Ten rok szkolny naznaczony był przede wszystkim epidemią. Staraliśmy się przygotować szkoły do tego niespodziewanego wydarzenia – powiedział minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski, podsumowując kończący się w piątek rok szkolny 2019/2020.
"Ten rok szkolny naznaczony był przede wszystkim epidemią. Ona dotknęła nie tylko polskie szkoły, ale całe nasze życie, wszystkie dziedziny życia. Staraliśmy się oczywiście przygotować szkoły do tego niespodziewanego wydarzenia. Stąd (...) wydaliśmy bardzo dużo aktów prawnych, które miały regulować funkcjonowanie szkół w trakcie epidemii" – powiedział w piątek na konferencji minister edukacji.
Przypomniał, że 12 marca zawieszono zajęcia stacjonarne w szkołach i w przedszkolach. "W tym czasie postulowaliśmy, by nauczyciele przygotowywali się do zmienionej formy nauki – tzw. kształcenia na odległość. W sposób systematyczny kształcenie na odległość wprowadziliśmy od 25 marca. Od tego momentu wszystkie szkoły były zobowiązane do tego, aby zaopiekować się uczniami w sposób zdalny, przeprowadzać zajęcia, realizować podstawę programową" – mówił Piontkowski.
Przypomniał też, że przygotowano wytyczne, jak kształcenie na odległość może wyglądać, uwzględniając różne sytuacje, dostęp do sprzętu, ale także umiejętności nauczycieli, uczniów i sytuację domową rodziców.
Piontkowski wskazał na to, że po miesiącu, "stopniowo – dzięki temu, że sytuacja epidemiczna w kraju się ustabilizowała – mogliśmy luzować obostrzenia". Zaznaczył, że luzowane to obejmowało różne dziedziny życia, w tym edukację.
Przypomniał, że od 4 maja do pracy w systemie mogły wrócić poradnie psychologiczno-pedagogiczne, wróciły też praktyki zawodowe u pracodawców dla słuchaczy szkół policealnych i kształcenie praktyczne na kursach.
Od 6 maja mogły znów pracować stacjonarnie przedszkola, oddziały przedszkolne w szkołach podstawowych i inne formy wychowania przedszkolnego.
"To głównie ze względu na rodziców, by mogli wrócić do pracy" – wyjaśnił szef MEN. Zaznaczył, że dyrektor placówki wspólnie z organem prowadzącym mógł zdecydować o późniejszym jej uruchomieniu, jeśli w danej gminie lub w powiecie sytuacja epidemiczna była trudniejsza.
Od 18 maja wznowiono zajęcia praktyczne przygotowujące do końcowych egzaminów zawodowych dla słuchaczy ostatnich semestrów szkół policealnych, zajęcia praktyczne z nauki jazdy pojazdami silnikowymi dla uczniów klas III branżowych szkół I stopnia, zajęcia z wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, zajęcia rewalidacyjno-wychowawcze i rewalidacyjne. Wydano też zgodę na otwarcie schronisk młodzieżowych i innych placówek organizujących zajęcia pozaszkolne.
Od 25 maja wprowadzono możliwość organizowania zajęć opiekuńczo-wychowawcze z możliwością prowadzenia zajęć dydaktycznych dla uczniów klas I-III szkół podstawowych oraz konsultacje z nauczycielami w szkołach dla uczniów VIII klas i maturzystów. Wznowiono staże uczniowskie dla uczniów klas III branżowej szkoły I stopnia oraz technikum, a także wznowiono praktyki zawodowe u pracodawców dla uczniów III klas technikum.
Od 1 czerwca wprowadzono konsultacje z nauczycielami w szkołach dla wszystkich uczniów. Wznowiono zajęcia praktyczne dla uczniów klas III branżowych szkół I stopnia, zajęcia praktyczne z zakresu nauki jazdy pojazdami silnikowymi dla uczniów klas III technikum i praktyki zawodowe dla wszystkich uczniów technikum.
Od 29 czerwca wznowione zostaną zajęcia praktyczne u pracodawców dla wszystkich uczniów branżowej szkoły I stopnia będących młodocianymi pracownikami.
