Koncert inauguracyjny poświęcony muzyce Krzysztofa Pendereckiego w związku z 90. rocznicą jego urodzin rozpoczął w czwartek wieczorem Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej „Hajnówka 2023” w Białymstoku. W części konkursowej wystąpi dziewięć zagranicznych chórów.
Międzynarodowy Festiwal Muzyki Cerkiewnej ma 42-letnią tradycję i uchodzi za jedną z najważniejszych na świecie imprez prezentujących i popularyzujących muzykę cerkiewną; od 20 lat odbywa się w stolicy województwa podlaskiego, ale początek miał w Hajnówce, która wciąż pozostaje w jej nazwie.
Przesłuchania i koncerty odbywają się w sali koncertowej Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ul. Podleśnej.
Impreza tradycyjnie odbywa się w maju, ale w 2020 roku - z powodu pandemii koronawirusa - po raz pierwszy zorganizowano ją we wrześniu. Podobny termin przyjęto w latach 2021-2022. W tym roku organizatorzy z Fundacji "Muzyka Cerkiewna" wrócili do terminu majowego. Zwracają przy tym uwagę, że po okresie pandemii chóralistyka dopiero się odradza, wiele zespołów zawiesiło wtedy działalność.
Organizatorzy podkreślają, że - biorąc pod uwagę dotychczasowe edycje - podczas festiwalu muzykę cerkiewną wykonywały chóry z całego świata, bez względu na narodowość i wyznanie: świeckie, prawosławne, katolickie, greckokatolickie, żydowskie oraz takie, których członkami są staroobrzędowcy, protestanci, muzułmanie czy buddyści.
W przesłuchaniach konkursowych w tym roku nie ma polskich wykonawców. Ma wziąć w nich udział dziewięć chórów zagranicznych z Łotwy, USA, Rumunii, Mołdawii, Estonii, Bułgarii, Grecji, Ukrainy i Kazachstanu. W związku z sytuacją międzynarodową nie ma wykonawców z Rosji i Białorusi - krajów tradycyjnie kojarzonych z prawosławiem. Podobnie było podczas ubiegłorocznej edycji.
W koncercie inauguracyjnym "Sacrum Wschodu i Zachodu w muzyce chóralnej Krzysztofa Pendereckiego" wystąpił chór Filharmonii Narodowej z Warszawy. Otwarta została również wystawa "Maestro Penderecki a festiwal", podkreślająca 90. rocznicę urodzin kompozytora.
Przesłuchania konkursowe zaplanowano na piątek i sobotę. W niedzielę międzynarodowe jury ogłosi swój werdykt i odbędzie się koncert galowy. Zaplanowano też koncerty tematyczne. To prezentacja muzyki cerkiewnej Białorusi w wykonaniu chóru "Concordia", założonego przez białoruskich uchodźców i działającego w Warszawie jako Chór Wolnej Białorusi oraz muzyka chóralna Kazachstanu, którą zaprezentuje państwowy chór z Astany, uczestnik również części konkursowej festiwalu.
Tradycyjnie uczestnicy festiwalu występują też poza Białymstokiem. M.in. w piątek w kościele ewangelicko-augsburskim św. Trójcy w Warszawie odbędzie się 32. Warszawski Koncert Muzyki Cerkiewnej.
W maju odbył się w Podlaskiem jeszcze jeden festiwal muzyki cerkiewnej. To Hajnowskie Dni Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce, których tegoroczną edycja była w pierwszej połowie miesiąca. Od lat odbywa się on pod patronatem Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, a większość wykonawców stanowią chóry cerkiewne.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ dki/