W Muzeum Mazowieckim w Płocku otwarto w czwartek wystawę monograficzną „Tadeusz Zaremba (1940–2013). Konserwator zabytków, muzealnik, artysta malarz”, która prezentuje dorobek, w tym artystyczny, wieloletniego dyrektora tej placówki – m.in. kilkadziesiąt jego obrazów i rysunków.
Kuratorem i autorem aranżacji wystawy o Tadeuszu Zarembie, jest jego syn, Szymon Zaremba, także konserwator zabytków, absolwent Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. „Praca nad przygotowaniem ekspozycji trwała dwa lata i - oprócz skompletowania prac ojca oraz pamiątek z nim związanych - wymagała też rozległej kwerendy archiwalnej” - powiedział PAP Szymon Zaremba.
Na wystawie prezentowanych jest m.in. kilkadziesiąt obrazów i rysunków Tadeusza Zaremby, a także projekty muzealnych plakatów, przy tworzeniu których pracował ze swoją żoną Zofią Samusik-Zaremba. Najwcześniej datowane prace, w tym rysunki i kopie obrazów, pochodzą z początku lat 60. XX wieku. Są też obrazy, w tym plenerowe, które powstawały w kolejnych dekadach, w tym po roku 2000. Większość z nich pochodzi ze zbiorów prywatnych.
Na wystawie zobaczyć można m.in. wielkoformatową, kolorową fotografię zaginionego obrazu olejnego Tadeusza Zaremby „Polietylen” - obraz o wymiarach 130 x 220 cm powstał w 1979 r., był m.in. ilustracją do artykułu „Komentowanie świata” w ówczesnej płockiej „Naszej Trybunie”, a następnie znalazł się kolejno w tamtejszym Domu Technika, aby na początku lat 80. XX wieku trafić do ratusza, gdzie również był eksponowany.
„Niestety, mimo starań, obrazu nie udało się dotychczas odnaleźć. Nie wiadomo, co się z nim stało. Jeżeli ktoś wiedziałby, jakie były dalsze jego losy, proszę o informację. Być może obraz ten przetrwał. Jeżeli tak jest, nawet jeżeli jest obecnie w złym stanie, to podejmę się jego restauracji i konserwacji, bezpłatnie, z ogromną przyjemnością” - podkreślił Szymon Zaremba.
Tadeusz Zaremba, który w latach 1959-65 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu - specjalizacja: technologia i techniki sztuk plastycznych - był dyrektorem płockiego Muzeum Mazowieckiego od 1977 r. do 2004 r., przy czym pracę tam rozpoczął w 1968 r. Działalność muzealną łączył z aktywnością artystyczną.
Jak informuje płockie Muzeum Mazowieckie, w ciągu prawie czterech pełnych dekad pracy w tej placówce, Tadeusz Zaremba współuczestniczył w przygotowaniu 191 wystaw, a w przypadku 33 z nich był jednocześnie kuratorem, autorem scenariusza i scenografii, którą niejednokrotnie własnoręcznie przygotowywał. Należał przy tym m.in. do rady naukowej Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie i Muzeum Mazowsza Zachodniego w Żyrardowie.
Jednocześnie, jako artysta malarz, Tadeusz Zaremba brał udział w plenerach płockiego środowiska twórczego. Oprócz 78 wystaw zbiorowych, w których uczestniczył, miał również 12 wystaw indywidualnych. Ostatnia z nich „Morze” została zorganizowana w 2011 r. w Płockiej Galerii Sztuki. W 1996 r. został odznaczony Medalem „Zasłużony dla Płocka”.
Tadeusz Zaremba był trzykrotnie rzeczoznawcą Ministra Kultury i Sztuki mianowany w na kolejne kadencje w 1983 r., w 1993 r. i w 2009 r. W 2010 r. podjął się ekspertyzy odnalezionego wówczas i niestety uszkodzonego obrazu Claude’a Moneta z 1882 r. „Plaża w Pourville”, który 10 lat wcześniej został skradziony z Muzeum Narodowego w Poznaniu.
Wystawa „Tadeusz Zaremba (1940-2013). Konserwator zabytków, muzealnik, artysta malarz” będzie dostępna do 1 kwietnia. Ekspozycji towarzyszy obszerny katalog, ilustrowany archiwalnymi fotografiami.
We wstępie do tej publikacji zamieszczono wspomnienie dr Mariana Sołtysiaka (1934-2016), w latach 1961-77 dyrektora płockiego Muzeum Mazowieckiego, który w 2014 r. w czasopiśmie „Muzealnictwo” napisał m.in.: „W moim wspomnieniu życie Tadeusza Zaremby jawi się jako żywot artysty, który nie zamykał się w wieży z kości słoniowej, ale przeciwnie, pracowicie i ofiarnie, z szacunkiem i znawstwem służył zachowaniu dorobku dziedzictwa kultury. Odszedł jako jeden z tych, którzy pracą swoją i talentem czynili nasze życie bogatszym”.
Muzeum w Płocku powstało w 1821 r. z inicjatywy Towarzystwa Naukowego Płockiego. Placówka, która od tego czasu zmieniała swe siedziby i nazwy, rozbudowując jednocześnie zbiory i ekspozycje, początkowo historyczne i archeologiczne, jest uznawana za najstarsze muzeum publiczne w Polsce. Od 1963 r. nosi nazwę Muzeum Mazowieckiego.
W 2005 r. muzealne zbiory tej placówki przeniesiono z dawnego opactwa benedyktyńskiego do nowej jej siedziby odrestaurowanej, secesyjnej kamienicy przy ul. Tumskiej w centrum miasta, gdzie główną część ekspozycji stanowią typowe dla przełomu XIX i XX wieku wnętrza mieszkań, oddające klimat epoki secesji, a także zbiory malarstwa, rzeźby i rzemiosła okresu Młodej Polski.
W 2006 r. Muzeum Mazowieckie podjęło decyzję o rozszerzeniu działalności i realizacji stałej wystawy art deco. Ekspozycja została otwarta na początku września 2021 r. w zaadaptowanej na ten cel kamienicy przy ul. Kolegialnej, niedaleko głównej siedziby placówki. Na wystawie prezentowane są eksponaty z lat 20. i 30. XX wieku, w tym meble, rzemiosło i malarstwo.
Cała kolekcja Muzeum Mazowieckiego liczy obecnie ok. 100 tys. eksponatów, a stałe wystawy poświęcone secesji i art deco, to największe w Polsce ekspozycje tego rodzaju. (PAP)
Autor: Michał Budkiewicz
mb/ pat/