieszył się, że może umieścić na liście Pomników Historii także "obiekty kultury reformacji,(...) w tym roku, który dla reformacji jest rokiem jubileuszowym, rokiem 500-lecia". "Cieszę się, bo jest to, uważam również i wielki element budujący wspólnotę w naszym kraju, wspólnotę ludzi wierzących, wspólnotę religii, wspólnotę wartości chrześcijańskich i wspólnotę chrześcijańskiej historii" - dodał.
Prezydent podziękował wszystkim, którzy "przyczynili się do tego, że właśnie te obiekty mogły zostać tym tytułem, statusem, Pomnika Historii, dzisiaj wyegzemplifikowane, pokazane, podniesione, w tym właśnie symbolicznym przede wszystkim tego słowa znaczeniu".
Prezydent wyraził nadzieję, że będzie mógł kolejne obiekty, które "stanowią tą niezwykłą wartość dorobku nie tylko Rzeczypospolitej, nie tylko pokoleń naszych rodaków, ale dorobku kultury i dziedzictwa światowego", umieścić na liście Pomników Historii.
Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podkreślił, że "jest to moment radości dla wszystkich". "Myślę, że tak wielka frekwencja i zainteresowanie, są największym dowodem, jak to jest ważne - że to jest świadectwo po pierwsze bogactwa kultury, dziedzictwa narodowego, ale jest to też świadectwo różnorodności tej kultury".
Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podkreślił, że "jest to moment radości dla wszystkich". "Myślę, że tak wielka frekwencja i zainteresowanie, są największym dowodem, jak to jest ważne - że to jest świadectwo po pierwsze bogactwa kultury, dziedzictwa narodowego, ale jest to też świadectwo różnorodności tej kultury".
"Dzisiejszy tytuł to jest różnorodność, to są oczywiście świątynie katolickie, ale także bardzo ważne świątynie protestancko-augsburskie, to jest także powrót myśli technicznej, to są wspaniałe założenia architektoniczne, to jest dowód bogactwa polskiej kultury" - zaznaczył Gliński.
Zwrócił uwagę, "jak ważne tego rodzaju obiekty, tego rodzaju skarby, są dla wspólnoty". "Zarówno wspólnoty politycznej i wspólnoty narodowej, jak i tych wspólnot lokalnych, które dbają o te zabytki, które uczestniczyły w całym procesie nadawania tego tytułu Pomnika Historii" - zaznaczył szef resortu kultury.
Pomnikami zostały uznane: Radiostacja w Gliwicach, kościół ewangelicko-augsburski pw. Ducha Świętego zwany kościołem Pokoju w Jaworze, kościół pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Klępsku, żelazny łańcuchowy most wiszący na rzece Mała Panew w Ozimku, założenie rezydencjonalno-urbanistyczne w Rydzynie, katedra pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika i św. Wacława Męczennika w Świdnicy oraz zespół kościoła ewangelicko-augsburskiego pw. Świętej Trójcy zwanego kościołem Pokoju, Święty Krzyż – pobenedyktyński zespół klasztorny oraz przedchrześcijańskie obwałowania kamienne na Łysej Górze, zespół opactwa benedyktynów w Tyńcu, a także zespół opactwa cystersów w Wąchocku.
Pomnik Historii to jedna z form ochrony zabytków o wyjątkowym znaczeniu dla historii i kultury Polski. Formuła ta funkcjonuje od 1994 r. Ostateczną decyzję o wpisaniu zabytkowego obiektu na listę Pomników Historii podejmuje prezydent. Obecnie jest to 60 zabytków szczególnej rangi, w tym Kraków - jako historyczny zespół miasta, Biskupin – jako rezerwat archeologiczny, Częstochowa – z zespołem klasztornym Jasnej Góry, a także Grunwald – jako pole bitwy, Wieliczka – historyczna kopalnia soli oraz Frombork – z zespołem katedralnym. (PAP)
ksi/ pat/