Katharina Boguslawski, Karolina Ćwiek-Rogalska i Łukasz Opaliński zostali laureatami Nagrody Narodowego Centrum Nauki 2023. Uroczystość wręczenia wyróżnień dla młodych naukowców pracujących w Polsce odbyła się w środę w Krakowie.
"Podstawowym kryterium, jakim kieruje się kapituła oceniająca osiągnięcia kandydatów do nagrody, jest ich doskonałość naukowa i międzynarodowa rozpoznawalność" – poinformowało NCN. W tym roku kapituła wybierała laureatów spośród 44 kandydatów zgłoszonych przez środowisko naukowe. Nagroda NCN to 50 tys. zł dla każdego laureata.
Prof. Katharina Boguslawski jest chemikiem kwantowym, pracuje na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu - otrzymała nagrodę w obszarze nauk ścisłych i technicznych. Dr Karolina Ćwiek-Rogalska to kulturoznawca, bohemistka i etnolog z Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk - została wyróżniona w kategorii nauki humanistyczne, społeczne i o sztuce. Prof. Łukasza Opalińskiego, biologa molekularnego z Uniwersytetu Wrocławskiego, doceniono w obszarze nauk o życiu.
Katharina Boguslawski nagrodę NCN otrzymała za dwa osiągnięcia: "konstrukcję wiarygodnego i prostego w użyciu kwantowo-mechanicznego modelu związków chemicznych zawierających atomy aktynowców oraz opracowanie i rozwój innowacyjnych metod badania struktur elektronowych i śledzenia reakcji chemicznych aktynowców w oparciu o teorię informacji kwantowej".
"Zdobycie tej nagrody daje mi poczucie, że moje badania i osiągnięcia są rzeczywiście widoczne i doceniane przez środowisko naukowe w Polsce" – powiedziała laureatka, która w 2015 r., po 26 latach spędzonych za granicą, wróciła kontynuować prace badawcze do Polski.
Dr Karolinie Ćwiek-Rogalskiej kapituła przyznała nagrodę "za wyznaczenie nowej kategorii kultur osadniczych (resettlement cultures) w badaniach nad kulturami obszarów post-przesiedleniowych".
"Analizuję, czy - i w jaki sposób - na wybranych terenach powstawały nowe społeczności, które nazywam kulturami osadniczymi. Sprawdzam, jak nowi mieszkańcy postępowali z rzeczami, które zostały po poprzednikach" – wyjaśniła laureatka. Odpowiedzi szuka w archiwach, prowadzi obserwacje uczestniczące i zbiera wywiady. Jak mówi, jej badania są o "splątaniu czasu", czyli o tym, w jaki sposób przeszłość oddziałuje na teraźniejszość i przyszłość.
Prof. Łukasz Opaliński został doceniony za specjalistyczne badania - "multiwalentne oddziaływania pomiędzy receptorami fibroblastycznych czynników wzrostu a naturalnymi i zaprojektowanymi ligandami do zastosowań w badaniach naukowych i medycynie". Wraz z interdyscyplinarnym zespołem bada, w jaki sposób komórki zdrowe i nowotworowe przekazują sygnały i transportują makrocząsteczki, a uzyskaną wiedzę wykorzystuje do projektowania białek o potencjale terapeutycznym.
Naukowiec przekonuje, że biologia molekularna daje młodym naukowcom szerokie możliwości rozwoju. "Młodzi badacze mają możliwość wykorzystać wiedzę uzyskaną w ramach badań podstawowych i przełożyć ją na konkretne zastosowania i produkty, które mogą zmieniać ludzkie życie i poprawiać otaczające nas środowisko" – powiedział. (PAP)
autor: Beata Kołodziej
bko/ zan/