Kultura i sztuka 1945-1989

10 lat temu zmarł aktor i reżyser Szymon Szurmiej - żydowski Król Lear

16 lipca 2014 roku zmarł Szymon Szurmiej, reżyser, wieloletni dyrektor Teatru Żydowskiego w Warszawie; ostatni polski aktor grający w języku jidysz. Jego niespełnionym marzeniem była tytułowa rola w „Królu Learze” Wiliama Szekspira.

Prof. Stelmach: Jan Bogusławski to był architekt kompletny

Całą twórczość Jana Bogusławskiego cechowały znakomite klasyczne proporcje, wspaniały rysunek, ale i operowanie współczesnym językiem formy – powiedział PAP prof. Bolesław Stelmach, dyrektor Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki. To był architekt kompletny – dodał.

100 lat temu urodziła się Maria Koterbska - królowa polskiego swingu

13 lipca 1924 r. urodziła się Maria Koterbska - śpiewała m.in. „Karuzelę", „Brzydulę i rudzielca”, „Augustowskie noce”, „Wrocławską piosenkę” i „Parasolki”. W stulecie urodzin królowej polskiego swingu w Bielsku-Białej odsłonięto pomnik artystki.

Nie żyje prozaik, scenarzysta i dramatopisarz Edward Redliński

W wieku 84 lat zmarł prozaik, dramatopisarz i scenarzysta Edward Redliński, autor "Konopielki", "Listów z Rabarbaru" i "Dolorado". Na podstawie jego tekstów powstały m.in. filmy "150 na godzinę" Wandy Jakubowskiej i "Awans" Janusza Zaorskiego.

55 lat temu zmarł Bogumił Kobiela – Piszczyk, Toledo, niedoszły Kaowiec

10 lipca 1969 r. w gdańskim szpitalu zmarł Bogumił Kobiela, wybitny aktor – Piszczyk w „Zezowatym szczęściu” , Drewnowski w „Popiele i diamencie”, Toledo w „Rękopisie znalezionym w Saragossie”, niedoszły Kaowiec w „Rejsie”. Śmierć była skutkiem drogowego wypadku - osiem dni wcześniej.

Nazywany był morskim Sienkiewiczem. 35 lat temu zmarł Jerzy Pertek, autor „Wielkich dni małej floty”

8 lipca 1989 roku zmarł w Poznaniu Jerzy Pertek, pisarz marynista, nazywany „morskim Sienkiewiczem”; autor m.in. „Wielkich dni małej floty”, najlepszej książki o okrętach Marynarki Wojennej II RP - „biblii dla każdego pasjonata marynistyki”.

Nowa biografia Astrid Lindgren, twórczyni Pippi Pończoszanki. "Rada bym rozjaśnić choć jedno mroczne dzieciństwo"

Rada bym była, gdybym mogła rozjaśnić choćby jedno mroczne dzieciństwo - mówiła Astrid Lindgren. Do rąk polskich czytelników trafiła beletryzowana biografia tej jednej z najpopularniejszych i uwielbianych na całym świecie pisarek dla dzieci autorstwa Susanne Lieder.

50 lat temu polscy kibice śpiewali "tam Lubański gra, nerwy swoje zwiąż na supeł, obok Deynę ma"

Na zakończonych 7 lipca 1974 r. piłkarskich MŚ w RFN reprezentacja Polski zajęła trzecie miejsce. Polscy wykonawcy nagrali wiele mundialowych utworów. "Cieszyłem się, że piosenka będzie zagrzewać naszych do walki" - powiedział PAP wykonawca "A ty się bracie nie denerwuj" Andrzej Dąbrowski.

"Według reguł sztuki i własnego upodobania" – wielowątkowa twórczość Jana Bogusławskiego na wystawie NIAiU

Bogusławski to twórca, któremu niczego nie brakuje, jest świetnym architektem, ale też doskonałym projektantem mebli - powiedziała PAP kuratorka wystawy z Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki Weronika Sołtysiak. "To twórca, który swoim życiem pokazał, że dla niego najważniejsze było projektowanie" - dodała.

Gdy mi ciebie zabraknie – 10 lat temu zmarł Kazimierz Winkler, autor słów polskich przebojów

5 lipca 2014 r. zmarł Kazimierz Winkler, twórca tekstów polskich popularnych piosenek m.in. „Gdy mi ciebie zabraknie”, „O mnie się nie martw” i „Pierwszy siwy włos” – ta ostatnia wywołała ponoć rękoczyny między konkurującymi wykonawcami.