15.10.2024–23.02.2024
Niemal 340 porcelanowych figurek powstałych w latach 50. i 60. XX w. według wzorów autorstwa artystów pracujących w Zakładzie Ceramiki i Szkła IWP można zobaczyć na wystawie „Wielka czwórka i inni. Ceramiczna rzeźba kameralna w PRL-u”, która we wtorek zostanie otwarta w Muzeum Narodowym we Wrocławiu.
Prace pokazywane na wrocławskiej wystawie pochodzą z prywatnej kolekcji Tomasza Dziewieckiego. Bogaty zbiór tego kolekcjonera został uzupełniony eksponatami Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Muzeum Narodowego we Wrocławiu.
Kuratorka wystawy dr Barbara Banaś podkreśliła, że ekspozycja jest prezentacją wszystkich projektów autorstwa „wielkiej czwórki”. „W Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie w połowie lat 50. powstał pomysł stworzenia zespołu designerów, którzy zajęliby się przygotowaniem nowych wzorów do produkcji fabrycznej, przemysłowej, nowych wzorów porcelanowych bibelotów” – opowiadała w poniedziałek podczas konferencji prasowej kuratorka.
Banaś podkreśliła, że ideą nowego przedsięwzięcia było zerwanie z wzornictwem przedwojennym. „W sprawozdaniach instytutu mamy na przykład zapisy, że już czas `wyrugować szpetotę` czy `wyrzucić wszystkie baletnice i tancerki`, czyli te figurki, które dominowały we wcześniejszych okresach” – mówiła.
Nowe wzornictwo mieli przygotować debiutujący wówczas warszawscy artyści związani z tamtejszą ASP – Henryk Jędrasiak, Lubomir Tomaszewski, Hanna Orthwein oraz Mieczysław Naruszewicz. Grupa ta tworzyła od 1955 r. do 1965 r. „Ich wzory, po pierwszej produkcji w warsztatach Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, trafiały do fabryk porcelany i tam były już produkowane masowo” – powiedziała Banaś.
Kuratorka charakteryzując estetykę wzornictwa tamtego okresu podkreśliła, że była to próba nawiązania do tego, co działo się w sztukach wizualnych na Zachodzie. „A więc obserwujemy powrót do poszukiwań w obszarze abstrakcji. Figurki, które powstawały były pewną koncepcją odejścia od realistycznego obrazowania, w stronę formy zwartej, której towarzyszyła odpowiednio dobrana malatura, niekiedy bardzo subtelna” – opowiadała Banaś. Porcelanowe figurki prezentowane na wystawie to m.in. przedstawienia sępa, bizona, pawiana, psów i kotów oraz postaci ludzkich.
Kuratorka podkreśliła, że moda na produkcję bibelotów porcelanowych rozprzestrzeniła się poza warszawski ośrodek i wiele zakładów rozpoczęło przygotowywanie własnych wzorów. To zjawisko widoczne jest na wrocławskiej wystawie, ponieważ oprócz dzieł „wielkiej czwórki” prezentowane są tu również prace Henryka Barana, Pawła Karaska, Stanisława Olszamowskiego, Eryki Trzewik-Drost i Zbigniewy Śliwowskiej-Wawrzyniak.
Wystawę „Wielka czwórka i inni. Ceramiczna rzeźba kameralna w PRL-u” będzie można zwiedzać do 23 lutego.(PAP)
pdo/ dki/