Materiały dotyczące Akademii Wojskowej w West Point oraz dokumentacja Kongresu Polonii Amerykańskiej znalazły się w zbiorach prof. Zbigniewa Kruszewskiego - czołowej postaci Polonii w El Paso w Teksasie. W piątek zostały przekazane do stołecznego Archiwum Akt Nowych.
"Prof. Kruszewski dokumentował nie tylko swoją działalność naukową, i tę w rozmaitych organizacjach polonijnych, ale zabezpieczał dokumentacje po osobach, których działalność była ważna dla Polonii, bo zajmowały one ważne stanowiska w Stanach Zjednoczonych, nowej ojczyźnie. Przykładem są mundury i dokumenty płk. Franciszka Kajęckiego i Józefa Ostrowidzkiego" - powiedział PAP dyrektor Archiwum Akt Nowych Tadeusz Krawczak. Żołnierze polskiego pochodzenia, po których pamiątki trafiły do polskich zasobów, walczyli w Korei i Wietnamie w szeregach 2 pułku Armii Amerykańskiej.
Przekazany do Archiwum Akt Nowych to pierwszy zbiór w narodowym zasobie archiwalnym z tak dalekiego regionu. Jego trzon stanowi prywatna spuścizna prof. Zbigniewa Kruszewskiego - żołnierza Szarych Szeregów i Armii Krajowej, uczestnika Powstania Warszawskiego, emigranta politycznego i profesora politologii University of Texas at El Paso w Stanach Zjednoczonych.
"W Teksasie mamy piątą generację Amerykanów polskiego pochodzenia. 250 tys. Teksańczyków ma korzenie polskie. Są ogromne zbiory, niestety, w XIX w. stara Polonia bardziej o nie dbała" - powiedział PAP prof. Kruszewski. "A w tej chwili, ponieważ stracono łączność językową z krajem ojczystym, często dzieci i wnuki nie zdają sobie sprawy z wartości tych zbiorów, z tego, że ktoś chce je w Polsce. To samo jest w Chicago, w Nowym Jorku" - dodał. Wyjaśnił, że w jego prywatnym archiwum znajduje się jeszcze więcej zbiorów, które w przyszłości zostaną przekazane do archiwów.
Na przekazane archiwa składają się także fotografie, dokumenty osobiste, pamiątki wojskowe, bogata korespondencja przedstawiająca sposób funkcjonowania organizacji społeczno-politycznych i wydawnictw na emigracji. W przekazanych zasobach znajdują się również materiały dotyczące Akademii Wojskowej w West Point oraz dokumentacja Kongresu Polonii Amerykańskiej.(PAP)
autorka: Nadia Senkowska
nak/ pat/
