20. Przegląd Kino na Granicy
Przegląd Kino na Granicy to jedyne w swoim rodzaju wydarzenie filmowe, oparte na idei wzajemnego poznawania kultur - napisał wicepremier, minister kultury prof. Piotr Gliński w liście do uczestników rozpoczynającej się w Cieszynie i Czeskim Cieszynie imprezy.
"Przed nami kilka dni festiwalowych emocji. W tym roku mają państwo okazję wziąć udział w jubileuszowej, 20. edycji Kina na Granicy. To międzynarodowe wydarzenie oparte na idei wzajemnego poznawania kultur oraz na dialogu międzykulturowym" - napisał Gliński.
"Rokrocznie gromadzi coraz więcej widzów, prezentując najbardziej wartościowe dokonania z dziedziny kinematografii. Festiwal Kino na Granicy jest jedynym w swoim rodzaju wydarzeniem filmowym prezentującym wysoki poziom artystyczny na arenie międzynarodowej. Na szczególną uwagę zasługuje to, że idea festiwalu nie zmieniła się przez 20 lat i pozostała niezmienna do dnia dzisiejszego. Organizatorzy w niezwykle precyzyjny sposób dopracowują co roku program, stawiając na oryginalność i różnorodność, oraz zachowując przy tym niezmienione stanowisko dotyczące integracji i rozszerzenia wiedzy o dziesiątej muzie" - podkreślił wicepremier.
Jak dodał, Cieszyn stwarza doskonałą przestrzeń do wzmacniania stosunków międzyludzkich między mieszkańcami pogranicza polsko-czesko-słowackiego, a także do integracji europejskiej uczestników przeglądu poprzez wzajemną wymianę wartości kulturowych za pomocą dialogu. "Przez te wszystkie lata Festiwal gościł artystów, znawców kina, animatorów życia filmowego i oczywiście fantastyczną publiczność. Atrakcji nie zabraknie także w tym roku, będą państwo mieli okazję zobaczyć ponad 100 filmów, obejrzeć wystawy i wziąć udział w imprezach towarzyszących"- przypomniał.
"Kino na Granicy to dwugłowy potwór, który ma polski i czeski łeb, a także (...) swoją słowacką część. Tegoroczna edycja to wielu wybitnych gości, także retrospektyw, oraz bardzo ciekawy i urozmaicony repertuar. Myślę, że wszyscy widzowie - także Polacy, którzy kochają czeskie i słowackie kino i mają do niego utrudniony dostęp - będą w tym roku szczególnie zadowoleni z sekcji historycznych, które dla nich przygotowaliśmy" - mówił dyrektor programowy Łukasz Maciejewski.
Gliński zwrócił się także do Jolanty Dygoś, Petry Slovacek Rypienovej i Martina Novosada - trójki organizatorów przeglądu, którzy w piątek z rąk przedstawicielki MKiDN Jolanty Rędzikowskiej otrzymali Brązowe Medale Zasłużony Kulturze "Gloria Artis".
"Jubileusz 20- lecia istnienia Festiwalu Kino na Granicy jest doskonałą okazją do podziękowania tym, którzy wkładają wiele serca i wysiłku w organizację tego przedsięwzięcia. Pragnę zatem pogratulować państwu dotychczasowych sukcesów i życzyć wytrwałości w podejmowaniu wyzwań na kolejne lata" - napisał minister. "Wszystkim uczestnikom Festiwalu życzę, aby czas spędzony w Cieszynie obfitował w pozytywne emocje" - dodał.
Jolanta Dygoś przed galą rozpoczynającą podkreśliła, że bardzo się cieszy z dotrwania do dwudziestej edycji. "Gdyby ktoś 20 lat temu powiedział mi, że dotrwamy do takiego jubileuszu, to bym nie uwierzyła. Zaczynaliśmy w zupełnie innej rzeczywistości. Między Polską a Czechami była wtedy jeszcze granica, na której trzeba było okazywać paszporty, nie było telefonów komórkowych, komputerów. Jednym mostem się wchodziło do Czeskiego Cieszyna, innym się z niego wychodziło" - wspominała.
"Kino na Granicy to dwugłowy potwór, który ma polski i czeski łeb, a także (...) swoją słowacką część. Tegoroczna edycja to wielu wybitnych gości, także retrospektyw, oraz bardzo ciekawy i urozmaicony repertuar. Myślę, że wszyscy widzowie - także Polacy, którzy kochają czeskie i słowackie kino i mają do niego utrudniony dostęp - będą w tym roku szczególnie zadowoleni z sekcji historycznych, które dla nich przygotowaliśmy" - dodał dyrektor programowy Łukasz Maciejewski.
