Spokojnie rozpoczęliśmy rok szkolny 2017/2018 - pierwszy rok wprowadzania reformy edukacji - byliśmy na niego gotowi - podkreśliła w czwartek minister edukacji narodowej Anna Zalewska podsumowując mijający rok szkolny.
Rok szkolny 2017/2018 był pierwszym, w którym zaczęła obowiązywać nowa reforma edukacji - uczniowie, którzy ukończyli klasę VI zamiast pójść do gimnazjów, rozpoczęli naukę w klasach VII. Rozpoczęto wygaszanie gimnazjów.
"Podsumowanie zacznę od podziękowań dla samorządowców, dyrektorów, nauczycieli, cierpliwych rodziców i przede wszystkim dla państwa" - powiedziała minister zwracając się na konferencji prasowej do dziennikarzy. Minister podkreśliła, że wprowadzenie reformy poprzedziło uchwalenie ustawy Prawo oświatowe, wprowadzającej nowy ustrój szkolny, samorządy podjęły uchwały o nowej sieci szkół dostosowanej do nowej struktury szkół. "My musieliśmy zdążyć z podstawami programowymi, z podręcznikami - 317 podręczników zostało dopuszczonych do użytku przez MEN. Musieliśmy do Prawa oświatowego dostosować ponad 100 rozporządzeń" - powiedziała minister. "W związku z tym, spokojnie rozpoczęliśmy rok szkolny, bo rzeczywiście byliśmy gotowi" - dodała.
Zalewska mówiła także, że MEN zapewniło środki na sfinansowanie zmian w oświacie, łącznie do 2020 r. prawie 1 mld zł. Przypomniała, że stworzony został dodatkowy mechanizm wsparcia samorządów na przekształcenie gimnazjów w czasie wdrażania reformy z rezerwy 0,4 proc. subwencji oświatowej.
Jak podaje MEN, w subwencji oświatowej na rok 2017 uwzględniono dodatkowo 313 mln zł dla samorządów na dostosowanie szkół do reformy, m.in. na wyposażenie pracowni, zakup krzeseł, ławek, modernizację toalet. Samorządy otrzymały w 2017 r. prawie 177 mln zł z rezerwy 0,4 proc. na doposażenie świetlic w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne, a także pomieszczeń do nauki, remonty sanitariatów, zakup ławek, krzeseł, wyposażenie nowych szkół, usuwanie skutków zdarzeń losowych i wzrost zadań szkolnych. Ponadto subwencję oświatową zwiększono w stosunku do roku 2016 o 413 mln zł. Wzrost ten pokrył waloryzację wynagrodzeń nauczycieli.
Ustalono wspólnie z reprezentantami korporacji samorządowych kryteria podziału rezerwy zawierały najważniejsze postulaty samorządów związane ze wsparciem finansowym na dostosowanie szkół do reformy edukacji. Na finansowanie zadań związanych z przekształcaniem gimnazjów publicznych w szkoły podstawowe (doposażenie świetlic, remonty sanitariatów i doposażenie pomieszczeń do nauki w meble) przekazano w 2017 r. z 0,4 proc. rezerwy ok. 53 mln zł.
Jak zapowiada resort edukacji, kompleksowy program wsparcia finansowego samorządów związany z reformą systemu edukacji będzie kontynuowany. Kolejne środki w subwencji oświatowej, które mogą zostać wykorzystane na działania dostosowawcze, tj. dokonanie niezbędnych zmian w zakresie dostosowania budynków i ich wyposażenia do potrzeb nowej struktury szkół, w tym również koszty administracyjne, zostały zaplanowane (w skali kraju). Wynoszą one kolejno: 2018 r. – 148 mln zł, 2019 r. – 243 mln zł, 2020 r. – 243 mln zł. Subwencja oświatowa w ustawie budżetowej na 2018 r. jest wyższa w porównaniu z rokiem poprzednim i wynosi 43 mld zł. Uwzględniono w niej m. in. podwyżki dla nauczycieli.
