Na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie rozpoczęto konserwację nagrobka Feliksa "Mangghi" Jasieńskiego – kolekcjonera i mecenasa sztuki. Prace prowadzi i finansuje Muzeum Narodowe w Krakowie (MNK), któremu Jasieński przekazał swoje zbiory.
Niszczejącym grobowcem, zasłoniętym przez kilkumetrowe tuje, zainteresowała się kilka lat temu krakowianka Mirosława Szilder. "O Feliksie Jasieńskim dowiedziałam się jeszcze na studiach z artykułu, który przeczytałam w prasie. Później oglądałam wiele jego portretów, zainteresowały mnie one, bo Jasieńskiego portretowali bardzo znani malarze" - powiedziała w czwartek PAP 84-letnia pani Mirosława, z zawodu ekonomistka.
Szilder ustaliła, że nie ma spadkobierców, mogących dysponować nagrobkiem, więc napisała do kilku instytucji, prosząc o pomoc. Nie zrażała się odmowami czy brakiem odpowiedzi. "Feliks Jasieński zawsze mnie fascynował, dlatego postanowiłam doprowadzić tę sprawę do końca" – powiedziała PAP.
Niszczejącym grobowcem, zasłoniętym przez kilkumetrowe tuje, zainteresowała się kilka lat temu krakowianka Mirosława Szilder. "O Feliksie Jasieńskim dowiedziałam się jeszcze na studiach z artykułu, który przeczytałam w prasie. Później oglądałam wiele jego portretów, zainteresowały mnie one, bo Jasieńskiego portretowali bardzo znani malarze" - powiedziała w czwartek PAP 84-letnia pani Mirosława, z zawodu ekonomistka.
Sprawowania stałej opieki nad nagrobkiem podjęło się Muzeum Narodowe. "Dostałam od pani Mirosławy wzruszający, odręcznie pisany list. Nie mogliśmy nabyć prawa do grobowca, ale postanowiliśmy się nim zaopiekować. Jesteśmy dłużnikami Feliksa Jasieńskiego, który właśnie nam przekazał swoją kolekcję sztuki" – mówiła w czwartek dyrektor Muzeum Narodowego w Krakowie Zofia Gołubiew.
Feliks Jasieński (1861-1929) był kolekcjonerem, mecenasem sztuki i przyjacielem artystów. W 1901 r. wydał zbiór esejów "Manggha. Wędrówki po świecie, sztuce i ideach". Organizował wystawy, wygłaszał wykłady, pisał dla czasopism o kulturze i sztuce polskiej. Po przeprowadzce z Warszawy do Krakowa aktywnie uczestniczył w życiu artystycznym miasta.
Jako kolekcjoner stworzył bogaty zbiór dzieł młodopolskich artystów. W zbiorach tych znalazły się prace m.in. Juliana Fałata, Jacka Malczewskiego, Józefa Mehoffera, Władysława Podkowińskiego, Włodzimierza Tetmajera, Wojciecha Weissa, Stanisława Wyspiańskiego i szczególnie cenionego przyjaciela - Leona Wyczółkowskiego.
Swoją kolekcję, zawierającą także dzieła sztuki Dalekiego Wschodu, głównie z Japonii i Chin, Jasieński w 1920 r. przekazał miastu, umieszczając ją w Muzeum Narodowym, w którym odtąd piastował godność kustosza. Zmarł w Krakowie w kwietniu 1929 r. i został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Nagrobek Jasieńskiego, usytuowany tuż obok kaplicy cmentarnej, został wykonany w 1930 r. według projektu Czesława Boratyńskiego, który był jednym z autorów projektu wykonawczego Gmachu Głównego Muzeum Narodowego. Szczątki kolekcjonera umieszczono w tym grobowcu w grudniu 1930 r. Inskrypcja na pomniku z wapienia jurajskiego głosi: "Sztukę ukochał, służył tylko sztuce, jej klejnoty najczystsze zgromadził i przekazał miastu temu, by sławy mu przysporzyć. Imię jego pamięci potomnych wdzięczne miasto Kraków przekazuje i zachowa".
Konserwację nagrobka prowadzą specjaliści z Pracowni Konserwacji Rzeźby Muzeum Narodowego w Krakowie. Powierzchnia kamienia zostanie najpierw odczyszczona z zabrudzeń, usunięte zostaną zielone nawarstwienia pochodzenia biologicznego i przeprowadzona zostanie dezynfekcja. „Usuniemy pożółkłe kity i uzupełnienia pochodzące z poprzedniej renowacji i na nowo uzupełnimy ubytki. Chcemy przywrócić pierwotną, grafitową kolorystykę inskrypcji i wykutego w kamieniu krzyża” – powiedziała PAP kierownik Pracowni Konserwacji Rzeźby MNK Anna Kłosowska. Dodała, że problemem jest łuszczenie się powierzchni kamienia na cokołach, co jest wynikiem zastosowania w przeszłości nieodpowiedniego środka do impregnacji.
Kamień po wszystkich zabiegach zostanie pokryty zabezpieczającą powłoką hydrofobową, która będzie go chronić przed wnikaniem wody. Prace zakończą się we wrześniu.
Od 13 czerwca miłośnicy sztuki będą mogli w Kamienicy Szołayskich, oddziale MNK, oglądać dwie wystawy dzieł z kolekcji Jasieńskiego. Będzie to prezentacja prawie 400 prac m.in. artystów Młodej Polski, sztuki Dalekiego Wschodu i zabytków perskich oraz wystawa grafiki francuskiej autorstwa tak sławnych artystów jak Pierre Bonnard, Paul Gauguin, Edouard Manet, Camille Pissarro, Odilon Redon, Pierre-Auguste Renoir, Auguste Rodin, Paul Signac, Alfred Sisley, Henri de Toulouse-Lautrec czy Suzanne Valadon.(PAP)
wos/ gma/