Przegląd otworzył pokaz "Tłumacza" w reżyserii Martina Sulika, jednego z najważniejszych słowackich filmowców, autora m.in. "Ogrodu" (1995), "Słonecznego miasta" (2005) i "Cygana" (2011). Obraz pokazany po raz pierwszy podczas tegorocznego Berlinale w ramach prestiżowej sekcji Berlinale Special to, jak opisują go twórcy, "tragikomiczne kino drogi" z udziałem laureata Oscara za "Pociągi pod specjalnym nadzorem" Jiriego Menzla i Petera Simonischka.
W Cieszynie odbędzie się m.in. międzynarodowa premiera "Waranów z Komodo", debiutanckiego filmu Michała Borczucha - reżysera teatralnego, laureata tegorocznego Paszportu "Polityki" w kategorii teatr. Organizatorzy zaplanowali także specjalne sekcje poświęcone twórczości reżyserów Krzysztofa Zanussiego (przypomniane zostaną jego m.in. "Iluminacja", "Constans" i "Rok spokojnego słońca") i Jana Hrebejka ("Pod jednym dachem", "Pupendo" i "Nauczycielka"), oraz aktorki Danuty Stenki ("Chopin: Pragnienie miłości", "Nigdy w życiu" i "Katyń" ), ") i aktora Ivana Trojana ("Samotnia", "Bracia Karamazow", "Opowieści o zwyczajnym szaleństwie").
W programie znajdziemy także pokazy filmów w ramach "Niespokojnego kina 1968", specjalnej rocznicowej sekcji poświęconej polskiemu Marcowi i Praskiej Wiośnie (np. "Marcowe migdały" Radosława Piwowarskiego, "Gorejący krzew" Agnieszki Holland, "Dzień siódmy, ósma noc" Evalda Schorm), projekcje w ramach "Świętowania" ("Wodzirej" Feliksa Falka, "Wesele" Wojciecha Smarzowskiego, "Pali się, moja panno" Milosa Formana, "Święto przebiśniegu" Jiriego Menzla) oraz seanse w sekcji poświęconej kinu w teatrze i teatrze w kinie ("Aktorzy prowincjonalni" Holland, "Błazen i królowa" Very Chytilovej).
Prócz bohaterów retrospektów uczestnicy Przeglądu będą mogli się spotkać także z m.in. Mają Komorowską, Krzysztofem Kowalewskim, Jowitą Budnik, Marianem Dziędzielem, Jackiem Poniedziałkiem, Miroslavem Jankiem, Małgorzatą Zajączkowską, Mariuszem Grzegorzkiem, Arturem Żmijewskim, Andrzejem Titkowem, Marcinem Dorocińskim i Sebastianem Fabijańskim.
Przypomniane zostaną też najważniejsze zeszłoroczne polskie produkcje, w tym chociażby "Cicha noc" debiutanta Piotra Domalewskiego nagrodzona Złotymi Lwami na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni, "Ptaki śpiewają w Kigali" Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauze docenione m.in. Srebrnymi Lwami w Gdyni oraz statuetkami w Karlovych Varach za role aktorskie - dla Jowity Budnik i Eliane Umuhire - czy pokazywana w lutym na Berlinale w prestiżowej sekcji "Forum" "Wieża. Jasny dzień" w reż. laureatki Paszportu "Polityki" w kategorii film Jagody Szelc.
W ramach wydarzeń towarzyszących organizatorzy zaplanowali także chociażby projekcje transgraniczne, wystawę kilkudziesięciu obrazów namalowanych do filmu "Twój Vincent" oraz koncerty - m.in. Pogodna, Bad Karma Boy i Tymona Tymańskiego&MU.
Pierwsza edycja cieszyńskiej imprezy odbyła się w 1999 r. jako przegląd filmów czeskich. W 2001 r. formuła przeglądu została rozszerzona o produkcje słowackie, a w 2004 o polskie. Pierwotnie imprezę organizowało stowarzyszenie Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka. Obecnie zajmują się tym stowarzyszenia: "Kultura na Granicy" z Polski oraz "Edukacja Talent Kultura" z Czech.
Łącznie podczas 20. Przeglądu pokazanych zostanie ponad 100 filmów. Wydarzenie potrwa do 3 maja.(PAP)
autorka: Martyna Olasz
oma/ itm/
