Piąta edycja przeglądu „Kogo kręci kino historyczne?” poświęcona jest ostatnim latom komunizmu. Słowem – kluczem dla tej edycji jest wolność. Wolność rozumiana zarówno jako zjawisko polityczne jak i osobisty stan ducha. Wolność, która jest po trzeba, sensem, ale też utopią, a może nawet czasem przekleństwem naszego czasu i ludzkiej kondycji.
Lata `80, których dotyczy większość prezentowanych w tym roku filmów, są dla nas ważnym punktem odniesienia ja ko bliska przeszłość, przeszłość, którą każdy z nas ma zapisaną – jeśli nie we własnej biografii – to w opowieściach najbliższych. Jest to punkt odniesienia w biografii indywidualnej i w pamięci zbiorowej: jak daleko już ode szliśmy, na ile rozliczyliśmy się z przeszłością, w jakiej mierze nadzieje wiązane z wolnością spełniły się.
Otóż współorganizatorem tegorocznego przeglądu stała się „Europejska Sieć Pamięć i Solidarność” instytucja powołana przez ministrów kultury Polski, Niemiec, Słowacji i Węgier dla wspierania i dialogu na temat trudnych doświadczeń historycznych, związanych przede wszystkim z czasem totalitarnych dyktatur XX wieku.
W dniach 3 – 8 listopada 2011 r. zapraszamy do kina KULTURA w Warszawie na piątą edycję przeglądu: "Kogo kręci kino historyczne?", pod tytułem: "Widma wolności".
W każdym dniu zostaną wyświetlone dwa filmy. Początek pierwszego seansu o godz. 18:00, a drugiego o godz. 20:00.
Każdy z pokazów będzie okazją do porozmawiania z ciekawymi gośćmi. Będą to m.in. reżyser filmu „Kolorado Kid" – András B. Vágvölgyi (Węgry), Paweł Ukielski, Hristian Nochev (reż., Bułgaria), reżyser filmu „Życie agenta” – Gábor Zsigmond Papp (Węgry).
Wydarzeniem towarzyszącym przeglądowi będzie debata panelowa (8 listopada 2011 w kinie KULTURA o godz. 18:00), z udziałem wybitnych gości: Antoniego Dudka, Tadeusza Lubelskiego, Andrzeja Wernera, Gábora Zsigmond Papp (reż., Węgry), Jaroslava Vojtek (reż., Słowacja), Hristiana Nochev (reż., Bułgaria).
Wstęp na wszystkie filmy – WOLNY – po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej: 22 826 33 35.
PROGRAM PRZEGLĄDU
3 listopada (czwartek)
Gość: Jacek Bromski
1.Pod Czerwoną Kakadu (Der Rote Kakadu), Niemcy 2006, reż. Dominik Graf, 128 min., fab. Obsada: Max Riemelt, Jessica Schwarz ,Ronald Zehrfeld, Tanja Schleiff
W czasach gdy Gagarin leciał w kosmos, tytułowy nocny klub był dla mieszkańców Drezna oazą wolności, a dla służb specjalnych – pułapką zastawioną na nieprawomyślnych obywateli. Wpadają w nią poetka Luise, jej mąż Wolle i 20-letni Siggi, który bardzo chce zostać studentem. Barwna, pełna muzyki i tańca, lecz daleka od „ostalgii” wizja życia w komunistycznej części Niemiec.
2. Zwerbowana miłość, reż. Tadeusz Król, Polska 2010, 86 min., fab.
Obsada: Joanna Orleańska, Robert Więckiewicz, Krzysztof Stroiński, Sonia Bohosiewicz
PRL dogorywa, lecz Andrzej i Siejka, dwaj agenci służb specjalnych, nie tracą zimnej krwi. Przygotowują operację, która pozwoli im spokojnie myśleć o przyszłości. Jej powodzenie zależy od młodej, zakochanej kobiety. Wszystko zdaje się przebiegać zgodnie z planem, lecz cyniczni agenci wkrótce doświadczają na własnej skórze, że klasyk miał rację: nie igra się bezkarnie z miłością.
4 listopada (piątek)
Gość: red. Janusz Wróblewski
1. Papier będzie niebieski (Hîrtia va fi albastră), Rumunia 2006, reż. Radu Muntean, 92 min., fab.
Obsada: Paul Ipate, Adi Carauleanu, Dragos Bucur, Tudor Istodor, Alexandru Potocean
Tragikomiczna odyseja plutonu, który w nocy z 21 na 22 grudnia 1989, patroluje ulice Bukaresztu. Miasto jest ogarnięte rewolucyjnym chaosem. Zdezorientowani żołnierze nie wiedzą, co robić: walczyć z terrorystami, którzy rzekomo zaatakowali siedzibę państwowej telewizji, czy przyłączyć się do manifestantów. Marzą o lepszym życiu, którego symbolami są „mięso, jeansy i coca-cola”.
2. Tak spędziłem koniec świata (Cum mi-am petrecut sfârşitul lumii), Rumunia 2006, reż. Catalin Mitulescu, 106 min., fab.
Obsada: Dorotheea Petre, Timotei Duma, Carmen Ungureanu, Corneliu Ţigancu
Rumuński komunizm dogorywa, ale jeszcze pokazuje zęby. Zniszczenie szkolnego popiersia Ceauşescu oznacza wielkie kłopoty dla mimowolnych sprawców tego czynu. 17-letnia Eva postanawia przepłynąć przez Dunaj i uciec za granicę. Jej młodszy brat, wraz ze swoimi przyjaciółmi, opracowuje plan zamordowania dyktatora. W tle: niejednoznaczny portret społeczeństwa okresu przełomu.
