Egzamin ósmoklasisty: do wyboru opowiadanie o spotkaniu z bohaterem lektury lub rozprawka o przyjaźni

We wtorek dla ponad 502,6 tys. uczniów VIII klas szkół podstawowych w całym kraju egzaminem pisemnym z języka polskiego rozpoczął się egzamin ósmoklasisty. Jest on trzydniowy: w każdym dniu uczniowie zdają egzamin z innego przedmiotu. W środę będzie egzamin pisemny z matematyki, a w czwartek egzamin pisemny z wybranego języka obcego.

Jak podała Centralna Komisja Egzaminacyjna przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty zadeklarowało także ok. 7,1 tys. uczniów będących obywatelami Ukrainy, którzy przybyli do Polski po 24 lutego.

Podobnie jak w ubiegłym roku egzamin jest przeprowadzony na podstawie wymagań egzaminacyjnych, ogłoszonych w grudniu 2020 r., a nie jak w ubiegłych latach na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Wymagania egzaminacyjne stanowią zawężony katalog wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, które były podstawą przeprowadzania egzaminów w latach ubiegłych.

Arkusze egzaminacyjne z języka polskiego rozwiązywane przez uczniów Centralna Komisja Egzaminacyjna upubliczniła na swojej stronie internetowej we wtorek po zakończeniu egzaminu.

Na egzaminie z polskiego uczniowie mieli do rozwiązania 18 zadań, wśród których były zarówno zadania zamknięte jak i otwarte. Odnosiły się one m.in. do tekstów zamieszczonych w arkuszu: tekstu literackiego i tekstu nieliterackiego. Pierwszy z nich to fragmenty "Zemsty" Aleksandra Fredry, drugi to fragment tekstu Andrzeja Kojdera "Pochwała przyjaźni". Uczniowie musieli też napisać tekst własny – wypracowanie na jeden z dwóch zaproponowanych w arkuszu tematów. Jednym z nich jest temat o charakterze argumentacyjnym, drugi to temat o charakterze twórczym.

Pierwszy z tematów do wyboru brzmiał: "Z przyjacielem łatwiej pokonywać trudności. Napisz rozprawkę, w której rozważysz trafność tego stwierdzenia. W wypracowaniu odwołaj się do wybranej lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego". Drugi temat brzmiał: "Napisz opowiadanie o spotkaniu z jednym z bohaterów wybranej lektury obowiązkowej. Wspólna przygoda skłoniła Cię do refleksji, że warto było przenieść się do świata przedstawionego tej lektury. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową".

Lista lektur obowiązkowych dla klas VII i VIII w roku szkolnym 2021/2022 (zgodna z wymaganiami egzaminacyjnymi) przywołana została w arkuszu egzaminacyjnym. Na liście tej są: Charles Dickens "Opowieść wigilijna", Aleksander Fredro "Zemsta", Jan Kochanowski: wybór fraszek i trenów, w tym tren VII, VIII, Aleksander Kamiński "Kamienie na szaniec", Adam Mickiewicz: "Reduta Ordona", "Śmierć Pułkownika", "Świtezianka", "Dziady część II", "Pan Tadeusz" (całość), Antoine de Saint-Exupéry "Mały Książę", Henryk Sienkiewicz: "Quo vadis", "Latarnik" i Juliusz Słowacki "Balladyna".

Przywołano też inne lektury obowiązkowe dla klasy VII i VIII (zgodne z podstawą programową), do których również uczniowie mogli się odwołać. Na tej liście są: Jan Kochanowski: wybór pieśni i trenów, w tym tren I, V, Ignacy Krasicki "Żona modna", Adam Mickiewicz wybrany utwór z cyklu "Sonety krymskie", Stefan Żeromski "Syzyfowe prace", Sławomir Mrożek "Artysta", Melchior Wańkowicz: "Ziele na kraterze" (fragmenty), "Tędy i owędy" (wybrany reportaż).

Egzamin z języka polskiego trwał 120 minut. Dla uczniów, którym przysługuje dostosowanie warunków przeprowadzania egzaminu, np. dla uczniów z dysleksją, mógł być przedłużony do 180 minut.

Dla uczniów z Ukrainy egzamin z polskiego mógł być przedłużony do 210 minut. Mogli korzystać ze słownika dwujęzycznego w wersji papierowej lub elektronicznej (język polski – język ukraiński i język ukraiński – język polski).

Uczniowie z Ukrainy rozwiązywali też inny arkusz egzaminacyjny niż polscy uczniowie. Był on zmodyfikowaną wersją arkusza opracowane dla dla uczniów, którym ograniczona znajomość języka polskiego utrudnia zrozumienie czytanego tekstu. Arkusz ukraiński był z nim treściowo tożsamy, ale miał przetłumaczoną na język ukraiński instrukcję i polecenia do zadań. Wszystkie cytowane w arkuszu teksty oraz treść zadań były w języku polskim. Odpowiedzi na zadania uczniowie musieli udzielać w języku polskim, w języku polskim musieli też napisać tekst własny na jeden z zadanych tematów.

Tak jak w arkuszu egzaminacyjnym rozwiązywanym przez polskich uczniów, także w arkuszu dla uczniów z Ukrainy było 18 zadań. Odnosiły się one m.in. do dwóch tekstów zamieszczonych w arkuszu. Były to inne teksty niż te, które znalazły się w arkuszu rozwiązywanym przez polskich uczniów. Pierwszym z nich był fragment "Opowieści wigilijnej" Charlesa Dickensa, drugi to tekst pt. "Czy ciekawość pomaga w nauce?".

Uczniowie z Ukrainy - tak jak polscy uczniowie - musieli też napisać wypracowanie na jeden z dwóch zaproponowanych w arkuszu tematów. Pierwszy z tematów do wyboru brzmiał: "Napisz rozprawkę, w której rozważysz, czy warto bronić tego, co dla człowieka jest ważne. W argumentacji odwołaj się do dwóch wybranych utworów literackich". Drugi z tematów brzmiał: "Wyobraź sobie, że masz okazję przenieść się do świata jednego z utworów literackich. Napisz opowiadanie o swojej przygodzie w tym świecie".

Prace ósmoklasistów zostaną sprawdzone przez egzaminatorów. Ogólnopolskie wyniki egzaminu ósmoklasisty zostaną ogłoszone 1 lipca br. Tego samego dnia uczniowie będą mogli poznać swoje indywidualne wyniki za pośrednictwem ZIU (aplikacji przygotowanej na zlecenie resortu edukacji, która pozwala uczniom sprawdzać uzyskane przez siebie wyniki egzaminów państwowych). Zaświadczenia o wynikach egzaminu ósmoklasisty uczniowie otrzymają tydzień później - 8 lipca br.

Przystąpienie do egzaminu ósmoklasisty jest warunkiem ukończenia szkoły podstawowej. Jeśli uczeń z powodów zdrowotnych lub losowych może przystąpić do egzaminu we wtorek, środę i czwartek, to będzie go pisał w drugim terminie – 13-15 czerwca.

Wynik egzaminu ma wpływ na przyjęcie ucznia do wybranej przez niego szkoły ponadpodstawowej. Połowa wszystkich punktów do zdobycia – to właśnie punkty za egzamin. Druga połowa to punkty za oceny na świadectwie szkolnym i inne osiągnięcia ucznia.(PAP)

Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka

dsr/ ktl/