Nadanie tytułu Bazyliki Mniejszej Kolegiacie Świętej Trójcy w Janowie Podlaskim i msza św. jubileuszowa w Katedrze Niepokalanego Poczęcia NMP w Siedlcach to główne punkty obchodów 200-lecia Diecezji Siedleckiej, które odbędą się w czwartek i w sobotę.
W obchodach wezmą udział biskupi zebrani na 379. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski, które rozpocznie się w czwartek i potrwa do soboty w Janowie Podlaskim i Siedlcach. Na zakończenie Zebrania Plenarnego w sobotę w Katedrze Niepokalanego Poczęcia NMP w Siedlcach o godz. 10.30 biskupi pod przewodnictwem Prymasa Polski abp. Wojciecha Polaka odprawią mszę św. dziękczynną za 200-lecie Diecezji Siedleckiej, podczas której zostaną podpisane uchwały niedawno zakończonego II Synodu tej diecezji.
Z okazji jubileuszu biskup siedlecki Kazimierz Gurdy napisał list, w którym zaznaczył, że diecezja ma wiele powodów do świętowania. "Trzeba nam zatem dziękować za mocną wiarę naszych biskupów związanych z pierwszą stolicą diecezji w Janowie Podlaskim: Feliksa Lewińskiego, Jana Marcelego Gutkowskiego i Beniamina Szymańskiego oraz gorliwych, mocnych w wierze kapłanów posługujących w tamtych czasach. Pośród nich wspominamy ks. Józefa Pruszkowskiego, proboszcza katedry w Janowie Podlaskim, dzięki któremu znamy historie męczeństwa unitów podlaskich, oraz ks. generała Stanisława Brzóskę, ostatniego naczelnego kapelana powstańców styczniowych, straconego w Sokołowie Podlaskim w 1865 r." - podkreślił bp Gurdy.
Hierarcha przypomniał także innych zasłużonych księży z diecezji, m.in. ks. Lucjana Niedzielaka, proboszcza parafii Polskowola, który za mówienie o sowieckich zbrodniach został zastrzelony przez pracowników Urzędu Bezpieczeństwa, błogosławionych Męczenników z Pratulina, ks. Romana Ryczkowskiego, aresztowanego przez Niemców razem ze 150 parafianami, który w maju 1940 r. został skazany na śmierć, i ks. Sergiusza Góralczyka, który pomagał Żydom uciekającym z Treblinki.
"Wraz z Księdzem Biskupem Piotrem (Sawczukiem), pragnę zaprosić Was wszystkich na jubileuszowe dziękczynienie za 200 lat wiary i wierności naszego Kościoła diecezjalnego: czy to do Janowa Podlaskiego, czy do Siedlec" - napisał bp Gurdy.
Jak czytamy w komunikacie przesłanym w środę PAP, diecezja powstała w 1818 r. jako Diecezja Janowska, czyli Podlaska. Od ostatniego podziału administracyjnego Kościoła w Polsce w roku 1992 nazywa się Diecezją Siedlecką. Miało w niej miejsce wiele ważnych dla Kościoła w Polsce wydarzeń, m.in. beatyfikacja Męczenników Podlaskich, wizyta papieża Jana Pawła II na Błoniach siedleckich, Rok Jubileuszowy, zakończenie II Synodu Diecezji Siedleckiej.
"(Diecezja) Posiada piękną historię, naznaczoną pracą, wyrzeczeniem, modlitwą, cierpieniem za wiarę, walką o niepodległość Ojczyzny oraz wiernością Bogu i ludziom. Leży na terenach, gdzie przez stulecia zgodnie żyli ze sobą Polacy, Rusini i Żydzi, kształtując wspólną mentalność, język i kulturę" - podkreślili autorzy komunikatu.
Dodali, że historię diecezji tworzyli wybitni biskupi: Feliks Lewiński, pierwszy biskup diecezjalny, który scalił diecezję powstałą z terenów pięciu innych, zorganizował kurię, sąd biskupi i seminarium w Janowie Podlaskim, bp Jan Marceli Gutkowski, który walczył o poszanowanie praw Kościoła, za co został wypędzony z diecezji w 1840 r., bp Beniamin Szymański, gorliwy pasterz i patriota, również wygnany z diecezji za "wierność Kościołowi i ojczyźnie". Według autorów, w okresie zaborów także wierni z diecezji masowo poparli powstania listopadowe i styczniowe, za co wielu zostało zesłanych na Syberię, parafie zamknięto, a wielu proboszczów ukarano finansowo. Wierni wspierali też duchowo i materialnie prześladowanych unitów, mimo surowych kar.
22 maja 1867 r. car Aleksander II skasował Diecezję Siedlecką i przyłączył ją do Diecezji Lubelskiej. Rok odzyskania niepodległości przyniósł wskrzeszenie diecezji. Jej pierwszym biskupem został ks. inf. Henryk Przeździecki.
Jak czytamy w komunikacie, w czasie II wojny światowej księża, siostry zakonne i liczni wierni świeccy włączyli się w pomoc Żydom uciekającym z Treblinki i gett w małych miasteczkach, za co 150 osób zostało zamordowanych. Po wojnie 250 osób z diecezji zostało uhonorowanych za tę pomoc izraelskim odznaczeniem "Sprawiedliwy wśród Narodów Świata".
"Cechą charakterystyczną diecezji jest przywiązanie do tradycji, modlitwy i oddanej pracy. Charakteryzuje ją również kult maryjny. Uwidacznia się on zwłaszcza w sanktuariach Matki Bożej, z których najsłynniejsze znajdują się w Kodniu, Leśnej Podlaskiej i Woli Gułowskiej. Jest to diecezja wielu wspaniałych mistyków i świętych, działaczy społecznych, walecznych żołnierzy, pisarzy, poetów, muzyków oraz ludzi Kościoła" - napisali autorzy komunikatu.
Na terenie diecezji działają liczne stowarzyszenia i wspólnoty: Ruch Światło-Życie, Akcja Katolicka, Domowy Kościół, Ruch Szensztacki, Legion Maryi, Koła Przyjaciół Katolickiego Radia Podlasie, Droga Neokatechumenalna, Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży, Koła Różańcowe, Parafialne Zespoły Charytatywne, Szkolne Koła Caritas, organizacje harcerskie. (PAP)
autorka: Iwona Żurek
iżu/ wus/