"Utrzymaliśmy darmowe podręczniki" - powiedziała minister, odnosząc się do programu użyczania bezpłatnie uczniom podręczników przez szkoły podstawowe i gimnazja. W roku szkolnym 2017/2018 programem tym byli objęci uczniowie wszystkich klas szkół podstawowych i gimnazjów. Minister podkreśliła, że rządowe programy "300 plus" i "Wyprawka szkolna" są uzupełnieniem programu darmowy podręcznik.
Przypomniała także, że wspólnie z Ministerstwem Cyfryzacji uruchomiono program doprowadzenia do wszystkich szkół szerokopasmowego internetu, tworząc Ogólnopolską Sieć Edukacyjną (OSE). "Chcemy, by do 2020 r. nie było placówki oświatowej, która nie miałaby szerokopasmowego internetu" - zaznaczyła. Wprowadzono także rządowy program "Aktywna tablica", dzięki któremu w latach 2017/2018 szkoły zostaną wyposażone w urządzenia multimedialne oraz program "Laboratorium szkolne", w ramach którego przeznaczono środki na dofinansowanie zakupu pomocy dydaktycznych dla pracowni i laboratoriów szkolnych (chodzi o pomoce niezbędne do realizacji podstawy programowej z przedmiotów przyrodniczych - biologii, geografii, chemii i fizyki).
Zalewska przypomniała też o działaniach MEN na rzecz uczniów z niepełnosprawnościami, m.in. o opracowano cyfrowy podręcznika do polskiego języka migowego (PJM). Podręcznik to komplet materiałów umożliwiających naukę przez pełne dwa lata szkolne, nawet u dziecka, które nie miało dotąd kontaktu z miganiem.
"Zaplanowaliśmy i zapowiedzieliśmy - już w kwietniu ub.r. - podwyżki dla nauczycieli" - przypomniała. Począwszy od 1 kwietnia br. rozpoczęto wprowadzanie planu podwyższenia wynagrodzenia nauczycieli o ok. 15,8 proc. w ciągu trzech lat. Pierwsza podwyżka o 5,35 proc. była w tym roku, kolejne będą wprowadzane od stycznia 2019 r. i od stycznia 2020 r.
Zalewska mówiła także o ustabilizowaniu pensum nauczycieli specjalistów. Określono ustawowo tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dla: nauczyciela pedagoga, logopedy, psychologa i doradcy zawodowego, a także terapeuty pedagogicznego, z wyjątkiem nauczycieli zatrudnionych w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Nie może on przekroczyć 22 godzin. Dla nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej, zatrudnianych dodatkowo w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego oraz współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie oraz zagrożonych niedostosowaniem społecznym wynosi 20 godzin.
Minister mówiła również o tym, że mijający rok szkolny to wzmacnianie - w odpowiedzi na apel Polonii - oświaty polskiej za granicą. Między innymi przygotowano pakiety edukacyjne do szkół polskich za granicą. Każda szkoła polska działająca przy placówkach dyplomatycznych, jak i społeczna – prowadzona przez polskie parafie czy stowarzyszenia rodziców oraz ta, działająca w systemach oświaty innych państw, otrzymała pakiet edukacyjny. Zawiera on polskie godło, flagę, mapę, książkę i grę.
MEN rozpoczęło też dwuletni projekt konkursowy "Rodzina polonijna". Jego cel to wsparcie integracji dzieci i młodzieży mieszkających poza Polską, a także tych w kraju, dzięki realizowaniu przez szkoły wspólnych przedsięwzięć edukacyjnych. Motywem przewodnim projektu jest upamiętnienie setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. W ramach "Rodziny polonijnej" organizowane są wystawy, konkursy, gry, festiwale, wizyty w szkołach partnerskich i inne przedsięwzięcia, które pozwalają na doskonalenie znajomości języka polskiego, wiedzy o Polsce i Polakach za granicą, czy poznawanie polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą.(PAP)
autorzy: Paweł Dembowski, Danuta Starzyńska-Rosiecka
pd/ dsr/ krap/