W tym roku, po raz pierwszy, na świadectwach szkolnych uczniów kończących gimnazja pojawił się napis PRK i cyfra 2. Informują one na jakim poziomie są kwalifikacje posiadacza tego dokumentu. Są efektem wprowadzenia Polskiej Ramy Kwalifikacji.
Polska Rama Kwalifikacji pozwala porównywać wiedzę i umiejętności - porządkuje system, w którym funkcjonują obok siebie kwalifikacje nadawane przez szkoły i uczelnie oraz nadawane przez firmy szkoleniowe i instytucje branżowe.
"Co ważne, Polska Rama Kwalifikacji jest przypisana do Europejskiej Ramy Kwalifikacji, w której funkcjonują wszystkie kraje Unii Europejskiej. Oznacza to, że pracodawca od Rovaniemi po Limassol, od Porto po Hrubieszów, może swobodnie porównywać kwalifikacje swoich pracowników lub kandydatów do pracy, bez względu na to, z którego europejskiego kraju pochodzą" - przypomina rzecznik prasowy Instytutu Badań Edukacyjnych Kamil Szwarbuła.
Polska Rama Kwalifikacji - podobnie jak Europejska Rama Kwalifikacji, na której jest wzorowana - ma osiem poziomów kwalifikacji, osiąganych na drodze edukacji formalnej (od podstawówki po doktorat), pozaformalnej (na kursach, warsztatach, szkoleniach) lub nieformalnej (w pracy, w drodze e-learningu). Każdemu poziomowi zostają przypisane poszczególne etapy edukacji, np. matura to poziom czwarty, dyplom inżyniera - szósty, magistra - siódmy, a doktorat - ósmy.
Oznacza to, że uczeń kończący liceum lub technikum na swoim świadectwie będzie miał napis "PRK 3"; jeśli zda maturę, wtedy na jego świadectwie pojawi się napis "PRK 4". Podobne oznaczenia będą znajdować się na dyplomach ukończenia szkół wyższych.
W polskim systemie kwalifikacji wyróżnione są kwalifikacje "pełne" i "cząstkowe". Przykładem kwalifikacji pełnej mogą być np. matura lub licencjat, a cząstkowej np. znajomość programowania stron internetowych, specjalizacja w dziedzinie kulinarnej, ogrodniczej, kosmetycznej czy budowlanej.
W systemie - obok kwalifikacji zdobywanych w oświacie i szkolnictwie wyższym - znajdą się też kwalifikacje rynkowe i kwalifikacje uregulowane. Kwalifikacje rynkowe to kwalifikacje cząstkowe, nieuregulowane przepisami prawa, których nadawanie odbywa się w drodze decyzji ministra odpowiedzialnego za dany obszar na zasadzie swobody działalności gospodarczej. Kwalifikacje uregulowane to kwalifikacje cząstkowe, ustanowione odrębnymi przepisami (poza formalną edukacją), których nadawanie odbywa się w drodze decyzji ministra odpowiedzialnego za dany obszar na zasadach określonych w tych przepisach.
Gdy ktoś uzyska pełną kwalifikację na danym poziomie, będzie mógł ubiegać się o kolejną kwalifikację pełną na wyższym poziomie. Każdemu poziomowi kwalifikacji towarzyszy opis efektów uczenia się na tym poziomie w kategoriach: wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych. Charakterystyki wybranych poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji będą mogły być rozwijane za pomocą Sektorowych Ram Kwalifikacji uwzględniających specyfikę danej branży.
Poziomy kwalifikacji będą umieszczane na świadectwach, dyplomach i certyfikatach. Umożliwi to łatwiejsze identyfikowanie i porównywanie kwalifikacji zawodowych. Dzięki temu, osoba starająca się o pracę, zarówno w kraju, jak i za granicą, będzie mogła posługiwać się dokumentami, które będą wiarygodne dla potencjalnego pracodawcy. Z kolei pracodawca będzie miał pełną informację o wiedzy i umiejętnościach pracownika.
Polska Rama Kwalifikacji jest elementem Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. Tworzy go właśnie Polska Rama Kwalifikacji i Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji, będący publicznym rejestrem ewidencjonujący nadawane w Polsce kwalifikacje zawodowe. Docelowo ma zawierać komplet informacji o wszystkich kwalifikacjach możliwych do zdobycia w Polsce. Prowadzi go Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości w oparciu o system teleinformatyczny. (PAP)
dsr/ js/