Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak oddał w niedzielę hołd żołnierzom Bitwy Warszawskiej 1920 r. na Cmentarzu Żołnierzy Wojny Polsko-Bolszewickiej w Radzyminie.
Szef MON w asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego 16 sierpnia wziął udział w apelu pamięci. Następnie na mogiłach poległych sto lat temu w Bitwie Warszawskiej złożył wieniec. Drugi wieniec złożyła delegacja Ziemi Wielkopolskiej.
Okolicznościową modlitwę za poległych poprowadził kustosz wznoszonego w Radzyminie sanktuarium św. Jana Pawła II ks. Krzysztof Ziółkowski.
Po apelu z cmentarza ruszyła procesja różańcowa z obrazem Matki Bożej Łaskawej do sanktuarium św. Jana Pawła II, gdzie odbędzie się uroczyste poświęcenie figury Matki Bożej Łaskawej - patronki Warszawy i Strażniczki Polski. Spiżowy postument umiejscowiony przy trasie S8 jest wotum wdzięczności wiernych diecezji warszawsko-praskiej za zwycięstwo nad bolszewikami w 1920 roku. W procesji w asyście Kompanii Honorowej Wojska Polskiego bierze udział minister obrony narodowej.
"Cmentarz Żołnierzy Wojny Polsko-Bolszewickiej" w Radzyminie liczy ok. 5 hektarów. W czterech zbiorowych mogiłach spoczywa tu kilkuset żołnierzy pułków walczących o miasto w dniach 13-16 sierpnia 1920 roku.
Dzięki ofiarności pracowników Banku Polskiego i Magistratu miasta Warszawy w 1923 roku dwie duże zbiorowe mogiły zostały obudowane betonowym murem oraz ustawiono na nich kamienne krzyże i marmurowe, pamiątkowe tablice. Telefonistki PAST-y ufundowały obudowę z piaskowca dla zbiorowej mogiły Strzelców Kaniowskich. Ufundowano także tablice dla pułków: 46. Strzelców Kresowych (5. pułku strzelców podhalańskich), 81. Strzelców Grodzieńskich i 85. Strzelców Wileńskich.
Na początku września 1939 r. w zbiorowej mogile pochowano również 127 żołnierzy polskich poległych w okolicach Radzymina. Jest tu także bratnia mogiła 127 żołnierzy polskich 1939 roku oraz groby żołnierzy organizacji konspiracyjnych z lat wojny 1939 – 1944.
Po zakończeniu okupacji hitlerowskiej władze komunistyczne zakazały urządzania patriotycznych zgromadzeń na cmentarzu i podjęły działania w kierunku zacierania pamięci o wojnie 1920 roku.
Na cmentarzu znajduje się także kaplica z obrazem Matki Boskiej Ostrobramskiej, pamiątkowymi tablicami i urnami z ziemią z Katynia oraz z cmentarzy żołnierzy polskich 1920 roku w Grodnie, Nowogródku i Wołkowysku.
13 czerwca 1999 roku cmentarz nawiedził papież Jan Paweł II. Powiedział wówczas: "Wiecie, że urodziłem się w roku 1920, w maju, w tym czasie, kiedy bolszewicy szli na Warszawę. I dlatego noszę w sobie od urodzenia wielki dług w stosunku do tych, którzy wówczas podjęli walkę z najeźdźcą i zwyciężyli, płacąc za to swoim życiem. Tutaj, na tym cmentarzu, spoczywają ich doczesne szczątki. Przybywam tu z wielką wdzięcznością, jak gdyby spłacając dług za to, co od nich otrzymałem". (PAP)
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ mhr/