Wystawa „Wawel na dawnej pocztówce” będzie dostępna dla zwiedzających do 12 października 2025 r. Fot. PAP/Łukasz Gągulski
Ponad 700 pocztówek z Wawelem z przełomu XIX i XX wieku prezentuje Zamek Królewski na nowej wystawie czasowej. Wśród eksponatów znalazły się zdjęcia pamiątkowe wykonane na tle Wawelu i wysłane w formie pocztówki, a także widokówki z pracami malarzy.
Na wystawie można zobaczyć m.in. fotografię dwóch kobiet na tle Kaplicy Zygmuntowskiej podpisaną jako „pamiątka ze wspólnego spaceru z dnia 5 lipca 1931, Baśka”. Jest także zamek pędzla Leona Wyczółkowskiego oraz pocztówka przedstawiająca Wawel od strony ul. Kanoniczej, wykonana własnoręcznie przez architekta i wykładowcę Jana Olpińskiego i wysłana do jego ojca.
Wśród eksponatów znalazły się m.in. zdjęcia pamiątkowe wykonane na tle Wawelu i wysłane w formie pocztówki, widokówki z pracami malarzy, którzy uwiecznili wzgórze, a także dawne druki krakowskich firm wykorzystujące w swoich reklamach symbol Krakowa. Czarno-białe fotografie Wawelu wydawały największe oficyny pocztówkowe działające w Krakowie, Lwowie, Wiedniu i Dreźnie.
„To kameralna wystawa, ale jakże niezwykła. Obecnie, mam wrażenie, przeżywamy renesans pocztówek; są kupowane, wysyłane albo wręczane. A tutaj mamy pocztówki, które są znaczącym kawałkiem historii wzgórza, są również znaczącym elementem kolekcji Zamku Królewskiego na Wawelu, ponieważ stanowią kapitalne źródło ikonografii, wyobrażeń Wzgórza Wawelskiego, a jednocześnie są cudownymi świadectwami obecności gości, turystów, osób znanych i nieznanych” – podkreślił podczas konferencji prasowej przed otwarciem pokazu dyrektor ZKnW prof. Andrzej Betlej.
Wszystkie zgromadzone widokówki pochodzą z przełomu XIX i XX wieku, czyli okresu największego rozkwitu tzw. złotej ery pocztówki. Ekspozycja jest świadectwem przemian wzgórza. Pocztówki ukazują zmieniający się wygląd zamku w trakcie jego rekonstrukcji oraz dokumentują nieistniejące już elementy architektury.
Kuratorka wystawy i kustosz Archiwum ZKnW Katarzyna Pająk zwróciła uwagę na kartki świąteczne i patriotyczne, także te pochodzące sprzed 1918 roku, które odwoływały się do symboli utraconej ojczyzny. Nie brakowało na nich symboliki narodowej i regionalnej – pojawiały się biało-czerwone akcenty, herby, stylizowane tarcze i postaci w strojach ludowych. W zaborze austriackim, zauważyła, była najłagodniejsza cenzura, dlatego wiele kartek drukowano w Krakowie i we Lwowie, skąd dostarczano je do innych zaborów.
„Wawel wysyłany na pocztówce był symbolem polskości, tożsamości i też świadectwem tego, jak ważne miejsce w sercach Polaków zajmował” – zaznaczyła.
Uczestnicy czwartkowego wernisażu wystawy otrzymają kolekcjonerską kartkę pocztową i unikatowy znaczek. Pocztówkę będzie można w tym samym dniu bezpłatnie wysłać z Wawelu.
Ekspozycja „Wawel na dawnej pocztówce” będzie dostępna dla zwiedzających od piątku do 12 września w budynku nr 7 przy zewnętrznym dziedzińcu Wawelu. (PAP)
juka/ miś/
