Samorząd Rudy Śląskiej przygotowuje międzynarodowy konkurs na opracowanie koncepcji zagospodarowania wielkiego pieca huty Pokój w dzielnicy Nowy Bytom. Miasto chce, aby po zrewitalizowaniu i zaadaptowaniu monumentalna konstrukcja stała się jego główną atrakcją.
Jak poinformował w czwartek rudzki magistrat, tego dnia miejscowi radni przyjęli uchwałę zabezpieczającą pieniądze na pokrycie kosztów związanych z konkursową nagrodą i opracowaniem całości dokumentacji.
Autor zwycięskiego projektu, który ma zostać wyłoniony jeszcze w tym roku, oprócz nagrody w wysokości 80 tys. zł będzie mógł opracować całość dokumentacji rewitalizacji wielkiego pieca. Wartość tego zamówienia może sięgnąć 2 mln zł.
Konkurs będzie składał się z etapów. W pierwszym zainteresowane pracownie będą mogły zgłaszać swój udział, wykazując się doświadczeniem w projektowaniu budynku/zespołu budynków użyteczności publicznej o kubaturze co najmniej 9 tys. m sześc. lub powierzchni użytkowej co najmniej 2,5 tys. m kw.
Po weryfikacji zgłoszeń dopuszczeni mają przygotować do września opracowania studialne - składające się z części graficznej, opisowej i cyfrowej. Sąd konkursowy do ostatniego etapu zaprosi autorów do pięciu najlepiej ocenionych projektów.
„Pod uwagę będą brane walory estetyczne zaproponowanych form architektonicznych i rozwiązań konstrukcyjnych, walory konserwatorskie i urbanistyczne oraz rozwiązania funkcjonalno–użytkowe. Oceniany będzie także aspekt ekonomiczny przedstawionych rozwiązań” - powiedział cytowany przez rudzki magistrat miejski konserwator zabytków Łukasz Urbańczyk.
Urbańczyk będzie przewodniczącym sądu konkursowego, w skład którego wejdzie jeszcze czterech sędziów Stowarzyszenia Architektów Polskich, zastępca Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz dwóch przedstawicieli Europejskiego Szlaku Dziedzictwa Przemysłowego – ERIH.
W ostatnim etapie finaliści uszczegółowią swoje prace. Będą musieli m.in. przygotować model fizyczny całego projektowanego zespołu zabudowy, a także rzuty czy przekroje projektowanych budynków. Konkurs rozstrzygnięty zostanie w grudniu. Zwycięzca, prócz nagrody, zostanie zaproszony do podpisania umowy na wykonanie projektu architektoniczno-budowlanego.
„Na ten cel chcemy przeznaczyć nawet 2 mln zł. Wierzę, że w ten sposób zachęcimy do zainteresowania naszym konkursem największe biura projektowe, także z zagranicy” - powiedziała cytowana w informacji miasta jego prezydent Grażyna Dziedzic. Władze miasta zapewniają, że myślą już o źródłach sfinansowania całej szacowanej na ok. 40 mln zł inwestycji.
Rudzki samorząd stał się formalnym właścicielem wielkiego pieca pod koniec ub. roku. Wtedy nastąpiła zamiana nieruchomości ze spółką Stalmag, która otrzymała prawo użytkowania wieczystego gruntu wraz z prawem własności budynku Bramy II, czyli byłej portierni Huty Pokój. W zamian miasto nabyło wielki piec z infrastrukturą towarzyszącą – dopłacając ponad 90 tys. zł.
Działki, na których stoi wielki piec, są przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego pod obiekty usługowe, przede wszystkim kulturalne, rekreacyjne czy gastronomiczne. Obiekt ma być dostępny dla mieszkańców, aby mogli tam odpocząć np. przy filiżance kawy, posłuchać koncertu, obejrzeć wystawę czy popatrzeć na panoramę Śląska.
Objęty ochroną konserwatorską wielki piec powstał w latach 60. ub. stulecia. Sama Huta Pokój została uruchomiona w 1840 r. pod nazwą Friedenshuette. Wtedy znajdował się tam jeden wielki piec opalany koksem. Najwięcej, siedem pieców, działało w 1937 r., kiedy wybudowano tam najnowocześniejszy w kraju wielki piec typu europejskiego. W 1968 r. na terenie huty stanął, do dziś górujący nad Nowym Bytomiem "kolos", który zastąpił jeden z wcześniejszych pieców.
Ze względów ekologicznych i ekonomicznych piec wygaszono ostatecznie w lutym 2005 r. Dziś inspiruje on wielbicieli architektury przemysłowej. W 2012 r. został wpisany do rejestru zabytków. (PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ mmu/