5 listopada (sobota)
Gość: reż. András B. Vágvölgyi
1. Kolorado Kid (Kolorádó Kid), Węgry/Wielka Brytania 2010, reż. András B. Vágvölgyi , 93 min., fab. Obsada: Zsolt Nagy, Lilla Sárosdy, Andrea Fullajtár, Michael Kelly, Tibor Gáspár
Budapeszt, trzy lata po powstaniu 1956 roku. Béla Kreuzer, hazardzista i utracjusz, korzysta z życia nie wiedząc, że po piętach depcze mu tajna policja. W celi spotyka dawnego znajomego. W retrospekcjach powracają dni antykomunistycznej rewolucji. Reżyser, debiutant i były dziennikarz, mówi o swoim filmie: „Vágvölgyi spotyka Tarantino”. Krytycy wolą określenie: “noir Kadar”.
2. Chłopcy z Budakeszi (Budakeszi srácok), Węgry 2006, reż. Pál Erdöss, 112 min., fab.
Obsada: Eszter Nagy-Kálózy, Szabolcs Veégh, Zsolt Huszár
Adaptacja autobiograficznej powieści Lustro dzieciństwa Istvána Kovácsa, byłego konsula Republiki Węgierskiej w Krakowie i tłumacza polskiej literatury. Jej bohaterowie, dorastający chłopcy, dostają twardą lekcję życia w kraju, próbującym otrząsnąć się z wojennej traumy i rządów wielbicieli Stalina. Inspiracją dla autora był pomnik Małego Powstańca, stojący pod murami warszawskiej Starówki.
6 listopada (niedziela)
Gość: dr Paweł Ukielski
1. Granica (Hranica), Słowacja 2009, reż. Jaroslav Vojtek, 72 min., dok.
Symbolem podzielonej Europy stał się Berlin, mało kto natomiast słyszał o dramacie mieszkańców gminy Slemence. Gdy Stalin postanowił zaanektować Ruś Zakarpacką, ogrodzenie z drutu kolczastego w ciągu jednej nocy przecięło na pół całą wieś, łącznie z cmentarzem. Przejście graniczne otwarto dopiero 60 lat później. Filmowy dokument nagradzany na wielu festiwalach.
2. Dowód osobisty (Občiansky průkaz), Słowacja/Czechy 2011, reż. Ondŕej Trojan, 129 min., fab.
Obsada: Libor Kovář, Matouš Vrba, Jakub Šárka, Aňa Geislerová
W latach 70. Czechosłowacja weszła w erę „normalizacji”. Tępiono objawy samodzielności oraz uleganie wpływom zachodniej kultury. Czterech nastolatków, zafascynowanych muzyką Led Zeppelin i Black Sabbath, rzuca wyzwanie systemowi, niszcząc dowody osobiste. Scenariusz tej gorzkiej komedii powstał na podstawie książki Petra Šabacha, najbardziej czeskiego z czeskich pisarzy.
7 listopada (poniedziałek)
Gość: reż. Christian Nochev
1. Kroki w piasku (Стъпки в пясъка), Bułgaria 2010, reż. Iwajło Christow, 89 min., fab.
Obsada: Iwan Barnew, Jana Titowa, Wełko Kinew, Dejan Donkow, Nenczo Ilczew
Film, oparty opowieści bułgarskiego emigranta, którego reżyser przypadkowo spotkał w Chicago. Jego historia była typowa i zarazem jedyna w swoim rodzaju. Do Ameryki trafił z austriackiego obozu dla uchodźców. W ojczyźnie nie miał żadnej przyszłości, po tym jak popadł z konflikt z władzą. Zostawił tam jednak dziewczynę, z którą był związany już od szóstego roku życia…
2. Jak ogień i płomienie (Wie Feuer Und Flamme), Niemcy 2001, Reż. Connie Walter,
94 min., fab. Obsada: Anna Bertheau, Antonio Wannek, Hermann Beyer, Tim Sander.
Miłość, muzyka i komunizm czyli nowa wersja historii Romea i Julii. 17-letnia Nele z Berlina Zachodniego poznaje punka, mieszkającego po drugiej stronie muru. Rodzina i przyjaciele nie akceptują ich związku. Co gorsza, swoje zdanie w tej sprawie ma też enerdowska służba bezpieczeństwa. Zakochani, rozdzieleni przez politykę, druga szansę od losu dostaną dopiero po zjednoczeniu Niemiec, w roku 1990.
8 listopada (wtorek)
Debata panelowa podsumowująca 5. edycję przeglądu „Kogo kręci kino historyczne?” pt. „ Między sentymentem a potępieniem – obraz komunizmu w kinematografiach byłych demoludów”, godz. 18.00
Gość: reż. Gábor Zsigmond Papp
1. Życie agenta (Az ügynök élete), Węgry 2004, reż. Gábor Zsigmond Papp, 82 min., dok.
Węgierska tajna policja miała opinię jednej z najskuteczniejszych. W jej archiwach znaleziono multum filmów instruktażowych, z których funkcjonariusze dowiadywali się, jak werbować współpracowników, przeszukiwać mieszkania, zakładać podsłuchy i śledzić podejrzanych. Montaż tych materiałów mówi o naturze totalitaryzmu więcej, niż setki naukowych dysertacji. Śmieszne i straszne zarazem.
