Na dwóch cmentarzach w Bytomiu rozpoczęła się w niedzielę kwesta na rzecz dzieci ze Śląska i dawnych Kresów Wschodnich II RP, organizowana od ponad 25 lat przez środowisko Kresowian. Zbiórka będzie kontynuowana 1 listopada; w tym dniu kwesty odbędą się także na wielu innych cmentarzach regionu.
Bytomska kwestia należy do najstarszych w woj. śląskim. Przez wiele lat Kresowianie i ich potomkowie zbierali na odnowę Cmentarza Obrońców Lwowa, a od 26 lat kwestują pod hasłem "O zmarłych pamiętać - żyjących wspierać" - m.in. na rzecz ubogich dzieci ze Śląska i dawnych Kresów Wschodnich II RP. Pomoc co roku trafia do polskich przedszkoli i szkół na Wschodzie. Środki mają być przekazane m.in. polskiej szkole w Strzelczyskach oraz prowadzonym przez zakonnice ochronkom dla dzieci we Lwowie i w Samborze.
W niedzielę po południu środowiska kresowe tradycyjnie spotkają się przy symbolicznym krzyżu i grobie Obrońców Lwowa na bytomskim cmentarzu przy ul. Powstańców Śląskich, gdzie zaplanowano uroczysty Apel Poległych i wieczór pamięci. We wtorek - dniu Wszystkich Świętych - kresowa kwesta będzie kontynuowana. Tego dnia w Bytomiu odbędzie się również kwesta na odnowę zabytkowych grobowców najbardziej znanego w tym mieście cmentarza "Mater Dolorosa". Organizuje ją Towarzystwo Miłośników Bytomia.
Pieniądze zebrane podczas dorocznych kwest organizowanych 1 listopada na cmentarzach woj. śląskiego najczęściej przeznaczane są na renowację cmentarzy, wsparcie hospicjów oraz pomoc dla potrzebujących. Najdłuższą, ponad 20-letnią tradycję mają - oprócz kwesty w Bytomiu - zbiórki prowadzone na cmentarzach w Częstochowie (na odnowę zabytkowych nagrobków) i Tychach (na rzecz miejscowego hospicjum).
W Częstochowie zbiórkę, której przyświeca hasło „Gdy gaśnie pamięć ludzka, dalej mówią kamienie", po raz 25. organizuje stowarzyszenie Liga Miejska. Artyści, dziennikarze, przedstawiciele instytucji kultury, samorządowcy i młodzież będą kwestować na ratowanie zabytkowych nagrobków na cmentarzach Kule i św. Rocha. Przez ćwierć wieku zebrano grubo ponad 300 tys. zł, dzięki którym udało się odrestaurować ponad 20 nagrobków, najczęściej z przełomu XIX i XX wieku. Niedawno odnowiono nagrobek sędziego pokoju Antoniego Siecińskiego z kaligrafowaną tablicą, a obecnie trwa renowacja umieszczonej na cokole rzeźby Matki Bożej autorstwa Józefa Baltazara Proszowskiego. Ze środków z tegorocznej zbiórki będzie odnowiony jeden z nagrobków na cmentarzu św. Rocha.
W Będzinie dzięki organizowanym od 18 lat kwestom na trzech cmentarzach odnawiane są nagrobki najstarszej nekropolii miasta - na Górze Zamkowej. Od 2004 r. zebrano ok. 350 tys. zł, renowacji poddano 19 zabytkowych nagrobków i rozpoczęto renowację kolejnych. M.in. odnowiony został grób górników kopalni "Reden" z 1836 r., grób rodziny Chorzelskich, mogiła weterana powstania styczniowego Walentego Walasa czy grobowiec Zdeblów i Zalewskich - najbardziej rozpoznawalny i jeden z najpiękniejszych obiektów w najstarszej części cmentarza.
W ub. roku podczas kwesty w Będzinie zebrano ok. 22 tys. zł. W tym roku środki z organizowanej przez Towarzystwo Przyjaciół Będzina zbiórki wspomogą renowację grobu Daniela Kajdy i Mariana Adamczyka - młodych ludzi, którzy zginęli zimą 1932 r. w starciach z policją podczas manifestacji robotniczej na Ksawerze. Ówczesne protesty w Zagłębiu Dąbrowskim wynikały z tragicznej sytuacji materialnej wielu robotniczych rodzin.
Natomiast w sąsiadującej z Będzinem Czeladzi we wtorek zbierane będą pieniądze na ratowanie cennych nagrobków miejscowego cmentarza parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika. Zebrane w ub. roku ponad 14 tys. zł zasiliło renowację grobu Walentego i Marcjanny Przybyłków. W minionych kilku latach w Czeladzi zebrano podczas cmentarnych kwest kilkadziesiąt tysięcy zł. Odnowiono m.in. mauzoleum Czesława Pogorzelskiego, z charakterystycznymi kolumnami.
Na starym cmentarzu parafialnym w Rudzie Śląskiej-Orzegowie po raz kolejny odbędzie się kwesta na ratowanie zabytków tej nekropolii, gdzie m.in. znajduje się mauzoleum górników - ofiar katastrofy w kopalni "Karol" w 1879 r. Co roku kwestują tam członkowie i sympatycy Towarzystwa Miłośników Orzegowa, który niegdyś był samodzielną gminą. W minionych latach udało się uporządkować najstarszy w mieście cmentarz i rozpocząć renowację jego zabytków.
Oprócz ratowania zabytkowych nekropolii, organizowane na cmentarzach woj. śląskiego kwesty najczęściej wspomagają cele charytatywne oraz działalność hospicjów. W Tychach po raz 23. kwestę organizuje Społeczne Stowarzyszenie Hospicjum im. Św. Kaliksta. Cały dochód trafi na utrzymanie Domu Hospicyjnego w Tychach, który powstał jako votum wdzięczności za pontyfikat św. Jana Pawła II. Co roku – z pandemiczną przerwą - na sześciu cmentarzach w Tychach i jednym w sąsiednim Bieruniu kwestuje nawet ok. 200 osób.
Kwesta na rzecz nieuleczalnie chorych przebywających w Hospicjum Miłosierdzia Bożego w Gliwicach odbędzie się także we wtorek na gliwickich cmentarzach. Z zebranych pieniędzy hospicjum kupuje m.in. potrzebny w leczeniu i pielęgnacji chorych sprzęt, a także finansuje rozbudowę. Niezależnie od kwesty na cmentarzach, gliwicki ośrodek prowadzi też zbiórkę internetową.(PAP)
mab/ amac/
