Ministerstwo Edukacji i Nauki przypomina, że każdy uczeń do ukończenia 18. roku życia podlega obowiązkowi nauki i ma zapewnione miejsce realizacji tego obowiązku w publicznej szkole ponadpodstawowej.
MEiN opublikowało komunikat o zasadach przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego do szkół ponadpodstawowych na rok szkolny 2023/2024. Przypomina w nim najważniejsze przepisy mówiące o zapewnieniu uczniom miejsc w szkołach średnich.
We wrześniu 2023 r. do szkół ponadpodstawowych pójdzie 1,5 rocznika nastolatków, to tzw. druga kumulacja roczników, związana z obniżeniem wieku obowiązku szkolnego z siedmiu do sześciu lat. Gdy obniżano wiek szkolny, rocznik 2008 podzielono na pół. Połowa dzieci z tego rocznika poszła do szkoły podstawowej z dziećmi urodzonymi w 2007 r., a druga połowa rok później z dziećmi urodzonymi w 2009 r. Stąd w tym roku, podobnie jak w ubiegłym, klasy ósme kończy ok. 500 tys. uczniów, czyli ok. 150 tys. więcej niż dwa lata temu.
"Rada każdego powiatu ustala sieć publicznych szkół ponadpodstawowych, aby umożliwić młodzieży zamieszkującej na obszarze danego powiatu realizację obowiązku nauki. O typach i liczbie szkół ponadpodstawowych, liczbie oddziałów w tych szkołach i liczbie miejsc w oddziałach decyduje organ prowadzący szkołę, który zatwierdza arkusz organizacyjny każdej szkoły. Ten sam organ prowadzący może również w trakcie trwającego postępowania rekrutacyjnego i postępowania uzupełniającego zwiększyć liczbę oddziałów i miejsc planowanych na kolejny rok szkolny w danej szkole ponadpodstawowej" – czytamy w komunikacie.
Resort wskazuje, że "przyjęte rozwiązania systemowe uwzględniają konstytucyjną zasadę powszechnej dostępności publicznych przedszkoli, szkół i placówek, która stanowi podstawę do ubiegania się o przyjęcie do wybranego przedszkola, szkoły albo placówki na równych, przejrzystych i możliwych do spełnienia warunkach, lecz bez gwarancji, że osoba zainteresowana zostanie przyjęta do wybranej jednostki (o ile nie jest to szkoła podstawowa z wyznaczonym obwodem)".
Zgodnie z art. 130 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe młodzież przyjmuje się do publicznych szkół ponadpodstawowych po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego i postępowania uzupełniającego. "Wskazane w ustawie kryteria są możliwe do spełnienia przez każdego ucznia publicznej szkoły podstawowej" – zaznaczono.
Przypomniano, że niezwłocznie po przeprowadzeniu postępowania rekrutacyjnego kuratorzy oświaty ogłaszają wykaz szkół ponadpodstawowych, w których zgodnie z art. 161 ust. 2 ww. ustawy, przeprowadzane będzie postępowanie uzupełniające na wolne miejsca. Jest ono przeprowadzane na warunkach i zasadach określonych dla postępowania rekrutacyjnego, jeżeli po jego przeprowadzeniu szkoła nada ma wolne miejsca.
Postępowanie uzupełniające przeprowadza się do wszystkich szkół na wszystkie wolne miejsca nieobsadzone w ramach rekrutacji. Mogą do niego przystępować wszyscy kandydaci niezależnie od tego, do jakich szkół składali podania w ramach zakończonego postępowania rekrutacyjnego, w tym kandydaci, którzy potwierdzili wolę przyjęcia do szkoły.
"Absolwent szkoły podstawowej może (zgodnie z art. 156 ustawy Prawo oświatowe) ubiegać się o przyjęcie do nie więcej niż trzech wybranych szkół ponadpodstawowych, chyba że organ prowadzący (za organizację sieci szkół ponadpodstawowych odpowiada powiat art. 39 ust. 7 ustawy Prawo oświatowe) dopuści możliwość składania wniosku do więcej niż trzech wybranych publicznych szkół ponadpodstawowych" – podaje MEiN.
"Powyższy limit nie dotyczy całego kraju, lecz jedynie szkół prowadzonych przez konkretny organ prowadzący (powiat). Oznacza to, że każdy absolwent szkoły podstawowej może aplikować do co najmniej trzech szkół w poszczególnych powiatach, niezależnie od miejsca zamieszkania kandydata" – dodaje resort.
Gdy absolwent szkoły podstawowej nie znajdzie dla siebie miejsca w postępowaniu rekrutacyjnym i w postępowaniu uzupełniającym, będzie przyjmowany do szkoły ponadpodstawowej, w której pozostały wolne miejsca po zakończeniu obu postępowań przez dyrektora tej szkoły w trybie art. 130 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe. W tym trybie kandydat może ubiegać się o przyjęcie do dowolnej szkoły ponadpodstawowej, w której są wolne miejsca. Wykazy takich szkół niezwłocznie po ogłoszeniu wyników postępowania uzupełniającego są ogłaszane przez kuratorów oświaty.
"Obowiązek zapewnienia miejsca realizacji obowiązku nauki przez powiat nieletnim mieszkańcom powiatu dotyczy: absolwenta szkoły podstawowej, któremu nie udało się zrekrutować do żadnej szkoły ponadpodstawowej; innego ucznia – mieszkańca powiatu, który ubiega się o przyjęcie do dowolnej klasy w szkole ponadpodstawowej, na przykład po powrocie z zagranicy lub z uwagi na zmianę miejsca zamieszkania w kraju" – informuje MEiN.
"Respektując postanowienia ustawy zasadniczej, prawodawca w ustawie Prawo oświatowe rozstrzygnął, że zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki, w tym kształcenia specjalnego i profilaktyki społecznej, jest własnym zadaniem oświatowym gmin, powiatów, samorządów województwa (art. 11 ust. 2 w związku z art. 8 ust. 15 i następne). Na tle statusu i kompetencji samorządów terytorialnych, opisanych także w przepisach ustrojowych, oznacza to, że samorząd wykonuje te zadania w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność" – wskazuje resort.
Zaznacza, że minister edukacji i nauki nie może wpływać na wynik postępowania rekrutacyjnego ani postępowania uzupełniającego. Podobnie nie ma wpływu na przygotowywaną w szkołach ponadpodstawowych liczbę miejsc w oddziałach klas I szkół ponadpodstawowych.
MEiN przypomina, że nadzór pedagogiczny nad szkołami i placówkami w województwie sprawuje właściwy kurator oświaty.
"Kuratorzy oświaty na bieżąco monitorują przebieg postępowania rekrutacyjnego na rok szkolny 2023/2024" – zapewnia MEiN. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ joz/