Tablica pamiątkowa w Holiszowie
Członkowie Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych w dniu 10 stycznia 2018 r. wmurowali tablicę upamiętniającą wyzwolenie niemieckiego obozu koncentracyjnego przez Brygadę Świętokrzyską Narodowych Sił Zbrojnych w Holiszowie w Republice Czeskiej. Jest to pierwsza polska tablica pamiątkowa umieszczona w tym miejscu. Tablica jest w trzech językach: czeskim, polskim i angielskim.
Treść tablicy: "W tym miejscu dniu 5.05.1945 roku polscy żołnierze z Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych wyzwolili 1000 więźniarek z niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie. W tym uratowali 280 Żydówek przed spaleniem żywcem przez SS".
Inicjatywa Związku Żołnierzy NSZ została przeprowadzona w porozumieniu ze starostą Miasta Pilzno Janem Mendrcem, Instytutem Polskim w Pradze i Parafią katolicką w Stankowie. Tablicę przygotowała i wmurowała firma „kamieniarstwo Krzysztof Dolniak”. Polska tablica pamiątkowa, ufundowana przez Związek Żołnierzy NSZ, zawiera w sobie małą tabliczkę ufundowaną przez społeczeństwo miasta Holiszów. Nasi czescy przyjaciele pierwsi upamiętnili wyzwolenie niemieckiego obozu koncentracyjnego przez polskich żołnierzy z Narodowych Sił Zbrojnych.
„To niezwykle ważne wydarzenie dla polskiej polityki historycznej i wizerunku Polaków na całym świecie, pokazujące na niepodważalnych faktach stosunek Polskiego Państwa Podziemnego i Narodu polskiego do niemieckiej polityki holokaustu i niemieckich obozów koncentracyjnych. Tablica upamiętni wydarzenia, których przypominanie broni nas przed niesłusznymi oskarżeniami i roszczeniami oraz obala negatywne i fałszywe stereotypy o Polakach na Zachodzie.” – stwierdził Karol Wołek, Prezes Zarządu Głównego Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych.
5 maja 1945 r. żołnierze Brygady Świętokrzyskiej wyzwolili niemiecki obóz koncentracyjny Holleischen (filia KL Flossenbürg) w Holiszowie k. Pilzna. Oswobodzono około 1000 kobiet: 400 Francuzek, 280 Żydówek, 167 Polek, Czeszki, Holenderki, Belgijki, Rumunki, Jugosłowianki, Rosjanki i wiele innych narodowości. Niemieckie dowództwo obozu z SS planowało spalenie żywcem więźniarek pochodzenia żydowskiego przed wejściem wojsk amerykańskich. Pod barak z Żydówkami podłożono substancje łatwopalne i czekano na rozkaz podłożenia ognia. Udana akcja Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych ocaliła więźniarkom obozu życie.
Źródło: Związek Żołnierzy NSZ
