Ośrodek Kultury Górna i Ośrodek KARTA zapraszają na dyskusję „Łódź stolicą Polski”.
Punktem wyjścia do rozmowy o wyjątkowej roli Łodzi w odradzaniu się życia społecznego i kulturalnego w powojennej Polsce będzie najnowszy, 83. numer kwartalnika historycznego „Karta”, w znacznej części poświęcony Łodzi w 1945 roku.
Rozmawiać będą: Joanna Podolska (Centrum Dialogu im. Marka Edelmana), Ryszard Bonisławski (senator RP, znawca Łodzi) i Zbigniew Gluza (redaktor naczelny „Karty”).
Prowadzenie: Mateusz Sidor (Ośrodek Kultury Górna)
21 maja 2015, godz. 18.00, klubokawiarnia NIEBOSTAN, Łódź, ul. Piotrkowska 17
***
Łódź stolicą Polski
8 maja 1945 r. zakończyła się II wojna światowa. Łódź już w pierwszych miesiącach tego roku była szczególnym miejscem odradzania się państwa i narodu. Polska leżała w gruzach po latach zbrodniczej i rabunkowej okupacji niemieckiej. Łódź przetrwała wojnę z nienaruszoną tkanką miejską, ale łodzianie zostali zdziesiątkowani przez wywózki, represje i migracje.
Po wielonarodowej Łodzi zostały puste fabryki, pałace, sale teatralne i opuszczone mieszkania. Na miejsce przedwojennych mieszkańców zaczęli z całego kraju ściągać ocalali Żydzi, warszawiacy ze zrujnowanego miasta i szukający nowej ojczyzny Polacy z Kresów, do końca 1945 r. do Łodzi napłynęło 200 tys. ludzi. W mieście wybuchła wolność, ruszyły uczelnie, redakcje gazet i urzędy państwowe. Na parę lat Łódź stała się nieformalną stolicą i zalążkiem odrodzenia życia społecznego Polski, miastem wielkich możliwości, niezwykłej energii i nadziei – miastem obiecanym.
Jak pisał Adolf Rudnicki: „Miasto, które nigdy nie miało uniwersytetu, otrzymało uniwersytet. Miasto, którego teatry nigdy nie miały się czym pochwalić, otrzymało teatry – pierwsze w kraju. Miasto, które nigdy nie posiadało środowiska artystycznego, otrzymało największe i najruchliwsze środowisko artystyczne w kraju.
Łódzki boom trwał trzy lata. Do końca 1949 większość centralnych placówek, a także elit intelektualnych i artystycznych przeniosła się do odbudowywanej Warszawy. Choć po tym okresie rozkwitu Łódź szybko wróciła do roli miasta przemysłowego, placówki akademickie oraz instytucje kultury, które powstały tutaj tuż po wojnie, odmieniły na stałe jej oblicze.
Źródło: Ośrodek Karta
ls/