Już po raz trzeci w Boże Narodzenie przy bazylice w Piekarach Śląskich stanęło Piekarskie Betlejem. To plenerowa, żywa i ruchoma szopka z nawiązaniami do tradycji regionu. W tym roku jej fragmenty pokazują m.in. dawny, tradycyjny śląski dom oraz kopalniany chodnik.
Bazylika Najświętszej Marii Panny i św. Bartłomieja wraz z Kalwarią Piekarską to najbardziej znane sanktuarium na Górnym Śląsku i jedno z najsłynniejszych w Polsce. W świątyni znajduje się obraz Matki Bożej Sprawiedliwości i Miłości Społecznej.
Choć w piekarskim sanktuarium, podobnie jak w innych parafiach, w okresie przed Bożym Narodzeniem przez lata powstawała szopka, pierwsza instalacja z żywymi zwierzętami i ruchomymi figurami stanęła na tamtejszym Rajskim Placu obok bazyliki dwa lata temu.
Jak wynika z informacji katowickiej archidiecezji, inspiracją dla pierwszego Piekarskiego Betlejem w 2014 r. było odnalezienie, przy okazji rozpoczęcia budowy nowego domu rekolekcyjno–pielgrzymkowego, figur pochodzących z tzw. Panoramy Tysiąclecia. Była to ruchoma instalacja figur polskich świętych i znaczących dla historii Polski postaci – oddających cześć Matce Bożej.
Panorama Tysiąclecia powstała z okazji 1000. rocznicy chrztu Polski. Przez lata cieszyła się zainteresowaniem parafian i przybywających do sanktuarium pielgrzymów. Kiedy opatrzyła się, figury zabezpieczono i trochę zapomniano. Przed zbliżającym się jubileuszem 1050-lecia chrztu Polski rozpoczęto ich dwuletnią, obecnie zakończoną, renowację.
W tym roku postanowiono też uwypuklić tradycje Piekar Śląskich i regionu, stąd część szopki zaaranżowano jako tradycyjny śląski dom – z kuchnią, kredensem, tradycją i przygotowanym do Wigilii stołem. Obok znalazł się fragment chodnika górniczego z drzwiami szoli, drewnianymi stemplami, stojącym na torach wagonikiem z urobkiem, ubranymi w robocze stroje figurami górników i „podziemną” kapliczką św. Barbary.
Hołd nowonarodzonemu Chrystusowi oddają tam np. przechodzący w procesji trzej królowie: Mieszko I, Bolesław Chrobry i Jan III Sobieski. Co roku przybywają też nowe postacie; podczas poprzedniego Bożego Narodzenia pojawili się tam papież Franciszek i związany z Górnym Śląskiem św. Jacek. W tym roku ustawiono figurę Matki Bożej Fatimskiej, przed przypadającą w 2017 r. 100. rocznicą jej objawień.
W tym roku postanowiono też uwypuklić tradycje Piekar Śląskich i regionu, stąd część szopki zaaranżowano jako tradycyjny śląski dom – z kuchnią, kredensem, tradycją i przygotowanym do Wigilii stołem. Obok znalazł się fragment chodnika górniczego z drzwiami szoli (klatki wyciągu szybowego – PAP), drewnianymi stemplami, stojącym na torach wagonikiem z urobkiem, ubranymi w robocze stroje figurami górników i „podziemną” kapliczką św. Barbary.
Pomysłodawcy szopki przypomnieli, że do piekarskiej Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej od lat przybywają górnicy, aby dziękować za bezpieczną pracę i prosić o błogosławieństwo. "Podziemną" ekspozycję przygotowano przy pomocy działającej w tym mieście kopalni Piekary – obecnie części należącej do spółki Węglokoks Kraj kopalni Bobrek-Piekary.
Inną częścią instalacji jest żywy inwentarz – z oślicą, owcami, kozami, kucykami czy ptactwem. W Piekarskim Betlejem od poniedziałku do czwartku zaplanowano też cykl koncertów kolędowych, jasełek i innych wydarzeń religijnych. Miejsce to można odwiedzać codziennie – od 9.30 do 18.
Piekary Śląskie są ośrodkiem kultu maryjnego od kilkuset lat. Sanktuarium ma nadal ogromne znaczenie dla Ślązaków i Śląska - Matka Boża Piekarska uważana jest za patronkę ludzi pracy. Głoszone tam przy okazji ważniejszych pielgrzymek homilie wywodzą się z ewangelii pracy oraz społecznej nauki Kościoła.
Najstarszy, pochodzący z XV lub XVI w. obraz Matki Bożej Piekarskiej na początku XVIII w. przewieziono do Opola, a jego miejsce w Piekarach zajęła namalowana pod koniec XVII w. kopia, która - jak głoszą przekazy - również zasłynęła licznymi łaskami.
Najstarsze udokumentowane pielgrzymki przybyły do Piekar w 1676 r. z Tarnowskich Gór i w 1681 r. z Opola. W drodze pod Wiedeń był tam król Jan III Sobieski. W okresie międzywojennym, obok tradycyjnych pielgrzymek z poszczególnych parafii, organizowano także pielgrzymki stanowe.
Do najbardziej znanych i licznych nadal należą: odbywająca się od 1947 r. pielgrzymka mężczyzn i młodzieńców (w ostatnią niedzielę maja) oraz pielgrzymka niewiast i panien (w pierwszą niedzielę po uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny). Uczestniczy w nich od kilkudziesięciu do ponad 100 tys. wiernych, przede wszystkim z Górnego Śląska. W niemal każdym z tych wydarzeń obok hierarchów Kościoła katolickiego biorą udział znane osobistości życia publicznego.
Począwszy od 1965 r. niemal co rok gościem na piekarskim wzgórzu był metropolita krakowski Karol Wojtyła. Podczas pielgrzymek mężczyzn do 1978 r. głosił homilie i nauki na temat ludzkiej pracy, jej godności i praw robotniczych. Kiedy został papieżem, przesyłał telegramy, listy lub nagrane orędzia.
W 1982 r. biskup katowicki Herbert Bednorz zwrócił się z oficjalną prośbą do Jana Pawła II o używanie nowego wezwania "Matko Sprawiedliwości i Miłości Społecznej" w litanii loretańskiej, odmawianej na terenie diecezji katowickiej. Papieska Kongregacja ds. Sakramentów i Kultu Bożego wydała zgodę na początku następnego roku.(PAP)
mtb/ pad/
