Wystawa "Saskie wizje. Architektura władzy" prezentuje m.in. makiety i XVIII-wieczne rysunki planów rozbudowy rezydencji za Augusta II Mocnego i Augusta III. Fot. PAP/Rafał Guz
Narzędziem budowania prestiżu króla i dworu była za czasów saskich architektura. Imponujące założenia urbanistyczne w Warszawie pokazano na wystawie „Saskie wizje. Architektura władzy”. Ekspozycja dostępna od 25 kwietnia na Zamku Królewskim.
"To pierwsza ekspozycja całkowicie przygotowana po zmianie dyrekcji Zamku. Dzięki wspaniałej pracy muzealników, w krótkim czasie powstała ciekawa wystawa ukazującą architekturę jako narzędzie polityki. Pokazujemy na niej architektoniczne dzieje Zamku Królewskiego w Warszawie za panowania królów z saskiej dynastii Wettynów: Augusta II Mocnego i Augusta III" – mówiła podczas czwartkowej konferencji prasowej Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, dyrektorka Zamku Królewskiego w Warszawie.
"Wystawa, odkrywając wizje ówczesnych władców i architektów, przybliża ciekawy rozdział historii Rzeczypospolitej, jakim był czas rządów Wettynów – okres naznaczony politycznym kryzysem, ale jednocześnie będący czasem rozwoju kultury" – dodała dyr. Omilanowska-Kiljańczyk.
W czterech zamkowych salach pokazano m.in. oryginalne XVIII-wieczne rysunki architektoniczne, pochodzące ze zbiorów Państwowego Archiwum Saskiego w Dreźnie i Muzeum Narodowego w Warszawie. "Stanowią one wyjątkowe świadectwo pełnych rozmachu pomysłów na przebudowę najważniejszego gmachu państwowego Rzeczypospolitej Obojga Narodów" – zaznaczył kurator ekspozycji Jakub Bendkowski.
Prezentowane w kolejnych salach rysunki i plany uzupełniają specjalnie zbudowane makiety architektoniczne oraz kunsztowne, efektowne dioramy. Wśród eksponatów znajduje się także fragment historycznej tablicy inskrypcyjnej, pochodzącej z fasady wschodniej Zamku odnaleziony w 2023 roku podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie dawnego Pałacu Bruehla.
Okres panowania Wettynów w Rzeczypospolitej, choć niezwykle trudny pod względem politycznym, był jednocześnie czasem rozkwitu sztuki i architektury. Do Warszawy przybyło wówczas wielu wybitnych architektów i inżynierów z Saksonii, co przyczyniło się do rozwoju urbanistycznego i architektonicznego miasta. Choć August II Mocny nie zrealizował większości planów z powodu braku środków i niestabilnej sytuacji w Rzeczypospolitej, jego wizje zachwycają rozmachem.
"Dowodem na to jest m.in. pięknie wykonany rysunek projektu przebudowy Zamku Królewskiego autorstwa Johanna Friedricha Karchera, prezentowany na wystawie" – podkreślił kurator ekspozycji.
August II ostatecznie ograniczył się jedynie do niewielkich zmian w wystroju Zamku, m.in. w Sali Senatorskiej. Dopiero jego syn, August III, panujący w spokojniejszych czasach, dysponujący większymi zasobami finansowymi, zdołał przeprowadzić przebudowę królewskiej rezydencji.
"Na jego zlecenie powstało nowe skrzydło Zamku, nazwane później saskim, według projektu Carla Friedricha Poeppelmanna. Na wystawie prezentujemy kilka projektów tej przebudowy, które pomogły w rekonstrukcji wschodniego skrzydła Zamku, ze zniszczeń II wojny światowej – dziś stanowiący rozpoznawalny element panoramy miasta" - zauważył Jakub Bendkowski.
"Obecna wystawa jest pierwszą z cyklu poświęconego architekturze. Mamy zamiar zainteresować warszawiaków architekturą, urbanistyką miasta. Może z czasem powstanie w stolicy – tak jak we Wrocławiu - Muzeum Architektury" – dodała dyr. Omilanowska-Kiljańczyk.
Ekspozycji towarzyszy bogaty program działań edukacyjnych, skierowany do różnych grup wiekowych.
Na zwiedzających czeka również przestrzeń edukacyjna, w której przybliżone zostaną różne aspekty pracy dawnych architektów. Przygotowano także druk edukacyjny w formie gry terenowej obejmującej najbliższą okolicę Zamku.
Wystawa czasowa "Saskie wizje. Architektura władzy" będzie czynna od 25 kwietnia do 20 lipca 2025 r. w Zamku Królewskim w Warszawie. (PAP)
Anna Bernat
abe/ aszw/
