03.09.2019–28.09.2019
Żołnierz który nie przegrał żadnej bitwy, czyli gen. Stanisław Maczek − to główny bohater przygotowanej w trzech językach multimedialnej wystawy plenerowej, organizowanej przez Muzeum Historii Polski we współpracy z Muzeum Generała Maczka w Bredzie.
Każdy, kto między 3 a 28 września odwiedzi pawilon przy ul. Krakowskie Przedmieście 66 w Warszawie, będzie mógł zobaczyć nieznane zdjęcia, obejrzeć fragmenty kronik wojennych, posłuchać nagrań ze wspomnieniami żołnierzy 1. Dywizji Pancernej, a nawet samego gen. Maczka. Można się z nich dowiedzieć nie tylko tego, jak przebiegały poszczególne bitwy w 1939 i 1944 roku, lecz także jak wyglądało życie codzienne na froncie i w koszarach: co żołnierze jedli, jak spędzali wolny czas, jak sobie radzili ze wszechobecną śmiercią i tęsknotą za pozostawioną w kraju rodziną.
Narracja wystawy prowadzi zwiedzających od początku kariery wojskowej Stanisława Maczka, czyli od czasów przed I wojną światową i awansu na polu bitwy w 1919 roku, przez kampanię wrześniową w 1939 roku, w której 10. Brygada Kawalerii pod dowództwem Stanisława Maczka osłaniała przed Niemcami Armię „Kraków”, ewakuację przez Węgry i Francję na Wyspy Brytyjskie, aż po lądowanie aliantów w Normandii i serię zwycięskich bitew z 1944 roku, podczas których 1. Dywizja Pancerna gen. Maczka uwolniła od okupacji niemieckiej kolejne miejscowości Francji, Belgii i Holandii. Na końcu poznajemy powojenne losy żołnierzy, z których część założyła rodziny na Zachodzie, część zaś, mimo niebezpieczeństw wynikających z podporządkowania Polski Związkowi Sowieckiemu, zdecydowała się wrócić do ojczyzny.
Ekspozycja wpisuje się w dwie ważne rocznice: wrześniową rocznicę wybuchu II wojny światowej oraz przypadającą 29 października 75. rocznicę wyzwolenia holenderskiej Bredy.
Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro: Wrzesień 1939 roku to nie tyko klęski. To również dobrze poprowadzona kontrofensywa nad Bzurą, powstrzymanie kolumny pancernej pod Mokrą, a wreszcie zasługująca na szerszą wiedzę historia 10. Brygady Kawalerii pod dowództwem gen. Maczka. W 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej nasze Muzeum chce przypomnieć postać dowódcy, który w całej swojej karierze nie przegrał ani jednej bitwy.
– Wrzesień 1939 roku to nie tyko klęski. To również dobrze poprowadzona kontrofensywa nad Bzurą, powstrzymanie kolumny pancernej pod Mokrą, a wreszcie zasługująca na szerszą wiedzę historia 10. Brygady Kawalerii pod dowództwem gen. Maczka. W 80. rocznicę wybuchu II wojny światowej nasze Muzeum chce przypomnieć postać dowódcy, który w całej swojej karierze nie przegrał ani jednej bitwy – powiedział Robert Kostro, dyrektor Muzeum Historii Polski.
– Oprócz heroizmu polskich żołnierzy będzie można zobaczyć nieoczywiste oblicze wojny. Fotografie i relacje pokazują żołnierską codzienność: odpoczynek po walce, troskę o sprzęt od którego zależało życie, sposób spędzania wolnego czasu, rozrywki, a wreszcie miłości i romanse, których wiele zakończyło się małżeństwami – poinformował Wojciech Kalwat, kurator wystawy.
Mobilna wystawa jest częścią szerszego projektu poświęconego gen. Maczkowi. W ramach przedsięwzięcia finansowanego przez MKiDN Muzeum Historii Polski współpracuje z Muzeum Generała Maczka w Bredzie nad przygotowaniem stałej ekspozycji Memoriału gen. Maczka w Bredzie, wyprodukuje również film dokumentalny poświęcony losom Stanisława Maczka i 1. Dywizji Pancernej. Reżyserem jest uznany twórca filmów o tematyce historycznej Rafał Geremek. Powstaje także film animowany „Marian na froncie”, inspirowany rysunkami korespondenta wojennego przy 1. Dywizji Pancernej Mariana Walentynowicza, szerzej znanego jako twórca Koziołka Matołka. Animacja opowiada o jego wojennych losach.
Ekspozycji plenerowej będą towarzyszyć katalog oraz internetowa wystawa na międzynarodowej platformie Google Arts & Culture. Na 2020 rok zaplanowana jest międzynarodowa konferencja naukowa.
Wystawa plenerowa „Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze” będzie udostępniona bezpłatnie zwiedzającym w Warszawie na Krakowskim Przedmieściu 66 (przy pl. Zamkowym) od 3 do 28 września 2019 r.
Potem zostanie przewieziona do Bredy, gdzie będzie ją można oglądać między 11 października a 3 listopada przy okazji obchodów 75. rocznicy wyzwolenia miasta.
Wstęp wolny.
Organizator: Muzeum Historii Polski w Warszawie | www.muzhp.pl.
Wystawa dofinansowana ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Sponsor: PZU SA.
Partnerzy: Muzeum Generała Maczka w Bredzie, Gmina Breda, Ambasada Królestwa Niderlandów w Warszawie, Dom Spotkań z Historią, Centralna Biblioteka Rolnicza, Narodowe Archiwum Cyfrowe.
Patroni medialni: Telewizja Polska, Polskie Radio, Polska Agencja Prasowa, „Rzeczpospolita”, „Mówią wieki”, Sieci, wSieci Historii, portal historyczny dzieje.pl.
Współpraca: Tramwaje Warszawskie.
Kurator wystawy: Wojciech Kalwat
Koncepcja i scenariusz wystawy: Wojciech Kalwat, prof. Michał Kopczyński
Współpraca przy koncepcji wystawy: Lena Dąbkowska, Agata Krok, Sebastian Pawlina, Anna Piekarska, Aleksandra Rodziewicz, Karolina Wichowska
Koncepcja plastyczna wystawy, projekt wykonawczy, realizacja i montaż: Sowa-Szenk
Źródło: Muzeum Historii Polski