Dokumentalny film „Rok 1966” wyprodukowany przez Muzeum Historii Polski otrzymał wyróżnienie podczas X Festiwalu Niezłomni Niepokorni Wyklęci, który zakończył się w środę w Gdyni. Film opowiada o kościelnych obchodach milenijnych i konkurencyjnych uroczystościach „1000 lecia Państwa Polskiego” organizowanych przez peerelowskie władze w 1966 roku.
W uzasadnieniu wyróżnienia za film jurorzy napisali: „za odkrywcze spojrzenie na historię PRL-u i odwagę w formułowaniu tezy o roli Wielkiej Nowenny w oporze społeczeństwa polskiego wobec systemu komunistycznego”. Film reżyserował Rafał Geremek niedawno nagrodzony na międzynarodowym festiwalu filmowym w Rijece a współscenarzystą jest Marek Stremecki.
Cały rok 1966 przebiegał pod znakiem konfliktu na linii Państwo - Kościół. Stroną atakującą była komunistyczna władza, która chciała zminimalizować znaczenie obchodów Millenium. Komuniści, przy użyciu niespotykanych dotąd środków na cele propagandowe lansowali, przeciwstawne obchodom rocznicy chrztu Polski, uroczystości 1000-lecia państwa polskiego. Ich kulminacja odbyła się 22 lipca, aby symbolicznie zaakcentować, że to właśnie Polska Ludowa jest zwieńczeniem 1000-letnich dziejów.
W filmie "Rok 1966" wykorzystano bogate archiwalia z obchodów kościelnych i imprez organizowanych przez partię. Świadkowie tamtego czasu podkreślają agresywne działania władz na czele z użyciem SB, które miały doprowadzić m.in. do poważnych zakłóceń podczas mszy milenijnych. Na tym tle rysuje się sylwetka wielkiego Prymasa, kardynała Stefana Wyszyńskiego, który nie dawał się wciągać w agresywne działania Władysława Gomułki i faktycznie duchowo przewodzi. W filmie pojawia się teza, że rok milenijny uratował polski kościół na przyszłe lata.
Podczas gdyńskiego festiwalu główną nagrodę tzw. Złoty Opornik przyznano filmowi Marii Dłużewskiej „KRÓTKIE POPOŁUDNIE NA MAZURACH” za ukazanie w lakonicznej formie doświadczenia życiowego zapomnianego barda Solidarności w sposób pełen prostoty, ciepła i humoru.
Film MHP „Rok 1966”można oglądać na kanale YouTube Muzeum Historii Polski: https://www.youtube.com/watch?v=H65tWqUmBn0
Źródło: MHP