Prace związane z modernizacją i rozbudową Planetarium Śląskiego w Chorzowie. 05.11.2020. Fot. PAP/A. Grygiel
W związku z przebudową i sytuacją pandemiczną obchody 65. urodzin Planetarium Śląskiego odbędą się w piątek online – podała we wtorek placówka. Transmisje wykładów i prezentacji odbędą się na profilu facebookowym i na kanale YouTube Planetarium.
Planetarium Śląskie zostało otwarte 4 grudnia 1955 r. na terenie tworzonego wówczas Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie (obecnie to Park Śląski). Do dziś pozostaje największą i najstarszą tego rodzaju placówką w Polsce.
Jednocześnie, dzięki prowadzonej przez samorząd woj. śląskiego rozbudowie, miejsce to za rok ma stać się jednym z najnowocześniejszych parków nauki na świecie, w którym prezentowane będą zagadnienia z sejsmologii, meteorologii i astronomii.
Jak przekazał we wtorek rzecznik Planetarium Śląskiego Jarosław Juszkiewicz, w związku z przebudową i sytuacją pandemiczną, obchody 65. rocznicy otwarcia instytucji przeniesiono do sieci.
W piątek o godz. 17 wicedyrektor Planetarium Damian Jabłeka zaprosi na wykład pt. "Największa koniunkcja od czasów Galileusza", natomiast o godz. 18 dyrektor Stefan Janta opowie o początkach placówki. We współpracy z Biblioteką Śląską przygotowywana jest też kilkuminutowa filmowo-fotograficzna podróż przez 65 lat historii Planetarium Śląskiego.
Uczestnicy obchodów będą mogli dowiedzieć się m.in., że słynny, stojący dotąd na środku głównej sali projekcyjnej planetarium projektor gwiazd firmy Zeiss, był jednym z najdłużej pracujących tego rodzaju urządzeń na świecie. W ciągu ponad 63 lat działał przez prawie 100 tys. godzin, czyli łącznie przez ponad 10,5 roku. Był w stanie pokazać na sferycznym ekranie ok. 9 tys. gwiazd.
Po przebudowie starego Zeissa zastąpi zamówiony w ostatnich tygodniach nowoczesny system, który będzie w stanie pokazać ich ponad 1 mln. Do sali projekcyjnej o średnicy 23 m trafią m.in. optyczno-mechaniczny projektor analogowy o średnicy 50 cm, a także 10 projektorów 4K, które dadzą pokrycie kopuły ruchomym obrazem w rozdzielczości 8K.
Koszt tej części inwestycji, oszacowanej obecnie na ok. 154 mln zł, sięga 14 mln zł. Dostawcą wyposażenia będzie francuska firma RSA Cosmos. Modernizacja nawiązuje jednak do tradycji: ważnym elementem wystroju sali Planetarium Śląskiego była podświetlana panorama trzech miast otaczających Park Śląski. W Planetarium - Śląskim Parku Nauki zostanie ona zrekonstruowana.
Pierwotnie, do połowy 2018 r., gdy Planetarium Śląskie zamknięto na czas rozbudowy, widownia jego głównej sali mieściła prawie 400 osób. Obiekt odwiedzało ok. 160 tys. osób rocznie. Po modernizacji i rozbudowie – wydłużonej dotąd o rok wobec pierwotnych planów - możliwe będzie zwiększenie tej liczby o połowę.
Ponieważ charakterystyczna siedziba placówki wpisana jest na listę zabytków, że nie można naruszyć jej kształtu, rozbudowę skierowano pod ziemię. Nowe obiekty znajdą się we wzgórzu, które jest cokołem dla dzisiejszych zabudowań, zapewniając dodatkowych 2,5 tys. m kw. powierzchni.
Wewnątrz wzgórza powstaje hala w kształcie litery „L” z dwoma tunelami pod obecnymi budynkami, a zegar słoneczny stanie się dachem dodatkowej sali. W nowych pomieszczeniach znajdą się m.in. sale wykładowe, pracownie oraz ekspozycja prezentująca zagadnienia z trzech dziedzin, którymi zajmuje się placówka: sejsmologii, meteorologii i astronomii.
Obok Planetarium powstanie wieża widokowa, zmodernizowane zostanie obserwatorium astronomiczne, przebudowane kopuła i główna sala projekcyjna, gdzie m.in. zmieni się układ widowni, umożliwiając ustawienie sceny i organizację innych, oprócz projekcji, wydarzeń (np. konferencji, sympozjów czy koncertów).
Prace budowlane na podstawie wycenionej pierwotnie na 66 mln zł umowy wykonuje firma Budimex. Pierwotny koszt całej modernizacji planetarium, wraz z wyposażeniem, określano na 136 mln zł. Spośród zewnętrznych środków 82,5 mln zł ma pochodzić z Regionalnego Programu Operacyjnego Woj. Śląskiego na lata 2014-20, a 9,7 mln zł z dotacji z budżetu państwa.(PAP)
autor: Mateusz Babak
mtb/ pat/
