Muzea i centra nauki 10 listopada po raz pierwszy obchodzą swój dzień

Na świecie działa około 3 tys. centrów nauki, które każdego roku odwiedza około 300 mln osób. Rosnącą rolę centrów nauki dostrzegło UNESCO, ustanawiając Międzynarodowy Dzień Muzeów i Centrów Nauki. Po raz pierwszy będzie on obchodzony w tym roku - 10 listopada. Instytucje z całego świata, zajmujące się na co dzień popularyzacją nauki, przygotowują z tej okazji specjalne atrakcje, nawiązujące tematycznie do 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ONZ.

Polskie obchody Międzynarodowego Dnia Muzeów i Centrów Nauki zorganizują instytucje działające w ramach Porozumienia Społeczeństwo i Nauka (SPiN). W skład Porozumienia powołanego w 2013 roku wchodzi dziś 36 polskich instytucji, w tym niemal wszystkie centra nauki działające w Polsce.

"Centra nauki przede wszystkim inspirują do zdobywania wiedzy i poznawania świata wokół nas. Pokazują, że nauka i edukacja nie muszą kojarzyć się wyłącznie z jednym okresem życia: dzieciństwem, kiedy trzeba chodzić do szkoły i rozwiązywać zadania. Społeczeństwu trzeba pokazać, że edukacja jest istotnym elementem życia, z którym mamy styczność codziennie. Centra nauki nie są więc alternatywą dla szkoły, tylko uzupełnieniem systemu oświaty. Jego drugą nogą" - mówi PAP koordynator polskich obchodów Międzynarodowego Dnia Muzeów i Centrów Nauki Tomasz Michalski z rzeszowskiego Stowarzyszenia ExploRes.

Przyznaje, że choć w Polsce działa już kilkanaście centrów nauki, to wciąż powstają kolejne, a popyt na takie placówki jest bardzo duży. "To środowisko bardzo pięknie się u nas rozwija i jest ogromna potrzeba powstawania tego typu instytucji. Nie nastąpiło jeszcze nasycenie nimi. W niektórych miastach działa kilka takich placówek, a wszystkie funkcjonują razem i wzajemnie się przenikają i uzupełniają" - podkreśla Michalski.

Polskie placówki zrzeszone w SPiN już w 2015 roku zorganizowały tzw. SPiN Day, podczas którego przygotowały wiele popularnonaukowych atrakcji dla swoich gości. W tym roku ta sama akcja wpisuje się w obchody Międzynarodowego Dnia Muzeów i Centrów Nauki. W czwartek, 10 listopada, w całym kraju będą się odbywać pokazy naukowe, warsztaty, gry, będzie można samodzielnie eksperymentować na interaktywnych wystawach.

W Olsztynie Fundacja Uniwersytet Dzieci zaprasza na wykład "Jakie tajemnice kryje DNA? - Tacy sami, a jednak różni”, podczas którego będzie się można dowiedzieć, dlaczego dziedziczymy cechy; jak to się dzieje, że mamy taki sam nos jak tata, albo że nie jesteśmy podobni do swojego rodzeństwa. Z kolei w Krakowie ta sama Fundacja zaprasza na wykład "Jak działa Wszechświat? Sprawdź, ile masz w sobie supernowej!”. Jego uczestnicy dowiedzą się, co się stało, że pierwiastki, które były obecne podczas Wielkiego Wybuchu, nadal stanowią część naszego organizmu.

Fundacja Art of Science z Lublina zaprasza do udziału w warsztatach: chemicznych, fizycznych, biologicznych i kryminalistycznych. W miejscowości Świnna Beskidzkie Centrum Nauki - Naukotechnika oprócz warsztatów samodzielnego wykonywania zabawek fizycznych przygotowało panel dyskusyjny „Jak nasi dziadkowie stosowali naukę, której nie znali”. Toruńskie Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy przygotowało specjalną ścieżkę zwiedzania „Spinomaniacy” dla miłośników rozwiązywania krzyżówek. Pytania do haseł będą rozsiane po całym Centrum i przyklejone do wybranych eksponatów oznaczonych logo SPiN Day lub mobilnych stanowisk. Oprócz tego na gości czeka zabawa polegająca na układaniu klocków o różnych kształtach, kulek, prowadnic i tworzeniu ciekawych konstrukcji – mostków, przejść, zjeżdżalni i przeszkód.

Goście gdyńskiego Centrum Nauki EXPERYMENT na przykładzie koła żyroskopowego poznają zasadę zachowania momentu pędu. Dla małych i dużych majsterkowiczów zostanie przygotowana również specjalna strefa konstruktorska „Zrób to sam”, gdzie każdy bez względu na wiek będzie mógł stworzyć urządzenia prezentujące podstawowe prawa fizyki - jak zasada zachowania energii, zagadnienie środka ciężkości.

Atrakcje czekają także na gości warszawskiego Centrum Nauki Kopernik. 10 listopada będzie świetną okazją, by poznać tam fizyków i chemików. Razem ze specjalistami z Instytutu Chemii Fizycznej PAN będzie można wywołać prawdziwy smog w mikroskali oraz przekonać się, jak istotną rolę w naszej atmosferze odgrywa stężenie ozonu. Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego przygotował serię kwizów dotyczących procesów klimatycznych. Doświadczenia dla gości Kopernika przygotowali też przedstawiciele wrocławskiego centrum Humanitarium - Ogrody Doświadczeń oraz z chęcińskiego Centrum Nauki Leonardo da Vinci.

Polskie obchody Międzynarodowego Dnia Muzeów i Centrów Nauki – SPiN Day objął patronatem wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin oraz prezes Polskiej Akademii Nauk prof. Jerzy Duszyński. Jednym z patronów medialnych wydarzenia jest serwis Nauka w Polsce - Polskiej Agencji Prasowej.

Mapę z polskimi atrakcjami Międzynarodowego Dnia Muzeów i Centrów Nauki można znaleźć na stronie: http://bit.ly/2dfyM6k

Ewelina Krajczyńska (PAP)

ekr/ agt/