Przesunięto też egzaminy zewnętrzne. Egzamin ósmoklasisty, który powinien być przeprowadzony w kwietniu, odbył się w połowie czerwca. Matury zamiast zacząć się 4 maja, zaczęły się 8 czerwca.
Odmrażanie oświaty odbywało się w reżimie sanitarnym według wytycznych przygotowanych przez MEN wraz z ministerstwem zdrowia i głównym inspektorem sanitarnym. Szkołom i przedszkolom zapewniono też płyny dezynfekcyjne.
Jednocześnie cały czas do zakończenia roku szkolnego prowadzona była edukacja zdalna.
Minister edukacji przypominał, że przygotowano wiele poradników o tym jak powinna ona wyglądać, jak zachować bezpieczeństwo danych osobowych.
"Staraliśmy się nie pozostawiać nauczycieli samych sobie" – podkreślił Piontkowski. Poinformował, że wszystkie działania ministerstwa w okresie pandemii zostały opisane w specjalnym raporcie.
Jak mówił, resort edukacji zachęcał nauczycieli m.in. do korzystania z platformy edukacyjnej epodreczniki.pl. Znajduje się na niej ponad 6,8 tys. interaktywnych e-materiałów, ponad 3,2 tys. scenariuszy lekcji i 105 programów nauczania. Piontkowski podał, że od 1 marca do 22 czerwca skorzystało z nich 10,5 mln użytkowników, było ok. 1 mln odsłon dziennie. "Wiele szkół korzystało z tej platformy i jej możliwości" – powiedział.
"Staraliśmy się przygotować nauczycieli do tej zmienionej formy nauczania. Nie byliśmy w stanie w ciągu tych dwóch miesięcy przygotować pełnych kursów dla nauczycieli. Oni musieli w dużej mierze samodzielnie przygotować się do tych nowych technik pracy z uczniami" – zauważył szef MEN. "Chcę po raz kolejny bardzo podziękować nauczycielom za szybką mobilizację, za zapoznanie się z nowoczesnymi komunikatorami i nawiązanie kontaktu z uczniami. Bez ich wysiłku, bez ich zaangażowania efekty pracy na odległość nie byłyby tak dobre, jak w większości szkół były" – podkreślił minister.
Przypomniał, że 95 tys. nauczycieli zostało przeszkolonych w 2019 r. w zakresie kompetencji cyfrowych i proinnowacyjnych w ramach działań ośrodków doskonalenia nauczycieli. Podał, że 75 tys. nauczycieli zostanie przeszkolonych do 2023 r. w ramach projektu "Lekcja: Enter" z wykorzystywania i tworzenia własnych e-materiałów.
"W tej chwili modyfikujemy programy unijne tak, aby można było jak najszybciej uruchamiać kolejne programy szkolenia umiejętności cyfrowych kolejnych grup nauczycieli, bo zdajemy sobie sprawę, że te umiejętności będą potrzebne także w kolejnych latach" – powiedział Piontkowski.
"Zdajemy sobie sprawę, że nie wszystkie szkoły były przygotowane do kształcenia na odległość w pełni, m.in. ze względów sprzętowych. Dlatego oprócz programów wieloletnich takich jak +Aktywna tablica+ staraliśmy się przygotować dodatkowe środki na zakup sprzętu do szkół. Było to możliwe dzięki przesunięciu środków unijnych w ramach +Polski cyfrowej+" – mówił szef MEN. Poinformował, że dzięki temu w ramach programów "Zdalna szkoła" i "Zdalna szkoła plus" przeznaczono 367 mln zł na zakup sprzętu dla uczniów i nauczycieli do zdalnej nauki. Wsparcie uzyskało 4836 samorządów. "Szacujemy, że udało się kupić łącznie około 100 tys. różnego rodzaju sprzętu, który ułatwiał pracę na odległość" – powiedział Piontkowski.
"Ważną rolę odegrała współpraca z publiczna telewizją i publicznym radiem. Wiemy, że emitowane tam programy cieszyły się dużą popularnością" – podał szef MEN. Poinformował, że na kanałach TVP wyemitowano ponad 1,6 tys. premierowych lekcji na różnych poziomach nauczania, od przedszkola do matury.
"Wiemy, że tam, gdzie brakowało sprzętu, chętnie korzystano z lekcji z TVP" – powiedział i podziękował TVP za wypełnienie misji telewizji publicznej.
