Przewodniczący SKOZK prof. Franciszek Ziejka przy nagrobku Adriana Branieckiego na Cmentarzu Rakowickim. 28.10.2016. Fot. PAP/J. Bednarczyk
20 zabytkowych grobowców zostało odnowionych w tym roku na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie ze środków przekazanych przez Społeczny Komitet Odnowy Zabytków Krakowa (SKOZK). Skrywają one szczątki osób szczególnie zasłużonych dla miasta i Polski.
Liliana Sonik, przewodnicząca Komisji Informacji i Inicjatyw Społecznych SKOZK poinformowała dziennikarzy w piątek, że w tym roku odnawiano kwatery w ramach specjalnego programu uruchomionego przez Komitet pod nazwą „Cmentarz Rakowicki – Księga Historii Polski”.
„SKOZK przyjął w tym roku takie założenie, że na Rakowicach tworzymy taką księgę historii Polski - tzn. groby, które w sposób szczególny, najszybciej i w najpełniejszej formie będziemy restaurować. Są to groby osób wybitnych, chociaż czasem zapomnianych” - zaznaczyła.
Dzięki dofinansowaniu z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa odnowiono grobowce zawierające doczesne szczątki postaci szczególnie zasłużonych w dziejach Polski i miasta, w tym m.in. twórców i mecenasów kultury, działaczy niepodległościowych, naukowców, osób stojących na czele władz samorządowych i administracji rządowej.
Wśród nich m.in.: Gustawa Ehrenberga (syna cara Aleksandra I, zesłańca syberyjskiego), Władysława Anczyca (poety, twórcy słynnej pieśni „Hej strzelcy wraz, nad nami orzeł biały”), Adriana Baranieckiego (twórcy Muzeum Przemysłowego, założyciela Wyższych Kursów dla Kobiet), Henryka Kunzeka (rzeźbiarza, lekarza, żołnierza Legionów Piłsudskiego, współpracownika kabaretu „Zielony Balonik”).
Liliana Sonik, przewodnicząca Komisji Informacji i Inicjatyw Społecznych SKOZK poinformowała dziennikarzy, że w tym roku odnawiano kwatery w ramach specjalnego programu uruchomionego przez Komitet pod nazwą „Cmentarz Rakowicki – Księga Historii Polski”. „SKOZK przyjął w tym roku takie założenie, że na Rakowicach tworzymy taką księgę historii Polski - tzn. groby, które w sposób szczególny, najszybciej i w najpełniejszej formie będziemy restaurować. Są to groby osób wybitnych, chociaż czasem zapomnianych” - zaznaczyła.
Według Liliany Sonik na najsłynniejszej krakowskiej nekropolii wciąż jest bardzo wiele do zrobienia. „Pozostają przed nami nie tylko groby osób zasłużonych, ale drugi rozdział to powinny być groby posiadające wyjątkowe wartości artystyczne, a które niekoniecznie skrywają szczątki osób najbardziej dla Polski i Krakowa istotnych” - zaznaczyła.
Jak oceniła przedstawicielka SKOZK, wykonane prace to nie tylko ratowanie przed zniszczeniem zabytków sztuki funeralnej, ale też przekazywanie wzorców dla współczesnych. „Ludzie, którzy przychodzą i widzą tak piękne nagrobki, mogą do czegoś się odnieść, myśląc o tym, co będą robili sami, zarówno jeśli chodzi o nowe realizacje, jak i konserwację starych grobów” - mówiła.
Podkreśliła, że wszystkie zabytkowe grobowce na Rakowicach są wykonane z materiałów lokalnych osiągalnych w pobliżu Krakowa: piaskowców, wapieni. „Groby zrobione z tych materiałów są piękne przez swoje formy architektoniczne, ale też lokalne, takie nasze. Wtedy nawet ci, którzy sobie mogli na to pozwolić, nie sprowadzali z Chin marmuru” - zaznaczyła.
SKOZ przeznaczył na program „Cmentarz Rakowicki – Księga Historii Polski” ponad 344 tys. zł. W sumie w tym roku Komitet wsparł odnowę 160 zabytkowych nagrobków na pięciu krakowskich cmentarzach: Rakowickim, Starym i Nowym Podgórskim, Remuh i Nowym Żydowskim na łączną kwotę ponad 837 tys. zł.
Otwarty w styczniu 1803 roku Cmentarz Rakowicki jest jedną z największych i najbardziej znaną krakowską nekropolią. Spoczywa tu wielu wybitnych Polaków, m.in. Jan Matejko, Helena Modrzejewska, rodziny Estreicherów, Kossaków i Ingardenów, Tadeusz Kantor, Piotr Skrzynecki, Jerzy Bińczycki, Marek Grechuta, Jerzy Nowosielski, Wisława Szymborska, Jerzy Jarocki. W wojskowej części cmentarza znajduje się grób rodzinny Wojtyłów.(PAP)
rgr/ mow/
