Określenie minimalnego wynagrodzenia pracowników naukowych w instytutach PAN oraz możliwość stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów do całości wynagrodzenia - przewiduje projekt noweli ustawy o PAN oraz niektórych innych ustaw, który w czwartek zarekomendowała sejmowa komisja.
W czwartek na posiedzeniu sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży odbyło się pierwsze czytanie projektu noweli ustawy o PAN oraz niektórych innych ustaw. Projekt nowelizacji przedłożyło Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Do projektu, podczas pierwszego czytania, nie zgłoszono poprawek.
W ramach projektu przewidziano wprowadzenie minimalnych stawek wynagrodzeń zasadniczych dla pracowników naukowych instytutów PAN na poziomie równym stawkom minimalnym dla pracowników państwowych uczelni wyższych.
Aktualnie obowiązująca ustawa o Polskiej Akademii Nauk nie odnosi się do minimalnych wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w jej instytutach.
Z kolei ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (tzw. Konstytucja dla Nauki), obowiązująca od 1 października 2018 roku, zawiera przepisy dotyczące minimalnych wynagrodzeń dla nauczycieli akademickich pracujących w uczelniach publicznych. Analogiczne rozwiązania zostały zaproponowane w projekcie noweli ustawy o PAN.
"Biorąc pod uwagę warunki panujące na rynku pracy, zagwarantowanie naukowcom zatrudnionym w jednostkach naukowych PAN stabilnego wynagrodzenia pozwoli zatrzymać odpływ pracowników naukowych i utrzymanie ich wysokiego poziomu naukowego" - mówił w czasie obrad komisji wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Wojciech Maksymowicz.
Obecnie wysokość minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej wynosi 6410 zł. Tyle samo wyniesie minimalne miesięczne wynagrodzenie dla profesora w instytucie PAN i pozostałych wymienionych w projekcie instytucji. Minimalne wynagrodzenie zasadnicze w jednostce naukowej dla pracownika naukowego powinno wynosić nie mniej niż 50 proc. wynagrodzenia profesora. Profesor instytutu miałby zarabiać nie mniej niż 83 proc. wynagrodzenia profesora (5320 zł), a adiunkt nie mniej niż 73 proc. (4679 zł).
Według resortu takie uregulowanie płac jest zgodne z postulatami środowiska naukowego. Przewiduje się, że w praktyce minimalne wynagrodzenia pracowników naukowych PAN powinny wzrosnąć.
"Chciałbym wyrazić wielkie zadowolenie z tego powodu, że procedujemy ten projekt. Jest on w naszym rozumieniu niezwykle potrzebny; polepszy znacznie warunki płacowe naszych pracowników, jest on bardzo oczekiwany przez instytuty" - powiedział prezes PAN, prof. Jerzy Duszyński.
W ocenie skutków regulacji czytamy, że całoroczny koszt tego rozwiązania oszacowano na ok. 260 tys. zł. "Skutki tego rozwiązania zostaną sfinansowane przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach przyznanego limitu środków zarówno w 2019 r., jak i 2020 r. oraz w kolejnych latach" - dodano w ocenie skutków regulacji.
Projekt nowelizacji wprowadza również jednoznaczne sformułowanie, że wykonywanie obowiązków zatrudnionego w nich pracownika naukowego lub pracującego w pionie badawczym stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze (o której mowa w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Zapis ten dotyczy w projekcie noweli ustawy nie tylko pracowników PAN, ale również Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, instytutów badawczych i instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz. Dzięki temu możliwe będzie stosowanie przez tych pracowników 50 proc. kosztów uzyskania przychodów do całości wynagrodzenia.
"Należy wskazać, że projektowane regulacje wpisują się w reformatorskie działania podejmowane na przestrzeni ostatnich lat w obrębie systemu szkolnictwa wyższego i nauki, i zmierzają do polepszenia również warunków funkcjonowania pracowników naukowych w tym systemie" - ocenił wiceminister Maksymowicz.
Projekt noweli pozytywnie ocenili w czasie posiedzenia komisji prezes Rady Głównej Instytutów Badawczych, prof. Leszek Rafalski oraz przedstawiciele NSZZ Solidarność. Wcześniej, w czasie opiniowania projektu projekt został oceniony w taki sam sposób przez Konferencję Akademicką Rektorów Szkół Polskich (KRASP).
Nowe regulacje mają obowiązywać po 14 dniach od daty ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Projekt noweli ustawy zmienia również, oprócz Ustawy o PAN, Ustawę o Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, Ustawę o instytutach badawczych i Ustawę o Sieci Badawczej Łukasiewicz.(PAP)
autor: Szymon Zdziebłowski
szz/ ekr/