Mamy około 7 tys. zgłoszeń zorganizowanego wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży: wyjazdów, kolonii, półkolonii i obozów – poinformował Piontkowski. Jak podał, skorzysta z nich w sumie około 240 tys. uczniów.
"Chciałbym życzyć wszystkim uczniom, nauczycielom, a także rodzicom uczniów, bezpiecznych, sympatycznych wakacji. Podziękować im jeszcze raz za ten zwiększony wysiłek w ostatnich kilku miesiącach, związany z pandemią" – powiedział minister na konferencji w piątek, w dniu zakończenia roku szkolnego 2019/2020.
Podał najnowsze dane o zorganizowanym wypoczynku dla dzieci i młodzieży w te wakacje.
Z myślą o rodzicach Ministerstwo Edukacji Narodowej stworzyło kilka lat temu publiczną internetową bazę danych o wypoczynku https://wypoczynek.men.gov.pl/, za której pomocą każdy może sprawdzić, czy dany organizator zgłosił turnus do właściwego kuratorium oświaty. Organizator ma obowiązek zrobić to na 21 dni przed terminem rozpoczęcia wypoczynku, a w przypadku półkolonii i wypoczynku organizowanego za granicą – na 14 dni przed.
"Tak jak co roku, także podczas obecnych wakacji prowadzimy rejestrację zorganizowanego wypoczynku dla dzieci i młodzieży" – poinformował szef MEN. "Mamy zgłoszonych około 7 tys. wyjazdów, kolonii, półkolonii czy obozów" – podał Piontkowski
Z danych MEN wynika, że w tym roku około 240 tys. dzieci i młodzieży ma skorzystać ze zorganizowanego wypoczynku. Na krajowy wypoczynek ma wyjechać ok. 160 tys. uczniów, na zagraniczny – ok. 3 tys. Około 80 tys. uczniów ma skorzystać z półkolonii.
"Przytłaczająca większość dzieci będzie spędzała te wakacje w naszym kraju. Ma to związek nie tylko z sytuacją epidemiczną. Co roku tak jest, że większość dzieci, młodzieży wakacje spędza w kraju" – powiedział minister.
Z uwagi na bezpieczeństwo dzieci, organizator w zgłoszeniu ma obowiązek podać m.in. dane o miejscu wypoczynku i rodzaju zakwaterowania, o warunkach sanitarno-higienicznych, liczbie uczestników, zatrudnionej kadrze oraz o programie pracy z dziećmi. Musi również zapewnić dostęp do opieki medycznej.
Dzięki temu wizytatorzy mogą kontrolować miejsca wypoczynku dzieci i młodzieży. Podobne kontrole może przeprowadzić straż pożarna i sanepid zarówno przed rozpoczęciem wypoczynku, jak również w czasie jego trwania.
Pod koniec maja resort edukacji opublikował – przygotowane wspólnie z Ministerstwem Zdrowia i głównym inspektorem sanitarnym – wytyczne, które będą obowiązywały w tym roku podczas organizacji wypoczynku wakacyjnego dzieci i młodzieży. Zaznaczono, że celem procedur jest minimalizowanie ryzyka zakażenia koronawirusem przez wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń.
Zgodnie z wytycznymi uczestnicy wypoczynku w dniu wyjazdu muszą być zdrowi. Mają to poświadczać rodzice dziecka w pisemnym oświadczeniu o braku u uczestnika wypoczynku infekcji i objawów chorobowych sugerujących chorobę zakaźną. Rodzice poświadczają też, że dziecko nie mieszkało z osobą przebywającą na kwarantannie i nie miało kontaktu z osobą podejrzaną o zakażenie w okresie 14 dni przez rozpoczęciem wypoczynku.
Uczestnicy wypoczynku mają być przygotowani do stosowania się do wytycznych i regulaminów uczestnictwa, związanych z zachowaniem dystansu i z przestrzeganiem wzmożonych zasad higieny. Rodzice muszą też zaopatrzyć uczestnika wypoczynku w indywidualne osłony nosa i ust do użycia podczas pobytu na wypoczynku.
W wytycznych znalazły się też zapisy o organizacji warunków zakwaterowania, transportu i wyżywienia. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ joz/
