Duchowni, naukowiec, dziennikarz i organizacja dziennikarska znaleźli się wśród laureatów 30. edycji nagrody im. Księcia Konstantego Ostrogskiego, którą przyznaje „Przegląd Prawosławny”. Laureatów wybrała w sobotę w Białymstoku kapituła nagrody.
Nagroda jest przyznawana za "wybitne osiągnięcia w dziedzinie rozwoju duchowości, myśli, kultury prawosławnej oraz za działalność na rzecz zbliżania chrześcijan" - przypomina kapituła.
Nagrody są wręczane w maju podczas festiwalu Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce.
Nagrodzeni w 30. edycji nagrody to arcybiskup Tirany Durres i całej Albanii Anastasios Yannoulatos, prawosławny duchowny ze Szwajcarii ks. Michael Quenot, prof. Andrzej Romanowski - polonista i publicysta, znawca ikony, dziennikarz Polskiego Radia Białystok i społecznik Jan Smyk oraz Stowarzyszenie Ukraińskich Prawosławnych Dziennikarzy.
Anna Radziukiewicz z "Przeglądu Prawosławnego" poinformowała w przesłanym PAP komunikacie po obradach kapituły, że urodzony w 1929 r. w Pireusie arcybiskup Anastasios Yannoulatos został nagrodzony za "pracę misyjną o światowym formacie". Laureat był w 2000 r. zgłoszony do Pokojowej Nagrody Nobla, ma m.in. tytuł doctora honoris causa kilkunastu uczelni.
Drugi laureat ks. Michel Quenot jest proboszczem parafii prawosławnej Opieki Matki Bożej i św. Sylwana z Atosu we Fryburgu w Szwajcarii, która - jak informuje kapituła nagrody - skupia wiernych różnych narodowości. Nagrodzono go za "popularyzację prawosławnej myśli teologicznej w Europie zachodniej i na całym świecie". Laureat jest specjalistą z zakresu nauk humanistycznych i językoznawsta - podaje kapituła nagrody. Dodaje, że jest on autorem 27. książek o teologii ikony, historii Kościoła, prawosławnej duchowości.
Prof. Andrzej Romanowski kieruje katedrą kultury literackiej pogranicza na wydziale polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, jest też pracownikiem naukowym Instytutu Historii PAN, a od 2003 roku redaktorem naczelnym Polskiego Słownika Biograficznego. Profesora Romanowskiego nagrodzono za "rozległe i głębokie studia nad wschodnim pograniczem literatury polskiej, za upowszechnianie myśli, popartej wielką erudycją, o różnorodności kultury Rzeczypospolitej, zwłaszcza literackiej". "Jest odważny intelektualnie i moralnie. Sprzeciwia się fanatyzmowi, nietolerancji i przemocy. Buduje porozumienie między ludźmi i kulturami. Jest jednym z ideowych twórców III Rzeczypospolitej. Broni prawdy" - podkreśliła w komunikacie kapituła.
Redaktora Jana Smyka z Polskiego Radia Białystok nagrodzono za "łączenie zawodu dziennikarza radiowego z pracą społeczną na rzecz Cerkwi". Kapituła nagrody podkreśla m.in. jego wieloletnią pracę na rzecz Bractwa św. św. Cyryla i Metodego, pracę w radzie parafii św. Jerzego w Białymstoku, dbałość o prawosławne miejsca kultu.
"Jako radiowiec nagrał społecznie ze współpracownikami wiele płyt z muzyką cerkiewną. Tworzy czołówkę polskich dziennikarzy radiowych. Uprawiając wszelkie formy dziennikarstwa, największe sukcesy osiągnął w reportażu radiowym, realizując ich kilkaset. Ich bohaterami są najczęściej ludzi ze wsi i miasteczek, zwłaszcza ze wschodu Polski, często prawosławni" - podkreśla m.in. kapituła.
Nagrodę przyznano też Stowarzyszeniu Prawosławnych Dziennikarzy Ukrainy za "wkład w duchowe odrodzenie ukraińskiej Cerkwi i obiektywne przedstawianie sytuacji religijnej w państwie".
"Trwający od początku lat 90-tych między strukturami rozłamowymi, a kanonicznymi konflikt o świątynie w doświadczanej wojną, kryzysem ekonomicznym i społecznym zamętem Ukrainie, przeradza się w konflikt polityczno-religijny. Zaogniło go nadanie przez patriarchat konstantynopolitański rozłamowym, nieuznawanym przez ogół prawosławia, strukturom tomosu o autokefalii (niezależności) oraz przyjęcie przez ukraiński parlament ustaw, bezpośrednio ingerujących w wewnętrzne sprawy kanonicznej Ukraińskiej Prawosławnej Cerkwi" - napisała kapituła nagrody. Podkreślono, że w różnych mediach jest wiele opinii, które świadczą o - jak to określono - "niezrozumieniu istoty problemu", a w ocenie kapituły - Stowarzyszenie Ukraińskich Prawosławnych Dziennikarzy - upowszechnia wiele dokumentów czy reakcji, które pozwalają wiernym "wyrobić samodzielny sąd o zachodzących w sferze religijnej procesach i ich podłożu".
Patron nagrody, książę Konstanty Ostrogski (1526-1608), żył w Wielkim Księstwie Litewskim. Zasłynął z umacniania pozycji Cerkwi w państwie, w trudnych dla niej czasach Unii Brzeskiej. Przy jego osobie skupiali się najwybitniejsi protektorzy prawosławia. Budował i wyposażał cerkwie, fundował i opiekował się monasterami (w sumie ponad sześćset świątyń). W siedzibie rodu - Ostrogu - stworzył najważniejsze na ruskich ziemiach Rzeczypospolitej prawosławne centrum oświatowo-kulturalne. Był także zwolennikiem zbliżenia z Kościołem katolickim. (PAP)
Autor: Izabela Próchnicka, Robert Fiłończuk
kow/ rof/ krap/
